Дипломдық жоба Android платформасында «Қазақтелеком» акционерлік қоғамының иктад бөлімінің оқу порталы үшін

18 

 

-  мобильді 

қосымша  орындауы  тиіс,  жобалардың  үлгілерін, 

қағидаларын және құрылымдық ерекшеліктерін оқу; 

-  мобильдік қосымша келешекте жұмыс атқаратын, платформаны оқып 

үйрену; 

-  Android  операциялық  жүйесі  үшін  мобильді  қосымшаларды  жасау 

және жобалау бойынша келешекте қолданылатын, платформаны оқып үйрену; 

-  бастаушы 

әзірлеушілерге 

көмектесу 

мақсатында, 

Android 

қосымшалар  саласында  және  оларды  жасауда  жалпы  мәселелерді  шешуге 

арналған жоспарды қамтамасыз ету; 

-  оқытушыларға  студенттер  арасында  және  өздігінен,  олардың 

географиялық  орналасуынан  тәуелсіз,  дәрістерді  үзбей,  тікелей  байланыс 

орнатуға көмек беретін, Android қосымшасын құруды жоспарлау; 

-  қолданылатындарға  пайдалылық  бағасы.  Баға  мобильдік  қосымшаны 

қолданатын, оқытушылар мен студенттер санына негізделген. 

 

1.2  Платформа ерекшеліктері 

 

Кейбір  шолушылар  Android,  келесідей  ерекшеліктер  қатарында,  Apple 

iOS  секілді,  өзінің  бәсекелерінің  бірінен  өзін  жақсы  көрсететіндігін 

белгілейді: веб-сёрфинг, GoogleInc және басқада сервистерімен интеграциясы. 

Android iOS-қа қарағанда, ашық платформа болып табылады, ол өз қатарында, 

онда  көп  функцияларды  жүзеге  асыруға  мүмкіндік  береді.  Android  толық, 

ашық  және  бос  платформа  көбінде  телефондардың  сенсорлық  мобильді 

экрандарына  арналған  болып  саналады,  оларға  смартфондар  және  басқа 

гаджеттер  жатады.  Ол  2003  жылы  негізделген,  және  Калифорния  штатының 

Пало-Альто  қаласында,  Энди  Рубин,  Рич  Майнер,  Ник  Сиро  және  Крис 

Уайтпен жасалынған, 2005 жылдық тамызында Google компаниясынан сатып 

алынған. 

Android,  бос,  қажеттігі  орташа  бұйымдық,  кітапханалар  және  кілттік 

мобильді  қосымшалар  Linux  ядросында  негізделген,  операциялық  жүйелерді 

өзінде құрайды. 

Android  орындалуы  ортасында  ұзақтығы,  Linux  мобильді  жүзеге 

асыруына  қарағанда,  Android  жасайтында  аса  үлкен.  Android  орындау 

ортасында  қозғалтқыш  болып  табылады,  ол  қосымша  қызметтерінде, 

кітапханалармен  қатар,  қосымша  құрылымы  үшін  негіз  түзеді.  Ол  тағы 

келесілерді өзіне қосады: 

-  негізгі  кітапханалар  –  Java  негізгі  кітапханаларындағы  қол  жетімді, 

және де Android-спецификалық кітапханаларындағы, функцияның көп бөлігін 

қамтамасыз етеді; 

-  Dalvik  VM  –  бұл,  құрылғы  бірнеше  көшірмеде  тиімді  жұмыс  атқара 

алатындығын  кепілдеуге  тиімдендірілген,  виртуалды  машина  негізіндегі 

регистр.  Ол,  жад  деңгейін  аз  пайдалану  басқармасы  және  көп  ағымдылығы 

үшін Linux ядросына сүйенеді. 

19 

 

Қосымша  каскадты  Android  –  қосымшаларды  құру  үшін  класстар 

ұсынады.  Ол  тағы  қолданбалық  тұтынушы  ресурстарына,  интерфейсті 

басқаруына  және  қондырғыларға  рұқсат  үшін  жалпы  абстракцияны 

қамтамасыз етеді. 

Негізгі  және  тараптық  өндірушілердің  барлық  қосымшалары  API 

кітапханаларының  бір  қосымша  деңгейлерінде  құрылған.  Қосымша  қабаты 

Android  орындауда,  қосымша  шектерінде  ұсынылатын,  класстар  мен 

қызметтерді қолдану арқылы жұмыс атқарады. 

Android  көптапсырмалық  платформа  болады,  ол  бір  уақытта  бірнеше 

қосымшалармен,  екіншісінің  өндірулігіне  әсер  етпей  жұмыс  атқара  алады. 

Android платформаның ашық бастапқы коды болып табылады және, осылайша 

бұл  құрылғылар  өндірушілеріне  немесе  тараптық  әзірлеушілерге  оны 

өзгертуге  мүмкіндік  береді.  Ол  дамитындығына,  үздіскіз  дамушы  жаңа 

технологиялармен, жобалармен қатар жүретіндігін кепілдейді. 

Басқа  көптеген  патенттелген  операциялық  жүйелердің  түрі  бар.  Бірақ 

ОЖ-дің  біреуі  де  де-факто  стандарты  болмады.  Мобильдік  қосымшаларды 

жасау  үшін  орта  және  қолданбалы  программалаудың  (API)  заманауый 

интерфейстері аса көп шектелген және локалды компьютерлер үшін аналогты 

фреймворктарға қатты орын береді. Android платформасы үшін ашықтық пен 

қолжетімділік  сипатты,  оның  коды бос  таратылады,  ал  фреймворк жобалары 

жоғары технологиялық деңгеймен ерекшеленеді. 

