ipiKTen,  сурыптап, кррытып, шындыкты ойша  жинактап, шыгарма такырыбын жуйелеу1  Tirrri

Ол ез табынын; кецш куйш, тигегш, кдмын, у м т н , 
куштарлыгын, муддесш, касиетш кабылдайды, калыптастырады, 
суреттейда” (М. Горький). Жазушы ез творчествосымен ешрге 
ун косады, ун косканда ез табыныц макрат-муддесше сай ун 
косады. Керкем эдебиеттщ журт ушш эшешн кещл кетеру, 
бой серпту, “ракатгану куралы емес, адам йршштнщ занды 
жагдайларыньщ 6ipi” (Л.Толстой) болатьш ce6e6i де осында 
жатыр. Мше, осылайша, ешрге ун крсу эрекетшен келш эр 
жазушыныц эр шыгармасыныц идеясы тумак, Бутан мысал 
ретшде, Сэбиг Мукановтыц жогарыда аталган романга тапкдн 
такырыбына енд1 идея беру ушш, сол 6ip канды окиганыц бас 
себепкер! Султанбек 
iciH 
ез дуниетанымы мен таптык, муддеа 
тургысынан калайша багалаганына аэдал кецш белш керелис. 
“Ецалдымен, — дейда С.Муканов элп мавдлада, — Султанбек
— комсомол... санасы бар шэюрт. Комсомол Kici эйелдд меншжп 
мулгам, менщ эйeлiм елгенше мешмен гана 6ipre болу керек 
деп eMipiHfle айтпайды. Эйел тату турса гана, — эйел. Кетемш 
десе, — eiu6ip еркектщ зорлап устауга какысы жок, Ойткеш 
эйел — еркектщ меншисп мулю емес... Кецес еюмел ейелда 
еркекпен тецгерген. Олай болса, безген Бетиманыц мандайынан 
Султанбек сипап кря беру керек ед1 Ол ейтпеда. “ Махаббат” 
дегенда тауып алып, акырында Бэтима тиген Мустапаны елпрдд. 
Мусгапа да езшдей жас, epi талпынып келе жаткан талапкер 
еда. Кара басыныц кдмы (!) 6ip азаматш ел1мге кщы. Ендеше, 
б1здщ айтарымыз — Султанбек 1. комсомолдыц касиетп атын 
былгады; 2. эйел тендагше крл сукгы; 3. Мустапаны катеден 
емес, кдстап елпрда. Бул жумыстыц бупнп котам турмысына 
залалы кушп. Егерде мундайларга катты жаза бершмесе, 
баскалар да улп алып, кендлше жакдаган адамды ацсары ауган 
куш елпрщ тастай 6epyi мумюн... Сулганбектщ сотында алган 
эсерлердш, непзгнде курылган “Адаскдндар” романы сот 
мэжтс1 бтсен соц-ак (1928 жылгы мамырдьщ басы — З.К,), 
Кызылорда каласында басталды да, сол жылдыц 14 
желтоксанында Ленинград каласында аякгалды”.
Мше, идея осылай туады.
Сейтш, осы айтылгандарды эдебиет теориясьшыц тшне 
салсак, егер такырып — жазушы суреттеп отырган eMip 
кубылысы болса, идея — жазушыныц сол вз! суреттеп отырган 
eMip кубылысы туралы айткысы келген ойы, сол QMip 
кубылысына берген багасы дер 

жүктеу 12,37 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: