Министтерство образования и науки республики казахстан

БЕКІТЕМІН

Кафедрада болатын уақыт (Б331 ауд.) – график бойынша (кафедраның ақпараттық стендінде)

Өңдеген: Аманбаев А.А., «Компьютерлік технологиялар» кафедрасының аға оқытушысы.

Кафедра мәжілісінде қарастырылды

_28__._08___.2009 ж. № __1__ протоколы
КТ кафедрасының меңгерушісі З.К.Куралбаев


Пререквизиттері: Информатика, Бағдарламалау технологиялары, Нысанды-бағытталған бағдарламалау, Алгоритмдеу және программалау тілдері..

Постреквизиттері: WEB технологиясы, Жүйелік программалау, Ақпараттарды басқару жүйелері, Ақпараттық жүйелерді жобалау және құру.
Пәннің бейнеленуі

Мәліметтер жүйелері қазіргі кезеңдегі мәліметтік технологиялар саласындағы негізгі құралы болып табылады. Олар бірлесіп пайдаланатын таратылған жүйелердің мәліметтерін өңдеу құралы және басқару шешімдерді қабылдау мен экономикалық болжау өрістерінің ажыратылмайтын бөлімі болады. Мәліметтер қорлары концепциясы қазіргі мәліметік жүйелердің методологиялық негізі болады.

Жүйелердің барлығы практикада ақпаратты сақтау мен оны өңдеу функцияларымен байланысқан. Ақпарат кез-келген саланың тиімділігін анықтайтын фактор болып табылады. Ақпараттық ағындар көлемі өсіп, мәліметтерді өңдеудің жылдамдылығына қойылатын талаптар көтерілді. Көп деген операцияларды қолмен жасау мүмкін емес, олар компьютерлік технологияларды қолдануын талап етеді. Кез-келген администрациялық шешімдер ағынды жағдайын және оның өзгеруін дәл бағалауды талап етеді. Бұл кезде, әрине, мәліметтер қорларында сақталынатын өндірістің ақпараттық үлгісін қолдану қажет болады.

Мәліметтер қорларын басқаратын белгілі жүйелерде жұмыс жасау, қазірғі кездегі құралдарды пайдалануын, желілік жүйелердің жұмысының негізгі принциптерін игеру осы пәннің міндеті болып табылады. Лекциялық сабақтарда белгілі МҚБЖ қарастырылмайды; қарастырылып отырған материал кез-келген қазіргі кездегі жүйенің негіздері болып табылады.

«Деректер базасының жүйесі» пәнің мақсаттары келесіде: мәліметтер қорларын жобалау саласындағы білімдерді студенттерге игеру, жобаны іске асыру ортасын сауатты таңдау және өңделген жобаны белгілі мәліметтер қорларын басқаратын жүйеде іске асыру. Қазіргі кездегі құралдарды және олармен белгілі мәліметтер қорларын басқаратын жүйеде жұмыс істеуді үйрету. Мәліметтер қорларын басқаратын белгілі жүйелерде жұмыс жасауын, қазірғі кездегі құралдарды пайдалануын, желілік жүйелердің жұмысының негізгі принциптерін игеру болашақ жас мамандарға өз жұмысын сауатты үйымдастыруға көмек береді.

Пәнді оқудың есептері

- мәліметтер қорының жобасын өңдеудің әдістерін уйрету;

- мәліметтерді құрылымдаудың әдістерін дағдылану;

- мәліметтерді үлгілеу әдістерін оқып білу;

- мәліметтер қорларын жасауды үйрену;

- мәліметтерді бейнелеу және олармен әрекеттесу тілдерді оқып білу;

- құрамдасқан сұраныстар тілін оқып білу;

- әр түрлі қызмет салаларында реляциялық мәліметтер қорларын өңдеуге алынған білімдерді қолдану.

Пәнді оқу нәтижесінде студент келесіні білу керек:

- файлдық жүйелердің кемшіліктерін және мәліметтер қорларының технологиясының дамуының қажеттілігін;

- мәліметтерқорлары жүйесінің архитектурасын;

- мәліметтерді үлгілеу әдістерін;

- мәліметтердің ақпаратты-логикалық (концептуалды) үлгісін өңдеудің принциптерін;

- нормалау принциптері негізінде мәліметтер қорының жобасын өңдеу;

- үлгіленетін тақырып аймағының жобасын белгілі іске асыру ортасын оқып білу.

1. 
   Лекциялық сабақтар
   

2. 
   Зертханалық сабақтар
   

2. 1 №1 зертханалық жұмыс. Мәліметтер қорын жасау және оның

құрылымын анықтау - 2 сағат

2.2 №2 зертханалық жұмыс. Мәліметтермен әрекеттесу тілі (DDL) - 4 сағат

2.3 №3 зертханалық жұмыс. Мәліметтерді сұрыптау (DQL) - 4 сағат

2.5 №5 зертханалық жұмыс. Елестетулер мен сақталынатын

процедураларды жасау - 6 сағат

2.6 №6 зертханалық жұмыс. Триггерлерді қолдану - 4 сағат

2.7 №7 зертханалық жұмыс. Пайдаланушының интерфейсін өңдеу- 6 сағат

2.8 №8 зертханалық жұмыс. MS SQL Server 2005 ортасында

мәліметтерді шифрлеу - 2 сағат

3.1 № 1 есептеу-графикалық жұмыс Үлгіленетін тақырып аймақты жүйелік талқылау: Үлгіленетін тақырып аймағаны бейнелеу (вариант бойынша). Нысандар мен қатынастарды белгілеу. Концептуалды үлгіні өңдеу

3.2 №2 есептеу-графикалық жұмыс. №1 есептеу-графикалық жұмыста өңделген жобаны белгілі жүйеде іске асыру.

3.3 №3 есептеу-графикалық жұмыс. Клиенттік қолданбасын өңдеу.

4.2 ЖОА жобалау: Магазиндегі товарлардың қозғалысы.

4.3 ЖОА жобалау: Айырбастау пункттеріндегі бір ай ішінде валюталар курсының өзгерісі (доллар, рубль, евро).

4.4 ЖОА жобалау: Айырбастау пункттеріндегі бір кварталдағы валюталар курсының өзгерісі (доллар, рубль, евро).

4.5 ЖОА жобалау: Оқтушылардың жылдық нагрузкасын есептеу.

4.6 ЖОА жобалау: Оқтушылардың семестірлік нагрузкасын есептеу.

4.7 ЖОА жобалау: Оқтушылардың сабақ кестесін құру.

4.8 ЖОА жобалау: Бір курсқа арналған сабақ кестесін құру.

4.9 ЖОА жобалау: Екі мамандцққа арналған сабақ кестесін құру.

4.10 ЖОА жобалау: Поъездерге билеттерді сататын программаларды құру.

4.12 ЖОА жобалау: Студентердің базасы.

4.13 ЖОА жобалау: Экзамен және сессияға рұқсат.

4.14 ЖОА жобалау: Экзамен және келесі курсқа өту.

4.15 ЖОА жобалау: Группа және факультет.

5.1 Индексті файлдар - 2 сағат

5.2 МҚБЖ дамуының тарихы - 2 сағат

5.3 Кең тараған «үстелдік» МҚБЖ - 2 сағат

5.4 Қазіргі кездегі серверлік МҚБЖ-ің маңызды сипаттамалары - 2 сағат

5.5 MS SQL Server 2005 орнатудың негіздері - 2 сағат

5.6 Мәліметтердің теорялық-графтік үлгілері. Мәліметтердің

иерархиялық үлгісі. Мәліметтердің желілік үлгісі. - 4 сағат

5.7 Иерархиялық және желілік үлгілердегі мәліметтерді бейнелеу тілі.

Концептуалды үлгілеудің мысалдары. Мәліметтерді іздеу операторлары. - 4 сағат

5.8 Мәліметтерге қол жеткізудің механизмдері. Borland Database

Engine және альтернативалары. - 2 сағат

5.9 Мәліметтерге Internet арқылы қол жеткізуді сүйемелдеу. - 4 сағат

5.10 Реляциялық үлгінің теориялық негіздері. Реляциялық

алгебра және реляциялық есептеу - 4 сағат

6. 
   Әдебиет тізімі
   

«Издательство БИНОМ», 1999.

