Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру туралы денсаулық сақтау саласының ЖҰмыскерлері нені білуі керек?

І. Қазақстанда неліктен міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыруды таңдады?

Қазақстанда неліктен міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыруды таңдады?

Көптеген елдерде сақтандыру медицинасы бар. Мысалы, Германияда ғасырдан астам канцлер Бисмарктың билік жүргізген кезеңінен бар.

Нақты уақытта еуропалық 16 мемлекет, соның ішінде Түркия (1945 жылдан бастап) және Жапония (1961 жылдан) бюджеттік жоспарлаудың орнына міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру үлгісін қолдануда. Осы мемлекеттерде медицина жоғары деңгейде, тұрғындар өмірінің ұзақтығы – 80-85 жасқа дейін жетеді.

МӘМС денсаулық сақтаудағы мемлекеттің, басшының және азаматтардың жеке мәселесінің сыпайы жауапкершілігімен талданып сапаланады деп санайды сарапшылар.

Сонымен қатар мемлекет міндеттемелерді өз мойнына алады:

А) еліміздің барлық тұрғындарына арналған тегін базалық медициналық қызметтер пакетін ұсынады. Қазақстанда бұл 17 млн.адамға тиісті болады.

Бұл қаптамаға көбіне аурулардың алдын алу және сауықтандыру, сонымен қатар шұғыл және қауырт араласуды талап ететін медициналық көмек түрлері жатқызылады.

Б) Медициналық көмекті алуға рұқсат беру, толықтай қамтамасыз етуге арналған экономикалық белсенді емес МӘМС жарналарын аудару. Қазақстанда бұл санатқа жатқызылатындар 50 пайызды құрайды. Оның ішінде балалар, қарт адамдар, көп балалы аналар және жүкті әйелдер, жұмыс істемейтін мүгедектер және т.б.

Сонымен қатар жұмыс берушілер өз жұмыскерлерінің денсаулығына қамқорлық көрсетеді, себебі денсаулық және өндірістік еңбек қорлары – кез-келген ұйымның табыс көзі. Сондықтан МӘМС қызмет атқарып жатқан барлық елдерде, жұмыс берушілер медициналық сақтандыру жүйесіне еңбекті төлеу қорының 3 пайыздан 15 пайызға дейіні құрамын жібереді.

Қазақстанның мекемелерінде бүгінде 5,6 млн.адам еңбек етуде, олардың МӘСМ жұмыс берушілер жіберуі қажет.

Бос емес азаматтар, егер де олар белгілі бір мекемелерде немесе өз ісімен айналысушылар болса, өз кірістерінен жіберіп отырады.

Әлемдік тәжірибеде, егер азамат, жалдамалы жұмыскер болса, оның салымдары еңбек ақысының 1 пайызынан 8,2 пайызына дейін, ал егер жеке кәсіпкер болған жағдайда – оның көрсеткен кірісінің (ең төменгі еңбекақыдан аз емес) – 7 пайыздан 15,5 пайызға дейін.

Жоғарыда көрсетілген барлық салымшылардан осы елдерге құралдарды толықтай игеруге қамтамасыз ету, ұсынылатын медициналық көмектің және оның сапасын кеңейту, сонымен қатар – олардың алдында денсаулық сақтау жүйесінің есеп беруін қадағалау.

Осы және басқа да жағдайлар, медициналық сақтандырудың сапасымен қамтамасыз етті және Қазақстанның оны таңдауының негізі болды.

МӘМС Қазақстан Республикасында 2017 жылғы 1 қаңтардан бастап енгізіледі және Қазақстанның жынысына, жасына, әлеуметтік статусына, тұрғылықты мекен жайына және кірісіне қарамастан барлық сақтандырылған азаматтарға медициналық және дәрілік көмекке бірдей жол ашады.

ІІ. МӘМС қалай жұмыс атқарады?

Жұмыскермен, жұмыс берушімен, жеке кәсіпкермен және мемлекетпен төленетін барлық салымдар әлеуметтік медициналық сақтандыру Қорына түседі.

Қор медициналық ұйымдардан медициналық қызметтерді сатып алатын стратегиялық бірей қор болады.

Осылай, ҚР ДСМ медициналық қызметтер төлеу Комитеті қызметінің барлық қызметтері Қорға ауысады.

ІІІ. МӘМС қатысушысы кім болып табылады?

