Пайдалы қазбаларды зерттеудің зертханалық әдістері



жүктеу 0,71 Mb.
бет32/75
Дата24.02.2022
өлшемі0,71 Mb.
#37621
түріБілім беру бағдарламасы
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   75
umkd-1

Катакластық құрылымдардың ішінен келесі мофологиялық түрлері бөлінеді: уатылған, гранокластық, жұқа кластық, порфирокластық, бағытталған кластық, бағытталған түйірлік, жаншулық және тарамдалған.

Қатты және мортты минералдар қысу және созуында сүйір бұрышты сынықтарға уатылады – уатылған құрылым. Егер агрегатта сынықтар азды-көпті бірдей болса, мұндай құрылым гранокластық деп аталады; әр түрлі өлшемді сынықтармен құралған агрегаттарда порфирокластық құрылым бөлінеді. Минералдарды осындай үйкеліс және мору саздарда уатуында өте майда (0,01 мм төмен) сынықтар пайда болады. Осындай сынықтардан құралған минералды массалар жұқа кластық құрылыммен сипатталады.

Мортты минералдарда жиі уату және жарылы жарықшақтары дамыған, егіздіктерде микроығыспа, қатты және жұмсақ минералдарда жапырылу фигуралары дамыған. Бағдарланған қысымда агрегаттағы сынықтардың пішідері лиза тәрізді болады және жолақтығына немесе тақтатастығына параллел созылған – бағдарланған кластық құрылым.

Жұмсақ минералдар қысымның әсерінен иілгіштік деформацияға ұшыраған, ол түйірледің, жіктілік жарықшақтардың және егіздік шегінің жапырылуында көрінеді. Бағдарланған қысымның әсерінен иілгіш минералдардың ұзартылған түйірлері бір-біріне параллел орналасады – бағдарланған түйірлік құрылым. Иілгіш минералдар мортты минералдардың сынықтарына керіш боп келеді және олардағы жарықшақтарды із қалдырмай толтырады. Кейбір талшықты және иілгіш минералдар, мысалы, молибденит, графит, слюда, хризотил-асбест және т.б., бағдарлы қысымның әсерінен өте жұқа табақшаларға немесе талшықтарға тарамдалады – тарамдалу құрылымы.

Минералдардың жаншылуында заттын қайта топтасуы өтеді, ол толқынды сону пайда болуында көрінеді, түйірлерде жұқа полисинтетикалық егіздіктер және жапырылу фигурасы қалыптасады, деформацияланған кенқұраушы минералдардың кристалдарына белдемді фигуралары бұзылады және толық жойылады. Кейбір минералдарда қысымның әсерінен жіктілік немесе дербестемелік анық көрінеді. Осы деформация белгілері қышқылдармен әрекет еткенде немесе шағылған және үйектелген жарықта байқалады.

Кластық құрылымдардың ішінде кен тарағаны сынықтық. Әдетте, тасымалданған тажыныстар мен кендердің сынықтары шөккен кезде түзілген керішпен бікітілген. Псефиттік, псаммиттік, алевриттік және пелитттік құрылымдар сынықты құрылымдардың басқа түрлеріне жатады.

Катакластық және кластық бітімдер және құрылымдардың ұқсас морфологиялық ерекшелігі бар. Бұл бітімдер мен құрылымдарда морфологиялық бірліктері (әртеректі минералды агрегаттар және иілігіш түйірлер) сынықтар болады, олар сырттай өте ұқсас, бірақ олардың орналасу тәртібі әр түрлі. Мысалы, катакластық кендерде таужыныстардың немесе кендердің сынықтары бір-біріне қарағанда жылжыған және көп бөлігінде басқа сатыда немесе минералдану кезеңде түзілген цементпен бекітілген. Катакластық құрылымы бар мономинералды агрегаттарда минералдардың сынықтары бастапқы жатынында болады және керіштелмеген.


Бақылау сұрақтары:

1.Түйірлі және коррозиялық құрылымдардың сипаттамасы.

2.Метакристалдар және метатүйірлер деген не және олар қалай жаралады?

3.Коллоидтық және қатты ерітінділер тұнуы құрылымдарының сипаттамасы.



жүктеу 0,71 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   75




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау