МОДУЛЬДік ОҚЫТУ ТЕХНОЛОГИЯСЫ
Баудиярова Э.Н., экономика магистрі
ҚазІргі уақытга Қазақстанда білім берудің өзіндік ұлггық үлгісі қалыптастасуда. Бұл
процесс білім парадигмасының өзгеруімен қатар жүреді Білім берудегі ескі мазмұнның орнына
жаңасы
келуде.
Студентгерге сапалы да, тиянақты білім берудің негізі - пэнді жан-жақгы игеру, студент
санасына жеткізе білу, шығармашылық ойлауын калыптастыру, оқытудың белсенді әдістерін
қолдану.
Қазіргі кезде республикамызда білім берудің жаңа жүйесі жасалып, әлемдік білім беру
кеңістігіне енуге бағыт алуда.
XXI ғасырда барлық елдер бірінші орынға білім беру сапасын қояды. Оның өлшемі тек
сауаттылық деңгейімен (жазу, оқу, есептеу) өлшенбейді, оның критерийі - функционалдық
сауаттылық.
Бұл проблемаларды шешуде жаңа технологиялардың аткаратын орны бөлек. Болашақта
өркениетті елдердің жоғары технологиясын меңгерту, дүниежүзілік білім кеңістігіне шығу-
бүгінгі күннің мақсаты.
Ендеше бүгінгі күні білім беру саласында оқьгтудың озық технологияларын
меңгермейінше сауатты, жан-жақты маман болу мүмкін емес. Сонымен қоса, жаңа
технологияны меңгеру оқытушының интелектуалдық, кәсіптік, адамгершілік, рухани азаматгық
т.б қабілеттерінің қалыптасуына игі эсерін тигізеді.
Оқыту технологиясын таңдап, іріктеу - студентгің оку-танымдық іс-эрекетін басқарудың
негізгі бір буыны. Сондықтан жоғары оқу орындарында
кез
келген
пәнді оқыту
технологиялары мен кредитгік оқыту жүйесін үштастыра жүзеге асыру бүгінгі күннің басты
талабы болып отыр.
Соған орай жоғары оқу орындарында модульдік технология арқылы оқытудың
қажеттілігі туындауда.
Модульдік оқыту технологиясы - элемдік ( Дж.Блок, Дж.Керрол. В.Монахов,
Р.М.Грановская) және отандық тәжірибеде танылған технология. Қазақстанда Ж.А.Караевтің,
Ә.Жүнісбектің, М.М. Жанпейісованың жэне т.б.ғалымдардың
оқыту
технологиялары белсенді
түрде қолданылуда.
Модуль дегеніміз - белгілі жүйенің ішіндегі бөліктердің өзара жинақталган дербес
топтамасы (С.И.Ожегов).
Оқу циклі ретінде ұдайы қайталанатын оқу модулінің өз кұрылымы бар. Ол үш бөлімнен
түрады.
Кіріспе бөлім. (модульге, тақырыпқа ену)
Сұхбат бөлімі (көбінесе сүхбаттасу, диалоггы қарым-қатынас арқылы студенттердің
танымдық іс-әрекетін ұйымдастыру)
Қорытынды бөлім. Бақылау жүмысын алу.
Өрбір оқу модуліне сағат саны эртүлі. Бүл оқу бағдарламасы бойынша тақырыпка,
тақырыптар тобына, тарауға бөлінген сағат санына байланысты.
О қ у
модулін қүрудың тағы бір ерекшілігі- мұғалімнің даярлық жүйесі. Мүғалім бір оқу
модуліне бөлінетін сағат санын анықтап алғаннан соң, оның мақсатын, мазмұның және
нәтижелерін, сондай-ақ осы модуль сабактарын ұйымдастырудың формасын ойластырып, оқу
модулін құрайды.
, ,
Кіріспе бөлімінде оқытушы сутеднттерді оқу модулінің жалпы құрылымымен, оның
мақсат-міндеттерімен таныстырады. Сонан солң оқытушы осы модулінің барлық уақытында
есептелген оку материалын қысқаша сызба, кесте және т.б. белгІлік үлгілерде сүиене отырып
түсіндіреді. Тақырып мазмұнына (тұтас тақырып немесе тарау бойынша) «өсу» бағытымен -
қарапайымнан
күрделіге,
репродуктивтік тапсырмалардан
шығармашылық
сипатгағы
тапсырмаларга, зерттеушілік қызмет элементгеріне қарай бірнеше мәрте қайта оралып отыру эр
студентке оқу материалымен жүмыс Істей отырып, өз қабілетгерін, жадын, ынтасын, оилауын,
ауызша жэне жазбаша тілін дамытады.
