Монография \ «санат» а л м п и мп


ip  эдебиеттерде эншешн  GTKimiii



жүктеу 12,37 Mb.
Pdf просмотр
бет204/269
Дата12.11.2023
өлшемі12,37 Mb.
#44239
1   ...   200   201   202   203   204   205   206   207   ...   269
kabdolov zeinolla soz oneri 2

6ip 
эдебиеттерде эншешн 
GTKimiii 
гана кубылыс. Мэселен, орыс акындары (С.По­
лоцкий, А.Кантемир, Ф.Прокопович, В.Тредиаковский 
т.б.) бул жуйемен XVI гасырдыц аяк жагынан бастап жазды 
да, XVIII гасырдыц бас жагында силлабо-тоникалык, жуйеге 
кошш 
Kerri. 
Демек, силлабикалык елец 
жyйeci 
е к т ш
аумалы-твкпел! гшдерде емес, сез пркестершщ буын сапа- 
лары б1рдей, дыбысталу эуендер1 уксас ткдерде гана ту- 
ракты. Айталык, ежелден екпш, акцент дегендер1 кеп 
кубыла бермейтш, кубыла калган кунде де осылардьщ езш 
онша буйым кермейтш чех, поляк, серб, итальян немесе 
француз олендер1 сеюлдд, казак елещ де силлабикалык елец 
(бутан 6i3 сэл кешшрек — буьш жайын сез еткен туста 
токталамыз — З.К,).
Квалитативп (сапалы) топтьщ силлабикадан баска басты 
жуйелершщ 
6ipi 
— орыс поэзиясындагы Тредиаковский 
реформасынан (XVIII г.) кешн ресми ат альш, айдар таккан 
тоткалык, (грекше tonos — екпш), яки акцентт1 (латынша 
accentus — екпш) елец. Бул влещщ вашем!екпт: ыргак 
пен шумак, тармак пен бунак — 
6epi 
де екшнге непзделедь 
Егер силлабикалык оленде буын атаулыньщ 
6api 
есепке 
алъшатьш болса, тоникалык еленде екпш тусетш буындар 
есепке альшады да, екпш туспейтш буындар есептелмейдь 
Салыстырып керелЬс:
Журепм, жырым —
cemtci (8)
КецесТ1 далам,
кец далам. (8)
Ен далам — анам,
мен — балац. (8)
Ендеше, калам,
бер маган! (8)
(I.JKaHcyeipoe).
Я
мерях»
по коммуне
стихов сорта. (12).
В коммуну 
душа
потому влюблена. (11) 
что коммуна, 

по-моему,
огромная высота (15)
что коммуна
по-моему,
глубочайшая глубина. (16)
(В.Маяковский).
261


Алгашкы шумак — силлабикалык елецнщ ул п а Де> 
сощы шумак, — тоникалык елецнщ улпсь Kepin отырсыз, 
ею шумак та еркш, авторлардьщ кдлауынша, баспалдакты 
кестеге салынган: Жансупров эр тармакгы ею жолга жазса, 
Маяковский эр тармакгы уш жолга жазган. Гэп мунда да 
емес.
Гэп 
е ю
шумактыц эр тармагындагы буын санында 
жатьф: силлабикалык, елецнщ эр тармагыныц барлык буыны 
б1рдей — ылги сепз буыннан келш отырса, тоникалык 
елецнщ эр тармагыныц екпш тусетш буындары гана б1рдей
— терт буыннан келш отырады да, калган буындары есептен 
тыс, яки терт тармакгыц эркдйсысындагы жалпы буын саны 
терт турл! 

жүктеу 12,37 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   200   201   202   203   204   205   206   207   ...   269




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау