Ќоршаѓан орта мен осы ортадаѓы адамдардыњ сезім м‰шелеріне єсер етіп т‰йсік тудыратын барлыќ д‰ние материя делінеді

жүктеу 5,04 Mb.

бет	182/378
Дата	12.02.2020
өлшемі	5,04 Mb.
	#28797

1 ... 178 179 180 181 182 183 184 185 ... 378

2.14.2 Ван-дер Ваальс теңдеуі
Идеал газдарды қарастырғанда молекулаларды серпімді шар деп қарастырдық және олардың бір-біріне әсері тек соқтыққанда ғана білінеді деп есептетедік. Олардың арасындағы әсерлесу күшін серпімді тебіліс күші деп қарастырдық та, молекулалардың өлшемін ескермедік. Идеал газдар үшін мынадай заңдар тағайындалды: Бойль-Мариотт, Гей-Люссак, Шарль заңдары. Ал нақты газдар бұл заңдарға тек жуықтап қана бағынады. Жоғары қысымдарда Бойль-Мариотт заңына барлық газдар бағынбайды. Егер молекуланың радиусы r=10^-8см болатын сфера деп қарастырсақ, онда оның көлемі

болады. 1 см³ көлемде 3 ^.10¹⁹ молекула бар. 1 см³ көлемде молекуланың өзінің алатын көлемі

V=n₀н=3^.10^{19 .}4^.10^-24см³=10^-4см³

Егер 1 см³ көлемнің қысымы 1 атм. болса, қысым 5000 атм. болғанда көлем 1см³/5000=2^.10^-4см³ болу керек. Бұл жағдайда осы көлемнің жартысын молекуланың өзі алуы керек. Ендеше Бойль-Мариот заңын пайдалануға болмайды.

Сонымен молекуланың өзінің алатын көлемі мен молекулалардың өзара әсерлесу күшін есепке алу нақты газдардың теңдеуін - Ван-дер Вааль теңдеуін- қорытып шығаруға әкелді. Ол үшін идеал газ күйінің теңдеуіне (Менделеев-Клапейрон теңдеуіне) екі түзеткіш енгізіледі:

мұндағы V₀ молярлық көлемнен молекуланың көлеміне тең шама b алынып тасталуы керек:

(2.14.2.1)

Бір молекула ыдыс қабырғасына соқтықсын дейік. Сонда молекуланың центрі қабырғаға д/2 –ге жетпейді, (д/2 – ашықтықта болады). Екінші молекула да қабырғадан д/2 ашықтықта болады (2.14.2.1-сурет). (Осының салдарынан молекулалардың центрлері д-ға жақындай алмайды, бірақ молекулалардың соқтығысы қиғаш болғандықтан д/2 ескерілмейді).

жүктеу 5,04 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 178 179 180 181 182 183 184 185 ... 378