КУРС «ЖАЛПЫ МЕДИЦИНА» МАМАНДЫҒЫ СТУДЕНТТЕРІНЕ АРНАЛҒАН

1.Роланд немесе орталық жүлге, sulcus centralis. Қызметі: ми жартышарының маңдай 
бөлігін, төбе бөлігінен бөліп тұру. 
2.Sulcus-pariooccipitalis.  Қызметі:  ми  жартышарының  төбе  бөлігін  шүйде  бөлігінен 
бөліп тұрады. 
3. Латералді немесе Сильвиев атты жүлге. Қызметі: ми жартышарының маңдай, төбе 
бөліктерін самай бөлігінен бөліп тұру. 
Орталықтары:
 
 
Маңдай бөлігі:
 
 
а) Қимылдық функциялардың проекциялық орталығы – gyrus precentralis және lobulus 
paracentralis  қыртысы,  импульстарды  талдау  және  ерікті  қимылдарды  қамтамасыз 
ететін имспульстарды өткізеді. 
 
б) Сөйлеудің ассоциативтік қозғалыс орталығы - маңдай бөліктің төменгі қатпарының 
(gyrus frontalis inferior) артқы бөлімінің қыртысы, сөйлеу орталығы 
 
в) Жазу таңбаларының ассоциативтік орталығы - ортаңғы маңдай қатпарының артқы 
бөлімінің  қыртысы,  tractus  corhcospinalis  арқылы  импульс  қол  бұлшықеттеріне  таңба 
жазу процесі іске асады 
 
г)  Бас  пен  көздің  үйлесімді  бұрылысының  ассоциативтік  орталығы  -  маңдай  бөліктің 
ортаңғы қатпарының қыртысы, жазу орталығы орналасқан 
 
Төбе бөлігі:
 
 
а) Жалпы сезімталдықтың проекциялық орталығы - артқы орталық қатпардың (gyrus 
postcentralis) қыртысы – барлық сезім орталығы (ауырсыну, температура және т.б. ) 
 
б)  Дене  қалпының  проекциялық  орталығы  –  төбеішілік  жүлгені  (sulcus  intraparietalis) 
шектеп жатқан қыртыс– кеңістіктегі қалпын сезіну; 
 
в)  Стереогнозияның  ассоциативтік  орталығы  –  жжоғарғы  төбе  үлесшесінің  (lobules 
parietalis superior ) қыртысы– жалпы сезімталдылық; 
 
г)  Сөйлеудің  ассоциативтік  көру  орталығы  -  бұрыштық  қатпар  (gyrus  angularis) 
қыртысы – әріптерді тану және оқу 
 
Самай бөлігі:
 
 
а)  Естудің  проекциялық  орталығы  -  самай  бөліктің  жоғарғы  қатпарының  қыртысы  – 
есту орталығы; 
 
б) Вестибуляторлық функцияның прекциялық орталығы - ортаңғы және төменгі самай 
қатпарларының  (gyrus  temporalis  superior  et  gyrustemporalis  inferior)  артқы  бөлігінің 

қыртысы – тепе-теңдік сақтау орталығы 
 
в)  Дәм  сезудің  прекциялық  орталығы  -  ілмек  (  uncus  )  –  иіс  және  дәм  сезу 
орталықтары орналасқан. 
 
Шүйде бөлігі:
 
 
а)Көрудің  проекциялық  орталығы  –  топшалық  жүлгені  (sulcus  calcarinus)  шектейтін 
қыртыс – көру жолдарының талшықтары орналасқан 
 
б)  Көрудің  ассоциативтік  орталығы  –  шүйде  үлесінің  жоғарғы  латералді  бетінің 
қыртысы – заттарды пішініне, түсіне және т.б, сипатына қарай еске сақтау. 

жүктеу 8,23 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: