30
Екі жол - BEFORE ЖӘНЕ AFTER - UPDATE ҮШІН
Мәлімтерді үлкен өзгерістер кезінде осындай сұраныстың өзін жазғанға
қарағанда бинарлы логтар әлдеқайда көп болады, бірақ бұл жеке жағдай. Өзінің
демонда ROW-репликациясын қолдану бізге сұранысты жасауды білу қажет
еместігімен ыңғайлы және біз тез керегімізді аламыз - өзгертілген жолдар.
Айта кетсек, өзіміздің ең-маңызды-мастер-серверде ROW-репликациясын
қосу міндетті емес. Мастер-сервер әдеттегі STATEMENT репликация (резерв,
бэкаптар) арқылы бірнеше слейвті қамтамасыз ете алады, осы слейвтердің бөлігін
ROW-лог жаза алады, сондай-ақ демондар мәліметтер сұрай алады. Деректер
базасы тіркелген барлық пайдаланушылар туралы барлық ақпаратты, жасалған
галерия категориялары, қосымша модуль, жасалған тақырыптар мен хаттар,
пайдаланушы
топтар,
пайдаланушы
қосымшалар,
қосымша
файлдар,
компоненттар, виджеттар, конфигурацифлық жөндеулер, суреттерге рұқсат алу,
сұраныстарды сақтау керек.
Әкімшілік бөлігіне кіру керек: жаңа пайдаланушылар туралы ақпарат, сайт
жөндеу бөлігі, әкімшілік форум мүмкіндігі, форум арқылы статистика шығару
мүмкіндігі, пайдаланушылардың есептік жазбаларын басқару және басқа
мүмкіндіктер. Мәліметтерді жобалау процесін шартты түрде екі сатыға бөлуге
болады: логикалық моделдеу және физикалық жобалау. Біріншінің нәтижесі
аталмыш мәліметтердің логикалық(немесе концептуалды) моделі, әдетте "зат-
байланыс" диаграммасымен беріледі немесе осындай диаграммалрды шығару
үшін стандартты нотация біреуі ER (entity-Relationship) диаграммасымен беріледі.
Екінші саты нәтижесі дайын деректер базасы немесе оның жасалуы үшін DDL-
скрипт болып табылады. Мәліметтердің реляционды моделінде "біреуі-бәріне"
деген байланысы қолдайтын болғандықтан, онда рұқсат берілген категориялар
көмегімен реляционды модельге лайықты емес арнайы көптеген байланысты
көрсететін
механизм
қажет.
Бұл
"біреуі-бәріне"
қарым-қатынасты
байлынстыратын арнайы қоысмша енгізулер арқылы жасалынады, бұл қарым-
қатынас атрибуты қарым-қатынас байланыстыратын бастапқы кілттер болады.
Сонымен қатар жаңа қарым-қатынастың әрбір атрибут сыртқы кілт болып
табылады (foreign key), ал бірге олар жаңа затты байланыстыратын бастапқы
кілтті құрайды (primary key). Қарым-қатынасты өзгерту ассоциативті кестелер
арқылы жасалынады. Енді ассоциативті кестелерді қосқанда барлық заттарды
және олардың қарым-қатынасын SQL тіліндегі барлық кестелердің нақты
сипаттамасын келтірейік. Деректер базасының маңызды бөлігінің бірі рұқсат
құқығының шығарылуы, өйткені оған тіркелмеген рұқсат алудан қорғаныс үшін
керек және рұқсат алудан қорғаныс болуы керек. Сәтсіздіктен қорғаныс үшін
резервті көшіру стратегиясы жасалынуда. Әрбір пайдаланушының тіркелмеген
кіргеннен қорғау үшін пайдаланушыға оның рұқсат алу құқығына алынады. Әрбір
деректер базасында объектіге рұқсат алуын өзіндік ролі бар. Көп
администраторлар бұл құқықтармен жүргісі келмейді сол себепті бәрін дерлік
шешетін үндемей public орнатады. Біздің сайттың Деректер базасында үш негізгі
рол бар:
31
1.
Администратор. Жөндеу құқығы бар, жаңалаулар, өшірулер, жаңа
материалдар жасау және сайтта пайдаланушылар. Тура супер пайдаланушы
болады
2.
Түзетулер. Сайт материалдарын жасау және өңдеу құқығы бар
3.
Тіркелген
пайдаланушылар. Жабық беттерді көру құқығы бар
пайдаланушылар. Сайттың әкімшілік бөлігіне рұқсат жоқ.
Резервті көшіру (back copy) - мәліметтердің қайта жазу үшін бастапқы немесе
бұзылу жағдайында жаңа орында тасушыларда (қатқыл диск, дискета)
көшірмесін жасау процесі. Резервті көшіру жұмыс көшірмесі жоғалып немесе
бұзылғанда жылдам және арзан ақпаратты қалпына келтіру керекті (құжаттар,
бағдарлама,
жөндеулер
және
тағы
басқалары).
Веб-сайт
керекті
функционалдығын қамсыздандыратын ориналды графикалық дизайнға ие болу
керек. Веб-сайт үшін фирмалық стиль мен визуалды идентификациясы ретінде
уникалды элементтер жиыны жасалынды. Белгі, логотип, түсті шешімі, интерфейс
элементтері үшін шартты белгілер. Дизайн келесі негізгі шарттарды қанағаттыру
керек:
-графикалық элементтері веб-беттерде спецификасына қарай жасалуы керек;
-негізгі ақпаратқа рұқсат максималды тез болу керек және пайдаланушы
назары маңызды бағдарлық элементтерде аударылуы керек
-негізгі ақпарат, мәзір және басқа бағдарлық элементтер ащық браузер
терезесінде горизонталды бұраусыз рұқсат алынуы керек
-басты бетте іздеу блогында негізгі ақпараттар "толығырақ" деген сілметелер
қойған жөн. Бұл пайдаланушыны керек тарауға өткізуге көмектеседі.
Тарауларда бағдар интуинтті-түсінікті болу керек
Тақырып пен безендіруге назар аудару керек
Веб-сайт дизайнын құрастырғанда келесі принциптарды қадағалау керек:
Дизайнмен жұмысқа жүйелі түрде жол беру, алдыңғы қатарлы
тенденцияларды ортақтандыру
Келушілерге және ақпаратқа назарлану (user centered design)
Ресурстағы бағдардың жеңіл болуы (easy navigation)
Веб-сайтты пайдаланушылардың оңай түсінуі
Беттердің минималды "салмағы" (килобайт)
Элементтер қайталануын жүйенің ішінде болмауын қадағалау (modularity)
Cапалы және толық графика
Басты және басқа беттерді қолдануда көріністер ақпаратқа сәйкес және
өлшемі аз болуы керек. Стилдің ортақтылығы болуы керек
Көрініс элементтері тіпті жай түстер мен басты түстер мәтінде объектілерді
оқуға кедергі болмау керек
Көрініс объектілері негізгі ақпаратты бірінші терезе шекарасынан шығарып
тастамау керек.
Төменде біздің порталдың деректер қорының кестелерінің тізімі
көрсетілген.