Монография \ «санат» а л м п и мп

жүктеу 12,37 Mb.

Pdf просмотр

бет	191/269
Дата	12.11.2023
өлшемі	12,37 Mb.
	#44239

1 ... 187 188 189 190 191 192 193 194 ... 269

kabdolov zeinolla soz oneri 2

6ip Typi — егадеу, яки параллелизм (грекше parallelos

6ip Typi
—
егадеу,

яки
параллелизм
(грекше
parallelos

— катар журу, катьшасу) —
aci удай нарст ,
щ бш ысты, угымды, ce3iMdi кртар койып, жуптап суреттеу.
Муньщ турлер1 кеп. Bi3 кеШпреулерш гана атап етем1з.
Как ала булт cerinin
Кун жауады кей шакта
в н е бойын егшп,
Жас агады аулакта.
Жауган кунмен жакты рыл,
Жер квгерш, куш аяар.
Аккан жаска кзнгырып,
Бас ауырып, iui жанар.
(Абай).
Бул — адамныц кецш-кушн табигат кубылыстарымен
салыстыра епздеудщ, яки психологиялык параллелизмнщ
классюсалык ynrici: акын жаздагы жацбыр мен адамньщ
кез жасын кдтар суреттей келш, е й турл1 шындыкты
танытады да, шынайы философиялык тушн шыгарады.
Саргая кутш квктсмда
Квктем келда, сарысу
Сап-сары боп су акты...
Бола калды мвп-мвлдар.
Шынтаккд алып сексенго
Жыл га бойы у да шу,
Жагада жалгыз шал жатты.
Жамырады жас в т р ...
Су саргайды ылайлы,
Сылк-сылк, етш су кудщ, —
Шал каргайды кудайды.
Шал бгр ауыр курсшда.
(КАманжолов).
Бул да психологиялык параллелизм аркылы жасалтан
ecepni сурет, сурет крзгаган сезш, сезшнен туган сыр:
пгынында да табигаттьщ биыл “кеткен” кектсм! келер жылы
жащырып кдйта оралады, ал адамньщ еткен жас шага
гумырда кдйтып келер ме? Шал соны ойлап курсшедь..
Ею жаяу келсш:
BipeyiHfle
курек бар, лупшдеген журек бар,
Bipeymae курек жок, журек бар да, журек жок-
Bipi шаршап келеда, куш бойы жер-»азып:
Bipi шаршап келсш, жолдасына "ор фэып.
Bipi уй сап, сол уйдщ жылынуын плейдг.
Bipi — орга досыныц ж ы тдуы н -плейш.
Е й жаяу келеда, ортасында — 6ip курек:
Сол куректщ астына кашан тусер сум журек.
(Е.ШраЪым).
241

Бул — акикдт ешрдеп жакрылык пен жамавдыкты, солар
кэлылтастырган eici турл1 бтмдо, осылардан туатын адамдык,
пен зулымдык туралы ею турл1 угымды жарыстыра епздеу.
Бул параллелизм де парасатты байлауга апарады.
Сагындьщ ба, К^ракум,
Сарыаркэдан жацбыр болып келейш.
Сагыцдыц ба, Крракум,
Жаца туган ен-жыр болып келейш.
(М.бШмбаев).
Манаурайды балбырап тац гажайыл,

жүктеу 12,37 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 187 188 189 190 191 192 193 194 ... 269