Отчет Надежда қаз indd

Қазақстан Республикасында тұрмыстық зорлық-зомбылықтың алдын алу және профилактикасы саласындағы заңнамаға  

және жергілікті полиция қызметінің құқық қолдану практикасына қоғамдық мониторинг туралы есеп 

11

мен  қоғамдық  бірлестіктердің  өзара  іс-қимылын 

ұйымдас тыру  бойынша  2001  жылғы  12  наурызда 

№346 қағиданы бекітеді [34]. 

Аталған  нормативтік  құқықтық  акт  күні  бүгінге 

дейін қолданылып келеді, алайда тұрмыстық зорлық-

зомбылық  профилактикасы  субъектілерінің  ведом-

ствоаралық  өзара  іс-қимыл  мәселелерін  толық 

қамтымай отыр.

1999  жылы  Қазақстан  Республикасының  Үкіметі 

әйелдерге  қатысты  кемсітушіліктің  барлық  нысан-

дарын  жою  туралы  конвецияның  орындалуы 

жөнінде БҰҰ-да Қазақстанның алғашқы есебін береді 

[35].  БҰҰ  сарапшылары  Қазақстанды  прогрессивті, 

оның  ішінде  әйелдер  құқықтарына  қатысты 

өзгерістердің үлгісі деп санауға болатынын атап өтті. 

«Баланың  құқықтары  туралы»  БҰҰ  Конвенциясының 

шеңберінде  2002  жылы  Қазақстан  Республикасында 

«Қазақстан  Республикасындағы  баланың  құқықтары 

туралы» Заң қабылданады [35].

Қазақстан Республикасында 2006-2016 жылдарға 

арналған  гендерлік  теңдік  стратегиясын  іске  асыру 

мақсатында  2006  жылы  Елбасының  Жарлығымен 

Отбасы  және  әйелдер  істері  жөніндегі  ұлттық 

комиссия  Қазақстан  Республикасы  Президентінің 

жанындағы  Отбасы  істері  және  гендерлік  саясат 

жөніндегі  ұлттық  комиссия  деп  қайта  ұйымдас-

тырылды [36].

Үкіметтің  2006  жылғы  28  ақпандағы  №128 

Қаулысымен  облыстар,  Астана  мен  Алматы 

қалалары  әкімдерінің  жанындағы  Отбасы  істері 

және  гендерлік  саясат  жөніндегі  комиссия  туралы 

үлгілік  ереже  бекітілді.  Осы  Қаулыны  орындау 

үшін  барлық  өңірлерде  облыстар,  Астана  мен 

Алматы  қалалары  әкімдерінің  жанынан  отбасы 

істері  және  гендерлік  саясат  жөніндегі  комиссялар 

құрылады,  комиссиялардың  босатылған  хатшылары 

тағайындалады [37]. 

2006  жылғы  29  маусымда  «Қазақстан  Респуб-

ликасындағы  2006-2016  жылдарға  арналған  Ген-

дерлік  теңдік  стратегиясын  іске  асыру  бойынша 

2006-2008  жылдарға  арналған  Іс-шаралар  жоспары 

туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің Қаулысы 

қабылданады.  2006  жылғы  16  ақпанда  Қазақстан 

Республикасында  «Кейбір  заңнамалық  актілерге 

адам  саудасына  қарсы  іс-қимыл  мәселелері  бо-

йынша  өзгерістер  мен  толықтырулар  енгізу  туралы» 

Заң қабылданады, ал 2006 жылғы 1 шіл деден бастап 

баланың  және  оның  бір  жасқа  дейінгі  күтіміне 

байланысты мемлекеттік жәрдемақы енгізіледі [38].

2007  жылы  БҰҰ-да  (Нью-Йорк  қ.,  АҚШ),  Қазақ-

стан  оған  1998  жылы  қосылған,  Әйелдерге  қатысты 

барлық  кемсітушілік  нысандарын  жою  туралы 

конвенцияның (СИДО конвенциясы) ере желерін іске 

асыру  туралы  Қазақстан  Республика сының  екінші 

кезеңдік баяндамасын қорғау өтеді. 

БҰҰ  Комитетінен  алынған  ұсынымдарды  іске 

асыру мақсатында Халықаралық және гуманитарлық 

құқық  пен  адам  құқықтары  бойынша  халықаралық 

шарттар  жөніндегі  ведомствоаралық  комиссия 

Ұсынымдарды  іске  асырудың  2007-2011  жылдарға 

арналған іс-шаралар жоспарын әзірлеп, 2007 жылғы 

7 қарашада №5 хаттамамен бекітті.