2005  жылы  Google  Android  Inc.  Стартапын,  Android  платформасын 

жасауды  бастау  үшін  сатып  алды.  Android  Inc.-та  жетекші  тұлғалар  болып 

Энди  Рубин,  Рич Майнер,  Ник  Сиэрс  және Крис Уайт саналды.  ОЖ  Android 

дамуы (1.1-сурет). 

 

2008

Google покупает 

Android Inc.

Начало разработки 

виртуальной 

машины Dalvik

Анонс создания 

T-Mobile G1

Выход SDK 1.0

Код Android 

становится 

открытым

Анонс создания ОНА

Начальный вариант SDK

2007

2005

 

 

1.1-сурет – Android дамуының хронологиясы 

 

Android  өзіне  назарды,  web-ресурстарда  қолданылатын,  бұлттық 

есептеулердің  үлгілерін  толық  қанды  қолдануға  мүмкіндік  беретін,  өзіндегі 

мүмкіншіліктердің  арқасында  аудартты,  және  бұл  тәжірибе  мобильді 

қондырғының  өзінде  орналастырылған,  локальді  мәліметтер  сақталу 

20 

 

орындарының көмегімен жетілдірілді. Androidта бар мобильді қондырғыларда 

реляциондық  мәліметтер  қорын  үстемелеу  оның  операциялық  жүйесінің  тез 

мойындалуына әрекет етті. 

Google Map: Google Map for Mobile сервисі үлкен танылымдылыққа ие, 

және  Android  Google  Map-ты  сіздердің  қосымшаларыңыздан  басқару 

мүмкіндіктерін  ұсынады,  оның  арқасында  әзірлеушілер,  картографиялық 

мүмкіндіктерді кең қолданатын, қосымшалар құруына мүмкіндіктер алады. 

Фондық 

қызметтер, 

тұтынушыға 

байқалынбай, 

ол 

басқа 

программаларды  қолдану  барысында  немесе  мүлдем  телефонды  қолданбаған 

мезетінде,  оқиға-бағдарланған  үлгілерді  жүзеге  асырушы,  қосымшаларды 

құрауға  мүмкіндік  береді  (мұндай  әрекеттердің  мысалдары:  әуеннің  фондық 

ойналымы,  акциялар  мен  валюталар  котировкаларын  қадағалау,  ауа-райы 

бойынша  мәліметтердің  жаңаруы,  географиялық  орналасуына  тәуелділікте 

қоңырау қаттылығы мен әуенін өзгерту және т.б.). 

Android қосымшаларға хаттармен алмасуға, бірігіп мәліметтерді өңдеуге 

және  оларға  жалпы  рұқсат  беруге,  және  де  Android-қа  орнатылған, 

қосымшаның  функционалдылық  мүмкіншіліктері  және  мәліметтерді  басқару 

үшін  механизмдерді  қолдануға  мүмкіндік  береді.  Мұндай  «ашықтық 

стратегиясын»  қолданудың  қауіп  қатерін  төмендету  үшін  барлық  үрдістер, 

мәліметтер сақталу орындары және файлдар сыртқы қолжетімділіктен жабық, 

егер бұл ресурстарды басқару және өкілеттілік жүйелерінің көмегімен рұқсат 

етілген болмаса. 

Жүйедегі  барлық  қосымшалар  бірдей  мәртебеге  ие,  Android  сырттан 

әзірлеушілермен 

жасалынған 

қосымшалар 

арасында 

орнатылған 

қосымшаларды  ерекшелемейді.  Ол  программисттерге  (және  тұтынушыларға) 

құрылғының функционалдылық мүмкіндіктерін және сыртқы әлпетін өзгерту 

бойынша бұрын-соңды болмаған мүмкіндіктер береді, өйткені олар кез-келген 

орнатылған  қосымшаларды  альтернативтік,  қорытындысында  сол  рұқсатты 

мәліметтер жүйелеріне және қондырғыларға иелерімен алмастыра алады. 

Виджеттерді, «тірі каталогтарды», «тірі түсқағаздарды» қолдану арқылы 

«жұмыс  үрдісінде»  тікелей  өзіңіздің  қосымшаларыңызда  «терезелер»  құра 

аласыз, ал лезде іздеу панелі сіздің қосымшаларыңыздың жұмыс нәтижелерін 

телефонның іздеу жүйесіне қосуға мүмкіндік береді. 

Android  құрамына,  әзірлеушілер  үшін  қызықты,  түрлі  құраушылар 

кіреді: 

-  программалық  құраушыларды  алмастыруға  және  қайталап  қолдануға 

мүмкіндік беретін фреймворк қосымшасы; 

-  Dalvik  виртуалды  машинасы,  аралық  қабат  болып  табылатын 

мобильді  құрылғылардағы  жұмыс  үшін  тиімдендірілген.  Программа  кодын 

орындау үшін виртуалды машиналарды пайдалану арқасында, әзірлеушілер өз 

кәделеріне  жаратуға,  түрлі  қондырғылардың  құрылымдық  ерекшеліктері 

жөнінде мазаланбауға мүмкіндік беретін, абстракция деңгейінде ие болады;