Обновления содержания образования методические рекомендации

15 
Павлодар  
400 
358 
Солтүстік Қазақстан 
533 
451 
Шығыс Қазақстан  
667 
614 
Астана қ.  
78* 
78 
Алматы қ.  
201 
201 
ҚР 
7 222 
6 474 
*Астана  қаласының  білім  беру  ұйымдарының  жеке  ғимараттарының 
болмауы  себебінен  («Дарынды  қыз  балаларға  арналған  қазақ  түрік  лицей-
интернаты» ММ, №26 «балабақша бастауыш мектеп кешені»), 80 жалпы білім 
беретін  мектептердің  78  бойынша  материалдық  техникалық  жабдықталуы 
туралы мәліметтер көрсетілген. Аталған білім беру ұйымдарының оқушылары 
№36 ОМ ММ, №61 ОМ ММ, № 72 мектеп-лицейі КММ оқытылады.  
Дереккөз: ҰБДҚ 2015 жылғы 5 қыркүйектегі деректері бойынша [10].  
 
Кестеде  көріп  отырғанымыздай  еліміздегі  бірқатар  орта  білім  беру 
ұйымдарының арнайы кітапханалары жоқ. Бұл Ақмола облысы (89%), Жамбыл 
облысы  (86%),  Солтүстік  Қазақстан  (84%),  Павлодар  облысы  (89%),  Батыс 
Қазақстан  (81%),  Қостанай  облыстары  бойынша  (85%)  мектептерде 
кітапханалар жұмыс жасайды.  
Көптеген  орта  білім  беру  ұйымдарында  БҒМ  бекіткен  тізімімен  ғана 
оқулықтар  орналастырылған,  әрине  оқушылар  мен  мұғалімдердің  таңдаулары 
шектеліп,  қосымша  оқу  курстары,  вариативтік  оқу  бағдарламаларын  жүзеге 
асыруға қиындық тудырады.  
Оқу қорларын пайдалану бойынша мектеп кітапханасының қызметі қауырт 
болып  табылады:  кітапхананың  қызмет  көрсетуінде  оқушы  мен  педагогтердің 
барлық  контингенті  қамтылған;  кітап  беру  ауқымы  оқу  әдебиеттері  қорына 
жақындайды.  Кітапханалар  оқулықтармен  жұмыс  процесін  қадағалайды  және 
үнемі сол бойынша есеп береді. Бүгінгі таңда жаңартылған білім беру мазмұны 
контексінде  көптеген  мектеп  кітапханалары  қыркүйек  айында  оқу  жылы 
уақытына біржолғы берілетін оқу кешендерін беруден бас тартады (4-кесте).  
 
4-
кесте  –  Оқушылар  үшін  мектеп  кітапхана  қорының  жинақталуы  және 
қалыптастырылуы  
Өңірлер  
Оқу 
бағдарла
малары 
бойынша 
оқулықта
рмен 
қамтамас
ыз етілуі 
(
қажеттіл
ік %-бен)  
Қосымша 
оқу және 
әдістемелі
к 
әдебиеттер
мен 
қамтамасы
з етілуі 
(қажеттілі
ктер %-
бен)  
Электрон
дық 
оқулықта
р және 
ОӘК 
қамтамас
ыз етілуі 
(қажеттіл
іктер %-
бен)  
Анықтамалық-
библиография
лық 
ақпараттармен 
қамтамасыз 
етілуі 
(сөздіктер, 
анықтамалықт
ар, 
энциклопедия
лар, 
каталогтар, 
тақырыптық 
картотекалар) 
Ғылыми-
танымдық 
және көркем 
әдебиетпен 
қамтамасыз 
етілуі 
(қажеттіліктер 
%-
бен)  

16 
(қажеттіліктер 
%-
бен)  
Ақмола  
100% 
68% 
41.1% 
60% 
67% 
Ақтөбе  
100%
 
79%
 
76%
 
78%
 
68%
 
Алматы  
100%
 
100% 
100% 
100% 
100% 
Атырау  
100% 
95% 
96% 
84% 
60% 
Шығыс 
Қазақстан  
100% 
83% 
69% 
64% 
58% 
Жамбыл  
100% 
100% 
94% 
88% 
91% 
Батыс 
Қазақстан  
100% 
90% 
50% 
50% 
50% 
Қарағанды  
99%
 
92%
 
67% 
80,9% 
75,4% 
Қызылорда  
100% 
100% 
100% 
100% 
100% 
Павлодар  
100% 
100% 
50% 
30% 
40% 
Солтүстік 
Қазақстан  
94% 
54% 
50% 
62% 
56% 
Оңтүстік 
Қазақстан  
93% 
77% 
62% 
50% 
73% 
Алматы қ.  
100% 
100% 
100% 
61% 
50% 
Астана қ.  
100%
 
