79
мұғалімдерінде сабақтарда оқыту мен математикадан сыныптан тыс жұмыс
үдерісін
ұйымдастырумен
байланысты
дидактикалық
біліктер
қалыптастыруға септігін тигізеді.
3. Бастауыш сыныптарда математиканы оқытуды ұйымдастыру
3.1. Оқу пəнін оқыту үдерісін ұйымдастырудың ғылыми негіздері.
Математиканы
оқытудың
əдістемелік
негіздері
мен
кіші
жастағы
оқушылардың дамуы. Математиканы оқыту үдерісіне қатысушылардың іс-
əрекетін ұйымдастыру үшін ұсынылатын қазіргі заманғы педагогикалық
технологиялар. Кіші жастағы оқушылардың оқу-танымдық іс-əрекетінің
модельдерін дайындау, жобалау, өткізу жəне талдау бойынша мұғалімнің
еңбегін ғылыми тұрғыдан ұйымдастыру.
3.2. Сабақ – математиканы оқыту үдерісін ұйымдастырудың негізгі
формасы. Қазіргі заман математика сабағының типтері мен түрлері. Мақсаты
мен міндеттерінің кешенділігі, құрылымы мен мазмұнының көпнұсқалылығы,
осыларға барабар əдістері, оқыту құралдары мен оқушылардың іс-əрекетін
ұйымдастырудың формалары, сабақтың оқу-тəрбие мезеттерінің өзара
байланысы. Үй тапсырмасының түрлері мен мазмұны, жұмыстың көлемі мен
оны орындаудың нұсқауы. Рефлексия: өзін-өзі тексерудің жəне математиканы
оқытудың нəтижелерін өзін-өзі бағалауының əдістері, тəсілдері. Қазіргі заман
сабағына жəне математика сабағын талдауға қойылатын талаптар.
3.3. Пəндік жəне кіріктірілген құзыреттіліктерді қалыптастыру бойынша
кіші мектеп жасындағы оқушылардың іс-əрекетін жоспарлау мен өткізу
технологиясы. Оқушылардың ұжымдық-үлестірімділік жəне өзіндік оқу-
танымдық,
шығармашылық
іс-əрекетін
ұйымдастыру
мен
басқару
технологиясы. Жаңа ұғым жəне əрекет тəсілін оқытып-үйретуге дайындық
кезінде; жаңа ұғым жəне əрекет тəсілімен таныстыру барысында; білім, білік,
дағдыларды бекіту жəне оқыту нəтижелерін тексеру кезінде пəндік жəне
кіріктірілген құзыреттіліктерді қалыптастыруда оқушылардың іс-əрекетін
ұйымдастырудың технологиясы. Сабақта түсініктер мен ұғымдар, терминдер
мен деректер, əрекет тəсілдері жайындағы білімді (түсініктер мен ұғымдар,
терминдер мен мəліметтер, əрекет тəсілдері) игеру; білік пен дағды (есептеу,
алгоритмдік, өлшеу, геометриялық салулар орындау, есептерді шығару)
қалыптастыру; ақыл-ой əрекеті (салыстыру, талдау, жинақтау, жіктемелеу,
жалпылау жəне т.б.) тəсілдеріне машықтандыру бойынша оқушылардың іс-
əрекетін ұйымдастыру.
3.4.Математикадан
сыныптан
тыс
жұмыстарды
ұйымдастыру
технологиясы. Сыныптан тыс жұмыстардың мақсаты, міндеттері, қызметі,
түрлері, олардың ерекшеліктері мен математика сабақтарымен өзара
байланысы. Балалардың жас, жеке-дара ерекшеліктерін, қабілеттері мен
дайындық деңгейлерін ескеру. Конкурстың жəне олимпиаданың есептерін
шығару, стандартты емес жəне қызықты тапсырмаларды орындау барысында,
бастауыш сыныптардағы қызығушылықтарына орай курсты таңдап алуға жəне
математиканы тереңдетіп оқытуда оқушылардың өзіндік шығармашылық іс-
əрекетіне сыныптан тыс жұмыстарда басшылық жасау.
80
Төртінші бөлімі бастауыш мектеп математикасының мазмұндық-
əдістемелік желілерінің əрқайсысы бойынша ұғымдар мен əрекет тəсілдерін
оқытудың процессуалдық аспектілерін нақтылауға арналады. Бұл математика
пəнінің ерекшелігін ескере отырып, студенттердің кəсіби біліктері мен
дағдыларын игеруге себепші болатын теориялық білімді əр түрлі жағдаяттарда
қолдана алудың практикалық біліктеріне машықтандыруға мүмкіндік
туғызады.
4. Математиканың мазмұндық-əдістемелік желілерінің ұғымдары мен
əрекет тəсілдерін оқытудың технологиясы
4.1.
«Сандар
жəне өлшемдер» мазмұндық-əдістемелік желі
материалдарын оқыту технологиясы.
4.1.1. Натурал сандар жəне 0 саны. Бөлшектер.
Желінің нысандары: сан жəне цифр; санның есептік жəне реттік
сипаттамасы, ондық санау жүйесі, бір таңбалы сандар, ондықтар, екі, үш жəне
көп таңбалы сандар; үлестер, жай бөлшектер, ондық бөлшектер, процент,
дұрыс жəне бұрыс бөлшектер, аралас сандар.
Концентрлер бойынша сандарды оқыту жəне сандарды оқу, жазу,
салыстыру мен жіктеу (разрядтық қосылғыштардың қосындысы түрінде)
құзыреттіліктерін қалыптастыру технологиясы. Үлес жəне бөлшектерді оқыту
технологиясы.
4.1.2.Сандармен амалдар орындау.
Желінің нысандары: амалдардың мəн-мағынасы; математикалық
символика; арифметикалық амалдардың компоненттері мен нəтижелері; өзара
кері амалдар; қосу мен көбейтудің ауыстырымдылық жəне терімділік
қасиеттері; көбейтудің үлестірімділік қасиеті; 0 мен 1-дің қасиеттері;
«ерекше» (нөл жəне бірмен байланысты), кестелік жəне кестеден тыс
жағдайлардағы ауызша есептеу тəсілдері; арифметикалық амалдар алгоритмі,
бөлшектермен орындалатын амалдар.
Амалдарды жəне олардың қасиеттерін, натурал сандар мен бөлшектерге
амалдар қолдану тəсілдерін кезеңдер бойынша оқыту технологиясы.
4.1.3.Шамалар жəне өлшем бірліктер
Желінің нысандары: ұзындық, масса, сыйымдылық, уақыт, аудан, көлем,
монеталар мен купюралар; шамалардың өлшем бірліктері мен арақатынасы;
сан шаманы өлшеудің нəтижесі ретінде, шамалар мəніне амалдар қолдану;
шаманың үлесі жəне оларды салыстыру; шамалардың өзара байланысы жəне
тəуелділік. Шамалар мен оларды өлшеуді кезеңдер бойынша оқыту жəне
қарапайым шамалар мен олардың бірліктері жайлы түсініктерді пайдалану
құзыреттіліктерін
қалыптастыру,
шамалардың
мəндеріне
(қысқаша
шамаларға) амалдар қолдану технологиясы.
4.2.
«Алгебра
элементтері»
мазмұндық-əдістемелік
желі
материалдарын оқыту технологиясы.