Г.Т. Тұрсынова, Ұ.Р. Шүленбаева, Г.Д. Рыскелдиева, А.С. Итемирова
234
«Әлемнің жеті кереметі» − б.з.б. III ғасырда Ескендір
Зұлқарнайын (Александр Македонский) Кіші Азия, Орта Азия,
Мысыр, Оңтүстік Үндістан территорияларын жаулап алып, ұлы
империя құрғаннан кейін, саяхатшыларды қызықтыру үшін осы
өңірдегі 7 орыннан таңдаған сәулет өнері ескерткіштері. Олар:
1. Мысыр пирамидалары – ежелгі Мысыр перғауындарының
өзіндік үлгідегі мазарлары, б.з.б. 28 ғасырда салынған.
2. Вавилонның (Бабылдың) аспалы бағы, б.з.б. VI ғасырда
Вавилония әмірі кіші әйеліне арнап жасатқан. Бақ ерекше
тәсілмен аспалы текпішекті сәкі-алаңшалар үстіне салынған.
3. Эфестегі Артемида ғимараты, кезінде әлемдегі ең үлкен
ғибадатхана болған. Б.з.б. IV ғасырда соғыс апатынан қираған.
4. Олимпиядағы Зевстің мүсіні, б.з.б. V ғасырда көне грек
мүсіншісі Фиди алтын мен піл сүйегінен жасаған.
5. Галикарнастағы Мавсол патшаның табытханасы, б.з.б.
IV ғасырда салынған.
6. Жерорта теңізінің Родос аралындағы күн құдайы
Гелиостың мүсіні, биіктігі 45 м б.з.б. 285 жылы жасалған, б.з.б.
224 жылы жер сілкінісі кезінде қираған.
7. Александрия шамшырағы, б.з.б. III ғасырда жасалған,
мұнарасының биіктігі 160 м. Бүкіл алғашқы «Әлемнің жеті
кереметіне», «Екінші жеті керемет», «Табиғаттың өзіндегі жеті
керемет», «Қиял ғажайып жеті керемет», т.б. кереметтер қосылып
келеді. «Екінші жеті кереметке» Ұлы Қытай қорғаны, Стамбулдағы
Әулие София шіркеуі енгізілсе, «Табиғаттың өзіндегі жеті
кереметке», «Бермуд үшбұрышы», Норвегия түні, Тунгус
метеориті, ал қиял ғажайып жеті кереметке: «Нұх кемесі», «Қар
адамы», беймәлім ұшқыш объектілер «НЛО», т.б. жатады.
587-тапсырма.
Мәтінді
қазақ
тіліне
аударып,
өз
тараптарыңнан қосып мазмұндаңыздар.
Керамическая плитка – великолепный отделочный материал,
в том числе и для устройства полов, особенно в таких помещениях,
как санузел, ванная комната, душевая, то есть в помещениях с
повышенной влажностью. Плитка обладает замечательными
качествами: она гигиенична, огнеупорна, устойчива к воздействию
Қазақ тілі
235
химических препаратов, а также имеет эстетические и
эксплуатационные достоинства.
588-тапсырма. Берілген сөзге синонимдік қатар жасаңыздар.
Керемет..., ...,
Әлем..., ...,
Құдірет..., ...,
589-тапсырма. Мына берілген сөздердің орысша баламасын
сәйкестендіріңіздер.
архитектура сәулеттік стиль (үлгі)
семь чудес света өзгешілік, өзіндік
искусство көне қала
изобразительное исскуство Қожа Ахмет Яссауи
кесенесі
своебразие жоба
древний город ғимарат
проект сурет өнері
архитектурные ансамбли столицы Әлемнің жеті кереметі
здания Астананың сәулеттік
ансамблі
мавзолей Ходжа Ахмета Яссауи сәулет
образцы өнер
архитектурный стиль үлгілер
590-тапсырма. Керекті сөзді табыңыз: «Ғимарат ... биік,
әсем болып шықты».
591-тапсырма. Мәтін бойынша сұхбат құрастырыңыздар.
592-тапсырма. Әлемнің жеті кереметі жайлы не білесіздер!
Өз ойларыңызды ортаға салыңыздар.
593-тапсырма.
«Керемет»
сөзімен
сөз
тіркесін
құрастырыңыздар.
Г.Т. Тұрсынова, Ұ.Р. Шүленбаева, Г.Д. Рыскелдиева, А.С. Итемирова
236
594-тапсырма. Төмендегі сөз тіркестерін тірек ретінде
алып, мәтін құрастырыңыздар.
Әлемнің жеті кереметі
Әлем халқы
Байырғы қолжазба
Аңыз жаңғырығы
Құдіреттен қабылдау
595-тапсырма. Мәтінді қазақ тіліне аударыңыздар.
Архитектура
Архитектура – искусство строить здания и их комплексы,
предназначенные
для
повседневных
запросов
частной,
общественной жизни и деятельности людей. Любое здание
включает в себя жизненно необходимое пространственное ядро-
интерьер. Его характер, выраженный во внешней форме,
предопределен назначением, условиям жизни, потребностью в
удобстве, просторе и в свободное движения. Связана в своем
развитии
с
меняющимися
материальными
потребностями
человека, с развитием науки и техники, архитектура является
одной из форм материальной культуры.
Вместе с тем архитектура − один из видов искусства.
В художественных образах архитектуры отражаются и
строй общественной жизни, и духовного развития общества, и
его общественной жизни, уровень духовного развития общества,
и его эстетические идеалы. Архитектурный замысел, его
целесообразность
раскрываются в организации пространства
интерьера и объема здании характеризуют своеобразие
художественного языка архитектуры.
Градостроительство
учитывает
характер
местности,
экономики, условия транспорта, гармонически развивается в
содружестве с другими видами искусства. Скульптура, живопись,
декоративные искусства воплощают в конкретных образах идеи,
заложенные в сооружение. И архитектура, и изобразительное
искусство обогащают друг-друга в этом синтезе.