100%
 
80% 
87% 
88% 
Дереккөз: 
Облыстардың,  Астана  және  Алматы  қалалары  білім  басқармаларының 
деректері  
 
Кестеден  көріп  отырғанымыздай  еліміздегі  көптеген  орта  білім  беру 
ұйымдарында оқушылар үшін 74% ғана электрондық оқулықтар және ОӘК-мен 
қамтамасыз  етілген.  Облыстардың  және  Астана,  Алматы  қалаларының  білім 
басқармаларының деректеріне сәйкес оқулықпен қамтамасыз етілген оқушылар 
үлесі  98,1%  құрайды.  Өңірлер  бөлінісінде  мектеп  кітапханаларында  оқу 
бағдарламалары  бойынша  100%  оқулықтармен  қамтамасыз  етілмеген 
Қарағанды  (99%),  Солтүстік  Қазақстан  (94%),  Оңтүстік  Қазақстан  (93%) 
облыстары болып отыр.  
Мектеп әкімшілігі мен мұғалімдері оқ-тәрбие процесіне қажетті оқу және 
оқу  әдістемелік  құралдармен  қамтамасыз  етілмей,  оқу  процесінде  алға 
жылжушылық болмайтыны баршамызға аян. Әкімшілік және мұғалімдер үшін 
мектеп  кітапхана  қорының  жинақталуы  және  қалыптастырылу  жұмысының 
жағдайы келесі кестеде көрсетілген (5-кесте).  
 
 
5-
кесте  –  Әкімшілік  және  мұғалімдер  үшін  мектеп  кітапхана  қорының 
жинақталуы және қалыптастырылуы  
Өңірлер   Қосымша 
оқу және 
әдістемел
Электрондық 
оқулықтар 
және ОӘК 
Ғылыми-
танымдық 
және 
Анықтамалық-
библиографиял
ық 
Дидактикал
ық 
материалда

17 
ік 
әдебиетте
рмен 
қамтамас
ыз етілуі 
(қажеттіл
іктер %-
бен) 
қамтамасыз 
етілуі 
(қажеттілікте
р %-бен) 
әдістемелік 
журналдарм
ен 
қамтамасыз 
етілуі 
(қажеттілікт
ер %-бен) 
ақпараттармен 
қамтамасыз 
етілуі (сөздік, 
анықтамалық, 
энциклопедия, 
каталог, 
тақырыптық 
картотекалар) 
(қажеттіліктер 
%-
бен)  
р 
(қажеттілікт
ер %-бен)  
Ақмола  
64% 
45% 
57% 
50% 
52% 
Ақтөбе  
73% 
70% 
73% 
64% 
68% 
Алматы  
100% 
100% 
100% 
100% 
100% 
Атырау  
80% 
80% 
90% 
50% 
70% 
Шығыс 
Қазақста
н  
59% 
50% 
62% 
71% 
67% 
Жамбыл  
94% 
90% 
90% 
94% 
88% 
Батыс 
Қазақста
н  
70% 
60% 
80% 
60% 
50% 
Қарағанд
ы  
70% 
59% 
72% 
50% 
50% 
Қызылор
да  
90% 
75% 
80% 
90% 
80% 
Павлодар  
58% 
75% 
50% 
50% 
50,3% 
Солтүстік 
Қазақста
н  
81% 
70% 
85% 
90% 
90% 
Оңтүстік 
Қазақста
н  
66% 
77% 
73% 
84% 
72% 
Алматы 
қ.  
40% 
100% 
85% 
55% 
50% 
Астана қ.  
62% 
55% 
60% 
65% 
63% 
Дереккөз:  Облыстардың,  Астана  және  Алматы  қалалары  білім 
басқармаларының деректері 
 
Облыстардың,  Астана  және  Алматы  қалалары  білім  басқармаларынан 
келіп түскен деректерге сәйкес мектеп әкімшілігі мен мұғалімдері үшін мектеп 
кітапханасы қорында қосымша оқу және әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз 
етілуі  71,8%,  ғылыми-танымдық  және  әдістемелік  журналдармен  қамтамасыз 
етілуі 75,5%, электрондық оқулықтар және ОӘК қамтамасыз етілуі 72 % құрап 
отыр.  Электрондық  оқыту  жүйесіне  қосылған  мектептердің  үлесі  36,6% 
құрайды,  ол  2014  жылғы  деректерден  шамамен  22%  есе  артық  (6-кесте).