Жұмыскер;

Жұмыс беруші;

Жеке кәсіпкер (өз ісімен айналысушы), егер Қорға әрдайым салым жасап отырса;

Белгілі бір себеппен еңбек ете алмайтын азаматтар үшін мемлекет жарналарын салады:

1. 
   балалар;
   
2. 
   «Алтын алқа», «Күміс алқа» төсбелгілері бар және бұрынырақ «Батыр ана» атағын алғандар, сонымен қатар І және ІІ дәрежелі «Ана даңқы» ордендерімен марапатталғандар;
   
3. 
   Ұлы Отан соғысының қатысушылары мен мүгедектері
   
4. 
   Мүгедектер;
   
5. 
   Жұмыссыз деп тіркелген тұлғалар
   
6. 
   Интернатты ұйымдарда оқитын және тәрбиеленетін тұлғалар;
   
7. 
   Техникалық және кәсіби, арнайы ортадан кейін, жоғары білім, сонымен қатар жоғары оқу орнынан кейінгі білім алу резидентурасы ұйымдарында күндізгі бөлімде бойынша оқитын тұлғалар;
   
8. 
   Бала туу, сәби асырап алу, 3 жасқа толғанша бала күту бойынша демалыстағы тұлғаларға;
   
9. 
   Жұмыс істемейтін жүкті әйелдер, сонымен қатар 3 жасқа дейінгі бала тәрбиелеп отырған жұммыссыз тұлғалар;
   
10. 
    Зейнеткерлер;
    
11. 
    қылмыстық-атқару жүйесі орындарында сот үкімі бойынша жазасын өтеп жүрген тұлғалар;
    

12) Уақытша ұстау изоляторындағы және тергеу изоляторындағылар;

ІҮ. Денсаулық сақтау жұмыскерлерінің сақтандырылғандарының статусын қалай анықтайды?

ҚР азаматтарын сақтандыру бірегей тіркемесіне медициналық ұйымдардың рұқсаты бар.

Азаматтардыңмедициналық жұмыскерге жүгінген уақытында ЖСН басып және оның сақтандырылуы туралы қолдау алса болғаны.

Егер салымдар жіберіліп жатқан болса, қаралуға келген азамат сақтандырумен ұсынылған барлық қызметтер спектрын қолдана алады. Егер болмаған жағдайда, кепілдендірілген медициналық көмек көлемі аясында көрсетілетін қызметтер көрсетілмейді, қалған шығындарын өз қалтасынан төлеуге міндетті.

Ү. МӘМС енгізуден медициналық ұйымдар не ұтады?

- көрсетілген қызметтер көлемі үшін дұрыс қаржыландыру

- Медициналық жұмыскерлердің еңбек ақысын жоғарылату және жұмыс барысы бойынша еңбекті төлеу жүйесін енгізу.;

- медициналық құрал-жабдықтарды жаңасына айырбастау.

Отандық және шет елдік мамандарды жұмылдыра отыра жеке табысқа қол жеткізу.

ҮІ. МӘМС енгізгеннен денсаулық сақтау жұмыскерлері не алады?

1. 
   Еңбек ету қорытындысы бойынша төлем;
   
2. 
   –медициналық техниканы
   

- жұмыс орнында оқыту

3) Кәсіби жылдамдық

4) қосымша әлеуметтік қалта алуға мүмкіндік алу;

5) еңбек шарттарын жақсарту.

ҮІІ. МӘМС шарттарымен медициналық ұйымдар медициналық көмекті қалай ұсынады. Қор КМКК аясында сонымен қатар мемлекеттік және дербес емханалардан медициналық қызметтерді сатып алады.

Сайыс 2 кезеңнен тұрады.

Біріншісінді әрбір медициналық ұйым өзінің технико-экономикалық және Бірегей реестрғе медициналық құжаттарды жеткізушілердің мәліметтері енгізіледі.

Берілген мәліметтерге сәйкес Қор бекітілген стандарттарға сәйкес бағалауын жүргізіде.

Екіншіде, қор ұсынылатын қызметтер көлемін ұсынады.

Егер медициналық ұйым стандарттарға сай, көрсетілетін қызметтері бекітілген сапаға сәйкес болған жағдайда емхана тікелей мердігер ретінде таңдалады.

ҮІІІ. МӘМС шарттарымен қандай медицина қызмет түрлері көрсетіледі?

Екі қалта медициналық қызметтер түрлері көрсетіледі.

Бірінші – кіші базалық қалта, мемлекетпен барлық азаматтарға арналып көрсетіледі. Оған мыналар енеді:

12. 
    Шұғыл көмек және санитарлы авиация;
    
13. 
    Әлеуметтік-маңызды ауруларда және шұғыл жағдайлардағы медициналық көмек;
    
14. 
    Алдын-алу екпелері;
    
15. 
    Амбулаторлы-дәрілік қамтамасыз етумен мбулаторлы-емханалық көмек (2020 жылға дейін)
    

• 
  Амбулаторлы-емханалық көмек:
  

Дәрігерлерді қабылдау;

Зертханалық қызметтер;

Диагностика және манипуляция;

• 
  Стационарлық көмек – жоспарлы түрде ауруханада емделу;
  
• 
  Стационар алмастыру көмегі – күндізгі стационарларда емделу;
  
• 
  Жоғары технологиялық медициналық қызметтер – қиын және бірегей медициналық технологияларды қолдана отырып орындалатын медициналық көмек;
  
• 
  Дәрілік қамтамасыз ету – ханалық көмек көрсету кезінде.
  

ІХ. Медициналық қызметтердің сапасына берілетін бағалар?

• 
  Пациенттердің қауіпсіздігі;
  
• 
  Клиникалық және экономикалық сапалығы;
  
• 
  Медициналық қызмет мердігерлеріне арналған мақсатқа жету көрсеткіштері;