Сүхбаттасу бөлімінде алғашында оқу материалын қайта жаңғырту жэне қарапайым білік
пен дағды қалыптастыру мақсатында кейінен алынған білімді талдау, жинақтау жэне бағалау
мақсатында оқытудың белсенді формалары қолданады. Оқу модулІнің сөйлесу бөлімі тарауды
тұтас оқып үйренудің екінші операционалдық - танымдық кезңнен іске асыру болып табылады.
Модульдік оқытуда берілген модуль бойынша оқу, тыңдау, жазу, сөйлеу эрекетгерін меңгеру
шегіне жету үшін, кем дегенде, эрбір студентке үш деңгейлік тапсырмадан өз қалауынша өтуге
мүмкіндік беріледі.
Бұл бөлімнің сабақтарын жоспарлағанда оқытушы студентгердің өзара сөйлесуін
қамтамасыз етуге баса көңіл аударады. Оқьпушының сөйлесу бөлімін дайындаудағы бес
әрекет-кадамнан тұратын даярлық қүрылымы қалыптасады.
1. Модульдің сөйлесу бөліміндегі материалдың негзгі мазмұның белгілеу
2. Оку материалын біртүтас, жинақы , «өсу» бағытымен беру
3. Тақырып бойынша жеңілдететін деңгейдегі жэне білім стандартының талаптарын
қамтамасыз ететін деңгейдегі тапсырмалар дайындау
4. Осы бөліктің сабақтарында өзара сөйлесуді қамтамасыз ету
5. Студенттердің пэнге қызығушылығын дамытуга арналған шығармашылық сипаттағы
материал дайындау
Қорытынды бөлім тарауды немесе тақырыпты оқытудың тұтас циклін анықтайтын
соңғы бөлімі. Ол студенттердің сөйлесу бөліміндегі танымдық қызметі барысында қалыптасқан
бІлім, білік , дагдыларын бакылауға, тексеруге және бағалауға арналған. Осы бөлімде
студенттер өз қызметін талдайды -яғни , бага алады, бұл сонында әр студенттің танымдық
қызметінің жалпы оку нэтижесін анықтайды. Оқу модулінің қорытынды бөлімі-бақылау.
Қорытынды бөлімінде бақылаудың бірнеше түрі бар.
Біріншісі, міндетгі - тестілеу. Екіншісі, оқытушының өз тандауы бойынша сынақ ,
бақылау жұмысы. Біз екі немесе одан да көп бақылау түрлерін қолдану қажет деп есептейміз.
Модульдік оқытуда эр студент өзінің немен жэне қалай шүгылдануы тиіс, сабақ
барысында не істеуі керек екенін анық біледі жэне оған қатысты керек материалдармен,
тэсілдермен міндетті түрде қамтамасыз етіліп отырады. Студенттерге бірін-бірі тексеру,
багалау еркіндігі беріледі.
Модульдік оқыту технологиясы - даралап оқыту үстанымдарына негізделгендіктен
жоғары оку орнындағы кредиттік жүйемен оқитын студент жеке бағдарлама бойынша өз
бетімен жұмыс істеуге мүмкіндІк алады.
Бүл технологияның үтымдылығы студенттерге қиын меңгерІлетін тақырыптарды оңай
жолмен игерту. Оқу материалының біртүтас жинақты өсу бағытымен берілуі, студенттің пэнге
қызығушылығын, шығармашылық қабілетін дамытуы, ойын арқылы танымдық қызметін
арггыруы аталған технологияның ұтымды жақтары. Осы айтылған
мәселелер
сабакта
қолданылатын эдістің өзектілігін айқындауға мүмкіндік береді.
Пайдаланыпган эдебиет т ер т ізім і:
ГТ
4
is
^ анпеиісова М М Модулъдік оңыту технологиясы окуиіыньі дамыту қүралы
рет інде
(Аударган
Д.А.Қоишыбекова). - Алматы, 2 0 0 2 .-1 8 0 6.
2. Кредиттік ж үйедегі
оңыту
технологияларының (модульдік) қолданылуы / / Үлагат. Ғылыми-
психологиялық және педагогикалық басылым. -
2009. - № 3 . - 1 1 1 - 1 2 2 б.
3. Бузаубақова К.Ж. Ж аңа педагогикалық технология Алматы: 2005
, 4\ һіетодическое пособие по внедрению модульной технологии Жанпеисовой М.М.
(из опыта работ ы
городской творческой группы)
'
И
5. Сборник уроков по внедрению модульной технологии Жанпеисовой М М .
