Монография \ «санат» а л м п и мп

жагынан, окырманды окыгандарыньщ байыбына барып, 
оны жете тусгнш, дурыс багалауга баулиды. Бул ретте, 
сыншыны жазушы мен окырманньщ екеуше ортак — ара 
денекер десе де болар едй 
BipaK 
бул аз. Сыншы — колын, 
окырманныц вскелец талабы мен талгамыныц жаршысы, 
эдеби кубылысты жалпы мемлекеттт мудде тургысынан 
пайымдайтын когамдык ой-пШрдщ озгын вкш.
Олай болса, жалпы э д еб и ет дамытудагы сыншыныц 
куца, жазушыга типзер сынньщ ыкдалы оныц окырманга 
тиг1зер эсерше, кдлыц кепш тктщ керкемдйс талгамын 
кальштастыруына тыгыз байланысты.
Сын тек жазушы уипн гана емес, окырман уипн де 
жазылады. Оныц керкем шыгармага косалкы комментарий 
емес, ез алдына жеке шыгарма болып табылатыны да сон- 
дыкган.
Эдеби сында керкем шыгарманы багалаудыц жолдары, 
тэсшдер
1
, шарттары, критерийлер
1
бар. Муны бшу, игеру 
де оцай емес. Б
1
реулер керкемдйс критерий дегецгц эдеби 
шыгарманыц кемшшгш гана к^зб^лау деп ойлайды. Бул — 
кате угым. Керкемдйс критерий, ец алдымен, эдеби 
шыгарманыц багалы жагын кере бшу. Сынныц ец киын 
мшдетшщ e3i — осы. Кез келген шыгармада болатын 
улкенде-кшшп кемшшйсп табу бэршен оцай. Ал шыгарма 
неегмен жаксы екенш белплеу, оньщ нагыз поэтикалык 
сулулыгы мен сырлылыгы неде екенш аныкгау бэршен 
киын. Бул сыншыныц берйс принципш, зор медениетш, 
нэзйс туейштн, 
epeni 
ойын, терец бипмш, бийсталгамын 
керек етедь
Белинскийдщ аныкгауынша, “сыншы таланты — сирек 
талант, сыншы жолы — тайгак йэм катерл! жол” да, шын 
мэнщдеп эдеби “сын — кимыл, крзгалыс уетшдеп эсте­
тика”. Эстетика, сайып келгенде, когамдагы керкемдйс даму 
тэж1рибесйиц теориялык жинакталуы (обобщеннее!) екеш 
мелгм. Бул ретте, б
1
здщ эстетикалык гылым да, эдеби сын 
да ел1м1здщ идеялык йршшшмен 

жүктеу 12,37 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: