281
8.6
-сур. Цифрлық сигналдың модуляциясы:
1 — амплитудалық; 2 — фазалық3 — жиіліктік; 4 — модульдеуші цифрлық
сигнал
Қазіргі кезде модемдеркоммутацияланушыжəне үлестірілген аналогты
телефон арналары бойынша ғана емес, цифрлық телефон арналары
бойынша жұмыс істеу үшін, сонымен қатар, радиожелілер құру үшін
қолданылады. Модуляция табысталуға тиесілі деректерді қолданыстағы
байланыс арнасы тиімді өткізетін сигналдарға түрлендіруі қажет.
Модуляция– бұл модульдеуші деп аталатын кіру сигналының заңы
бойынша шығу сигналы параметрлерінің өзгерту процесі.
Демодуляциякері процесті жүзеге асырады —ДЭЕМ үшін арналы
модуляцияланған сигналданцифрлық бірізділікті үлестіреді.
Модемдердің басым бөлігіДЭЕМ-ды сөздік қатынастарға қызмет
көрсетуге арналған, тар жиілік диапазоны бар (300... 3 400 Гц),
пайдаланушыларға ең қолжетімді коммутацияланушы аналогты телефон
арналарыменбайланыстыру
үшін
шығарылып
жатыр.
Осындай
модемдердеаналогты модуляция қолданылады.
Аналогты модуляцияданегізгі жиілік деп аталатын жоғары жиілікті
үйлесімді тербеліс қалыптастырылады, оның амплитудасы, жиілігі жəне
бастауыш фазасыуақыт ішінде бастапқы төмен жиілікті сигналға
пропорционалды өзгере алады.
Аналогты модемдерде амплитудалық, жиіліктік, фазалық модуляциялар
жəне олардың комбинациялары қолданылады (8.6-сур.).
282
Амплитудалық модуляция — бұл негізгі жиілікті тербелістер
амплитудасының (А) модульдеуші сигналға пропорционалды өзгеруі.
Жиіліктік модуляция — бастапқы сигнал модуляциясы,онда0 жəне 1
цифрлық сигналдарытабыстау барысында əртүрлі жиілікті: f
1
жəнеf
2
тербелістерімен ауыстырылады.
Фазалық модуляциядатұрақты жиілік пен өзгеріссіз амплитудадағы
сигнал фазасы модульдеуші параметр болып табылады. Мысалы, дискретті
сигнал 0-ден 1-гежəне 1-ден 0-ге өзгергенде негізгі жиіліктің фазасы
ф180°қа ауысады.
Заманауи аналогты модемдердеамплитудалық модуляцияқолданылады,
онда сигналдың амплитудасыжəне фазасы бір мезетте өзгереді, ол негізгі
сигналдың бір мəнді позициясында 8 биттен аса деректерді табыстауға
мүмкіндік береді. Бұл дискретті модуляция (оны манипуляция деп те
атайды) бір-біріне қатысты 90°-ға жылжытылған екі негізгі жиілікпен бір
мезетте жүзеге асырылады.
Модуляция жылдамдығы модемнің негізгі сипаттамаларының бірі
болып табылады, ол секундына битпен өлшенетін байланыс арнасындағы
табыстаудың физикалық жылдамдығын анықтайды.
АТС-қа аналогты модемдер қарапайым абоненттіккоммутацияланатын
желініңкөмегімен абоненттік телефон розеткасы арқылы екісымдық желі
бойынша жалғанады.
Желі коммутацияланатын желі деп аталады, себебі АТС оны қала,
мемлекет жəне əлем бойынша ЖҚТЖ кез келген абонентіне ауыстыра
алады (коммутациялайды).
АТС
өзара
жоғары
жылдамдықты
цифрлық
трактілермен
байланыстырылған, ол осындай желіде коммутацияланатынабоненттік
желілердің əмбебаптығымен үйлестірілген арналардың жоғары өткізу
қабілеттерінің артықшылықтарын біріктіруге мүмкіндік береді.
