Отыз жылдық соғыс және вестфаль бітімі

Сол кезде Лютеранның княздарі (М. Баварский, Арним) Бранденбург пенСаксон 2 саясат жүргізіп отырды. Олар жәрдем берудің орнына кедергілер көрсетті. Лейпцигтің астында Саксон әскерлерімен Шведтер қосылды, ал Бранденбург курфюрст әскері Габсбургтермен қосылды. Бірақ соғыс басталмай жатып, Саксон әскері шашырап кетті, ал курфюрсттің өзі қашты. Содан шайқастың жеңісін тек шведтер көрді. Сол кезде Ришелье Баварскиймен құпия келіссөз жүргізді. 1632 жылы жаңадан құрылған Габсбург әскерін Валенштейн басқарды. Арним да омен құпия келіссәз Густав Адольфкеқарсы жүргізді. 1632 жылы Люцин астындағы шайқаста Густав Адольф қазатабады, алайда оның әскері жеңіс табады, ал Валенштейннің өзі Чехияга қашады. 1633 жылы граф Оксеншерн Густав Адольфтің орнына тұрып,Ришельемен Валенштейнмен келіссөз жүргізеді. Габсбург императоры бұны біліп, Валендітейнді өлтіруге адам жібереді 1634 жылы Габсбургтерге көмекке Испан әскерлері қосылады. Саксон әскерлері өз одақтастарын шведтерді тастап кетеді. Нердлингеннің астында 6-7 қыркүйекте болған шайқаста шведтер ұтылады.