6.2. Тихомиров Ю. Microsoft SQL Server 7.0 - СПб.: Издательство «Питер»,

1999.

Издательский дом «Вильямс», 2000.

6.4. Кандзюба С.П., Громов В.Н. Delphi 6/7. Базы данных и приложения. – СПб:

ООО «ДиаСофтЮП», 2002.

6.5. Бобровский С. Delphi 5: учебный курс. – СПб: Издательство «Питер», 2000.

5.6 Базы данных, учебник для высших учебных заведений под редакцией

Хомоненко А.Д С – П Корона 2000.

6.7 Т. Карнова Базы данных учебник С – П, Питер 2000

6.8 Ю. А. Григорьев, Г. И. Ревунrов/ Банки данных.

- Изд. МГТУ им. Н. Э. Баумана, 2002

6 .9 С.В. Глушаков, Д. В. Ломотько Базы данных. Учебный курс М. 2000г.

6.10 Джек Л. Харрингтон Проектирование реляционных баз данных просто и

доступно. - Изд. «Лори», 2000г.

6.11 Т.А. Гаврилова, В. Ф. Хорошевский Базы знаний интеллектуальных систем

- С-П,: «Питер», 2000г.

6.12 В. В. Корнеев, А. Ф. Гареев и др. Базы данных интеллектуальная обработка

информации - М: «Нолидж», 2000г.

6.13. Ибраева Л.К., Сатимова Е.Г. Методические указания к выполнению

лабораторных работ для студентов всех специальностей – Алматы:АИЭС,

2004.

Лабораториялық жұмыстарды орындауға арналған әдістемелік нұсқау. –

Алматы: АЭжБИ, 2004.

6.15 Ибраева Л.К., Шевяков Ю.В. Проектирование баз данных. - Методические

указания к выполнению лабораторных работ для студентов

электроэнергетических специальностей. - Алматы:АИЭС, 2003.

6.16 Ибраева Л.К. Мәліметтер қорларын жобалау. – Электрэнергетика

факультетінің студенттеріне лабораториялық жұмыстарды орындауға

арналған әдістемелік нұсқау. – Алматы: АЭжБИ, 2003.

6.17 Ибраева Л.К Основы работы в СУБД MS Access. Методический

практикум. - Алматы:АИЭС, 1998.
Мұғалімнің талаптары

Студенттер лекциялық (1 кесте), зертханалық сабақтарға және консультацияларға қатысады, өзіндік жұмыстарды орындайды.

Зертханалық жұмыстар зертханалық сабақтарда орындалады, студент жұмысты уақытысында қорғауы керек (3 кесте). Жұмыс қорғалғаннан кейін бағаланады. Студент жұмыстың мағынасын түсінетінін және қолданатын құрылғымен жұмыс жасау дағдаларын көрсетуі керек.

Графикалық -өзіндік жұмыстар график бойынша орындалады (2 кесте).

Пән бойынша студенттердің өзіндік жұмыстары орындалады. (3 кесте). Олар студенттер өздігінен жасайтын теориялық материалдардан тұрады. Өзіндік жұмыстардың бағалары негізгі бағаға қосылады.

Барлық тапсырмалардың электорндық варианттары компкластарда орнатылған.

1 кесте. Лекциялық сабақтарға қатысуды бағалау

2 кесте. Есептеу-графикалық жұмыстарды бағалау

3 кесте. Зерханалық жұмыстарды орындау графигі

Пән бойынша студенттердің өзіндік жұмысы келтірілген теориялық материалды оқудан тұрады. Осы тақырыптар бақылауға кіреді. Бұл жұмыс бойынша бағалар 5 баллдан 10 балға дейін болады.

Бағалардың жалпы саны –51-ден 100 баллға дейін.

Студенттің рейтинг бағасы 51 баллдан кем юолмауы керек..