Өз кезегінде, ЖҚТЖбірнеше байланыс арнасын құратын топтық
модемдердің көмегімен Интернет желісіне қосыла алады.
Абоненттердің Интернет ресурстарына қосылуын жəне қолжетімділігін
əртүрлікомпаниялар — осы қызмет көрсетуді жеткізушілер (провайдерлер)
— өздерінің деректерді табыстау жүйелерінің көмегімен қамтамасыз етеді.
Ақпаратпен анағұрлым қарқынды алмасу үшін пайдаланушылар
үйлестірілген (жалға алынған) желіні қолдана алады. Үйлестірілген желілер
абоненттерге қатаң бекітіліп, олардың арасында тура байланыс арналарын
құрайды.
Кəдімгі модемдердің кейбір модельдерінің үйлестірілген желілер
бойынша жұмыс істеу үшін арнайы режимі бар. Одан бөлек, осындай
желілер үшін өткізу қабілеті жоғарылатылған ерекше модемдер
шығарылады.
283
Модемнің коммутацияланатынтелефон желісіне физикалық қосылуы
RJ11
біріктіргішімен
жүзеге
асырылады
жəне
стандарттармен
регламенттеледі (Ресейде С1-ТФ түйісі қолданылады). Абоненттің телефон
аппаратымодем кірісіне параллельді немесе оның коммутацияланатын
шығысы арқылы қосылады.
Конструктивтікорындалу
бойынша
модемдерішкі
(жүйелік
тақшалардың құрамына кіретін жеке модульдер немесе схемалар) жəне
сыртқы болып бөлінеді.
Ішкі модемдержеке тақшалар немесе модульдер түрінде орындалады,
оларДЭЕМжүйелік тақшасының PCIкеңейту слоттарына немесе PCMCIA
интерфейсімен жабдықталған ноутбуктарғаорнатылады.
Сыртқы модемдердербес құрылғылар түрінде орындалады, ДЭЕМ-ға
шеткері жабдық ретінде (əдеттеUSB интерфейсі бойынша) қосылады жəне
өзінің желілік қорек блогынан қуатталады. Модемдердің, əдетте, жұмыс
режимдерінің
жəне
байланыс
арнасы
жай-күйінің
көбірек
функционалдымүмкіндіктері, индикаторлары (сəуледиодтарынемесеСК-
дисплейлері) болады.
Модемдердің басым бөлігі бірқатар қосымша телекоммуникациялық
қызметтерді көрсетеді: факсимильдікхабарламаларды (сканерленген
құжаттар көшірмелерінің цифрлық кескіндемелерін) қабылдау жəне
жіберу, шақырушы абоненттің нөмірін автоматтық анықтау,
автоматты
түрде жауап қайтарғыш
тың функциялары жəне т.б.
Әртүрлі өндірушілердің модемдерінің арасында дұрыс ақпараттық
алмасуды қамтамасыз ету үшін OSI моделінің арналық жəне физикалық
деңгейлерінің бірдей протоколдарын регламенттейтін халықаралық
стандарттар қабылданған.
Модемдік стандартарғаV сериялы протоколдар жатқызылады, олар
функционалдық белгілері бойынша шартты түрде келесі топтарға
жіктеледі:
модемнің байланыс арнасымен өзара əрекеттесу нормаларын
анықтайтын протокол(V.2, V.25);
модем мен ДЭЕМ жалғануын жəне өзара əрекеттесу алгоритмдерін
регламенттейтін протоколдар (V.24, V.25, V.25bis, V.28);
коммутацияланатынжəне үлестірілген телефон каналдарына арналған
модемдердің
негізгі
сипаттамаларын
анықтайтын
модуляция
протоколдары (V.32, V.32bis, V.34, V.34bis, V.90, V.92);
қателерден қорғау протоколдары (V.41, V.42, MNP1 ...MNP4);
табысталатын деректерді сығымдау протоколдары (MNP5, MNP7,
V.42bis, V.44);
Достарыңызбен бөлісу: |