2014  жылы  Қазақстан  Республикасы,  Қазақстан 

оған  1998  жылы  қосылған,  Әйелдерге  қатысты 

барлық  кемсітушілік  нысандарын  жою  туралы 

конвенцияны  (СИДО  конвенциясы)  іске  асыру 

бойынша  бірлескен  үшінші  және  төртінші  ұлттық 

баяндамасын жасады. 

2001  жылғы  11  маусымда  ҚР  Үкіметінің  №789 

Қаулысымен  Кәмелетке  толмағандардың  істері  мен 

олардың  құқықтарын  қорғау  жөніндегі  комиссия 

туралы үлгілік ереже бекітілді [39].

2006  жылғы  1  ақпанда  ҚР  Президентінің 

Жарлығымен  Отбасы  істері  және  гендерлік  саясат 

жөніндегі  ұлттық  комиссия  Әйелдер  істері  және 

отбасы-демографиялық  саясат  жөніндегі  ұлттық 

комиссия болып қайта құрылды [40].

2008  жылғы  13  желтоқсанда  Заңнама  жөніндегі 

ведомствоаралық  комиссияның  отырысында  Нор-

мативтік құқықтық актілердің жобаларына гендерлік 

сараптама  жүргізуді  басқару  бекітілді.  2008  жылы 

Қазақстан  Республикасы  Үкіметінің  2009  жылғы  15 

қаңтардағы  №7  Қаулысымен  бекітілген,  Қазақстан 

Республикасындағы  Гендерлік  теңдік  стратегиясын 

іске  асыру  жөніндегі  2009-2011  жылдарға  арналған 

іс-шаралар жоспарының жобасы әзірленді [41]. 

Гендерлік  теңдік  стратегиясы  біздің  елімізде 

2006  жылдан  бастап  2016  жылды  қоса  алғандағы 

кезеңде мемлекеттің гендерлік саясатын іске асыруға 

бағытталған  негіз  қалаушы  құжат,  оны  іске  асыру 

және  мемлекет  пен  азаматтық  қоғам  тарапынан 

мониторингіні жүзеге асыру құралы, демократияның 

қалыптасуындағы  маңызды  фактор  болып  келді. 

Қазақстан  Стратегияны  іске  асыру  барысында 

айтарлықтай нәтижелерге қол жеткізді. 

Бәрінен  бұрын,  бұл  әйелдердің  әлеуетін 

мақсатты  дамыту,  ерлер  мен  әйелдердің  еңбек 

қызметінде,  бизнесте,  саясатта,  мемлекетті  басқа-

руда  тең  көрінуі  үшін  жағдай  жасау,  әйелдердің 

сапалы  білім  алуы  мен  денсаулығын  сақтауда 

тең  қолжетімділікті  қалыптастыру,  ананы  жан-

жақты  қорғау  тұрғысынан  көрініс  тапты.  Бүгінде 

Қазақстанда  Гендерлік  және  отбасы-демографиялық 

саясаттың  тұтас  институционалдық  жүйесі  қалып-

тасты, маңызды құқықтық база құрылды.

Стратегия  өз  жұмысын  аяқтағандықтан,  оның 

ор нына  «Қазақстан  Республикасындағы  2030  жылға 

дейінгі  отбасы  және  гендерлік  саясат  тұжы рым-

дамасы»  әзірленді.  Оны  іске  асыру  үш  кезеңге 

бөлінеді:

Бірінші кезең (2017-2019 жылдар)

Екінші кезең (2020-2022 жылдар)

Үшінші кезең (2023-2030 жылдар) [7].

Тұжырымдаманың  мақсаты  Қазақстан  Респуб-

ликасының  Конституциясына  және  халықаралық 

құқықтық  актілерге  сәйкес  әйелдер  мен  ерлер 

үшін  тең  құқықтар  мен  тең  мүмкіндіктерді  толық 

іске  асыруды,  олардың  қоғамдағы  барлық  тіршілік 

саласына  тең  қатысуын,  отбасылық  қатынастардың 

үйлесімділігін,  отбасы  мен  отбасылық  өмірдің 

құндылықтарына 

қолдау 

көрсетуді, 

нығайту 

мен  қорғауды,  оның  функцияларын  отбасының 

12

жүктеу 2,07 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: