Іргетасты жобалау
Іргетасты жобалағанда келесі ретпен есептейміз:
1. Нормативті және топырақтың есептік мінездемесін анықтау
және құрылыс алаңшасындағы гидрогеологиялық шарттарды бағалау.
Оған керек:
а) қабаттың жатуы және жер асты суының деңгейімен танысу;
б) шөгу мүмкіншілігін бағалау;
в) құрылыс алаңшасында объекттің орналасуын көзден
топырақтың қабатымен ескеріп.
2. Іргетастың жер астына орналасуының тереңдігін таңдау:
а) үймереттін ерекше құралымдығы (жер асты үйі, жер асты
коммуникациясы, жабдықтарға іргетаста);
б) құрылыс алаңшасындағы геологиялық және гидрогеологиялық шарттар ( топырақтың түрі және оның физикалық жағдайы, жер асты суының деңгейі, құрылыс уақытында және пайдаланған кездегі шайқалуы және өзгеруі);
в) егер топырақ түскен кезде ісіну жасау;
г) шама және қай жүкте іргетасқа әсер ететін.
3. Іргетас топырағына нормативті шама қысымын орнату.
4. Іргетастың енін орталық және шеткі шамамен анықтау.
5. Іргетастың шөгуін анықтау және шекті шамамен анықтау.
6. Іргетастың орнықтылығын есептеу ( керек жағдайда).
7. Іргетасты құралымын беріктікке есептеу.
Іргетасты құралымдаған кезде қимасын таңдаймыз СНиП бойынша қай материалдан ол жасалынған.
2.4.2 Жобаның есептік-құрылымдық бөліміне түсініктеме хаты
Дипломдык жобаны есептік – құралымдық түсініктеме хаттың құрамында:
– құрылымдық сұлбаға өңделгеннің қабылдағанын жазу;
– әсер етуші жүктеменің берілгені;
– құралымды статикалық, керек жағдайда динамикаға есептеуді жүргізу;
– құралымның элемент қимасын таңдау;
– құралымның принципін жазу.
Жобалайтын құралымдар барлық берілгенін түсініктеме хатта қысқаша жазылады, оның белгіленуі, құрама элементтерге бөлуі, оларды түйісу тәсілі.
Құралымдарды есептеген кезде, есептік сұлба немесе әсер ететін жүктеме міндетті түрде көрсетілу керек. Статикалық есепте орындаған кезде қолданған әдебиетке көрсету керек және справочниктарға, сонымен қоса нормативті құжаттарға.
Есептің нәтижесін кестеде көрсету керек және күштеу сұлбаларыменен, есепті тексеру және көруге жақсы болады.
Құралымдардың принципін жазғанда және қиманы даңдағанда олардың эскизін орындау керек, құрылымның бөлек түйіндерің бөлшек пен құрама элементтердін түйісуі. Осында керекті кестелерге әр түрлі берілгендермен есептегенде табылған нәтижені көрсетеді.
2.4.3 Жобаның құрылымдық бөлімінің сызбасы
1 Жобаның құрылым бөлімінің графикалық өңдеуден тұру керек: Монтаждық сұлба және монтаждық бөлшектер (масштаб 1:200; 1:400; 1:500);2 Элементтердің бөлек маркасы қалыпты сызбасы (масштаб 1:25;
1:40; 1:50);3 Бөлек құрылымның жұмыс сызбасы (құрылым өңі көрсетілуі
керек, көлденең қимасы көрсетілуі мүмкін масштабы 1:10);4 Бөлшектер, түйіндер және түйісулер.
2.5 Ұйымдастыру-техникалық бөлімі
Құрылыс технологиясы мен ұйымдасуына құрылыс-жинақтау жұмыстарының әдістері мен кезектілігі, тұрғызылатын объектінің негізгі этаптарында құрылысты ұйымдастыру шаралары кіреді.
Жобаның сәулет-құрылыс және есептік-құрылымдық бөлімдерін қарастырғанда, құрылымдарды жинақтау сұрақтары есепке алынуы керек. Құрылымдарды алғанда, студент оларды тұрғызу тәсілдерін, құрылымдарының индустриалдығын және жинақтау көрсеткішінің мақсаттылығын анықтай білуін көрсетуі керек, жүк көтергіштігі бойынша жинақтау механизмдерді және көлік құралдарын рационалды қолдануды еске ала отырып, жинақтау блоктарына құрылымдарды бөліктеуді дұрыс орындауы қажет.
2.5.1 Құрылыс құралымдардың жинақтауын құрастыру, ұйымдастыру және технологиясы
Дипломдық жобалауда жұмыс өндірісін негізгі құрылыс үрдісі бойынша жетілдіру қажет. Құрылыс үрдісін жетілдіргенде құрамына:
1) Бүкіл объект бойынша немесе қабаттар, алымдар бойынша жұмыс көлемін санау;
2) Жинақтау тәсілін, механизмдерді таңдау, еңбек шығындарындағы және машиналарындағ қажеттілікті есептеу;
3) Жинақтау жұмыстарын ұйымдасуын және технологиясын графикалық түрде жетілдіру және бұл жұмыстарды өткізу реттілігі мен тәсілдерін айқындау;
4) Берілген процесті орындау үшін қажетті мерзімдік жоспар. Ол жұмыс өндірісінің жалпы мерзімдік жоспарына кіреді;
5) Машиналар, жабдықтар, бұйымдар және құралдар қажеттілігінің тізімдемесі.
Жетілдіруге қажетті жұмыс өндірісінің құрылыс үрдісін жобалық ұйымдастырушылық және технологиялық бөлімдері бойынша кеңесші және жетекшілерімен үйлестіру қажет.
2.5.2 Құрылысты ұйымдастыру
Құрылысты ұйымдастыру сұрақтарың жалпы объектке шешеді.
Бұл мақсаттар үшін жобада
1. Жалпы объект бойынша жұмыс оседірісінің мерзімдік жоспары.
2. Жұмыстылардың қозғалу графигі
3. Құрылысттың бас жоспары орындалуы қажет.
2.5.3 Мерзімдік жоспар
Объект бойынша жұмыс ондірісінің мерзімдік жоспарын құру үшін бастапқы мәліметтер құрылыс және жинақтау үрдістерінің номенклатурасы, жұмыс көлемдерінің тізімдемесі,бүкіл үрдістер бойынша жұмыс ондірісінің тәсілдерін таңдау, машиналар мен жұмыстылар уақттарының шығындарындағы қажеттіліктің есебі, құрылыстың мерзімі.
Мерзімдік жоспарды құрастыру үшін қабылданғаң жұмыстар тізледемесі жобаланған ғимараттың немесе үйлерреттің турғызылу үрдісін көрсету керек. Бұл тізімдеме келесіде еңбек шығынын, жадығаттар, машиналарды есептеу үшін де қажет. Еңбек сыйымдымғым санаған кезде жұмыс номенклатурасы құрылыс және жинақтау жұмыстарына ЕНИРларға сәйкес болу керек. Номенклатураны үлкейту мен ұсақ түйектерін қосу туралы сурақтарды кеңестімен үйлестіру керек.
Жұмыс көлемдері жобаның саулет құрылымдык болімінен алынып, ЕНиР-ларда берілген бірліктер бойынша есептеледі. Есептеудің қорытылдылары бекітілген нормалы кестелерге жазылады.Онда негізгі геометриялық өлшемдер, көлем, қаңқамың құрыма элементтерінің салмақтары және басқа да мәліметттер беріледі. Бұл мәліметтер жинақтау механизмдерін таңдағанда және мерзімдік жоспарын жасағанда қажетті.
Жұмыс ондірісінің тәсілдерін таңдағанда көп. Еңбекті үрдістерді кешенді механикаландыруға, қолмен механикаландырыл-маған жұмыс тәсілдерін азайтуға баса назар аудару керек.
Машина типін және жинақтау механизмдерін таңдау жұмыс өндірісінің қабылдаған тәсілінің шартынаи тәуелді. Жұмыс ауртыалыны мен машинаауысындағы қажеттілік жұмыс ондірісінің қабылдаған тәсілімен ЕниР бойынша анықталады. Ауыр құрылыс жұмыстары, негізгі жұмыс номенклатурасына кірмеген, «Қалған жұмыстар» боліміне негізгі жұмыстардың ауртпалығынаи15-20 % молшеріндей кіреді.
Сантехникалық және электротехникалық жұмыстарға енбек шығындары УКН, УСН бойынша немесе негізгі жұмыстарға шығындардың процентімен анықталады. Бұлмығындардың өлшемендері ішкі санитарлы-техникалык жұмыстар үшін –2-4 % қабылдануы мүнкін.
Құрылыс мерзімнің негізгі өлшемі, объектің тұрғызылу ұзақтылығы болып табылады құрылыс ұзақтылығы нормалармен қаралыстырады. Құрылыс ұзақтылығы жұмыстың мерзімдік жоспары бойынша барлық жағдайларда өлшемдерден аспау керек.
А. Жұмысшылардың қозғалу графиғі
Жұмыстылардың қозғалу графиктері жұмыс өндірісінің мерзімдік жоспары негізінде құрылады.
Қүн сайын құрылыспен айналасқан жалпы жұмысшылар санын бұл күні барлық құрылыс үрдістерінде жұмыс істейтін жұмысшылардың қосындасымен анықтайды.
Жұмысшылардың біркелкі қозғалысын орташа және максималды жұмысшылар саның қатынасымен анықтайды.
Шыққан жұмысшылар қозғалыс графигінің інезі құрлыс ұйымдасуының дұрыс шішімін кқрсетеді.
Мерзімдік жоспардың дұрыс құрастырылуы мына тексеруге келтіріледі: жұмыс өндірісінің есептік мерзімнің құрылыс ұақтығымен директивті нормаларына және жұмысшылардың қозғалу графигіне сәйкестігі болу керек.
Егер график қанағатандырмайтын болса, онда мерзімдік жоспардағы жұмыстардың басталу мен аяқталу мерзімдерін өзгерту керек, бірақ құрлыстың қалыпты технологиялық реті бұзылмау керек.
Б. Құрылыстың бас жоспары
Бас жоспарды жасау үшін бастапқы ижіметтер: жер бөлігінің бас жоспары, өндіру тәсілдерін таңдау бойынша шешімдер, құрылыстың мерзімдік жоспары.
Дипломдық жобалауда құрылыстың бас жоспары ғимараттің жер үсті болігін тұрғызу кезеңіне құрастырылады, куде келесі сұрақтар шещілу керек:
- уақытша ғимараттар мен үймереттердің орналасуы және құрамы белгілі болуы;
- жадығаттарды, құрама құрылымдарды және бұймдарды анық және жабық түрде сақтау алаңшаларының орналасу белгілі болуы;
- құрылысты жадығаттармен, құрыламдармен, және техниқалық жабдықтармен мезгілімен, үздіксіз қамтамасыз ету үшін аланша ішіндегі колік жолдарының жүйесі шешулі;
- энеретикалық және су қорларындағы қажеттіліқ есептеулі болу керек, энергиямен және сумен қамтамасыз ету көздергі таңдаулы, уақытша тораптар жобалау нғаи болу керек.
Есептеудің қорытындылары түсініктеме хатында кесте түрінде берілді.
Құрылыстың бас жоспарын жобалаған кезде келесі негізгі принциптерді сақтау керек:
а) уақытша ғимараттар мен үймереттерді негізгі құрылыс жүргізілмейтін жер боліктеріне орналыстыру керек.
б) уақытша ғимараттар құрылысының колемін минималды етіп алу.
в) уақытша су және энергиямен қамтамасыз еткенде, олардың аз созылуын қарастыру
2.5.4 Ұйымдастыру-технологиялық бөліміне есептік-түсініктеме хаты
Есептік-тусініктеме хаты «Технология» болімі бойынша:
а) жұмыс колемдерін анықтауға арналған есептер, еңбек сыйымдылығын, бригада мен звено құрамдарың, жинақтау крандарының қажетті параметерінің есебін және қабылданған жинақтау жабдығының дәйектемесі;
б) жинақтау крандарынан тандалған нұскауларының технико-экономикалық саластыруы;
в) қабылданған тәсілдердің және жинақтау реттілігінің дәйектемесінен ғимарттар мен үймереттерді тұрғызудың ұйымдастырылуын бейкелеу;
г) құралымдарды тасымалдау, оларды қоймаға жинау және үлкейту бойынша шешімдер;
д) выверкалау амалдары мен олардың уақытша бекітілуін болек құрылымдарды жинақтаудың қабылданған тәсілінің технологиясын бейнелеудін тұруы керек.
е) еңбек қорғау мен қауіпсіздік техникалары бойынша шаралар.
Түсініктеме хат «Құрылысты ұйымдастыру» бөлімі бойынша:
а) жұмыс орындалустың қабылданған ретінің қысқаша дәйектемесі;
б) жадығаттарда, жұмыс күшінде, механизмдерде, уақытша үймереттер мен ғимараттарда, қоймаларда, электроэнергия мен судағы қажеттіліктер есебі;
в) Құрылыс бас жоспарының суреттелуі, технико-экономикалык корсеткіштер-құрылыстың ұзақтылығы, еңбек сыймдылығы, еңбек өнімділігі, құрамдалу коэфициентінін тұрады.
2.5.5 Жобаның ұйымдастыру–технологиялық бөлімінің сызбалары
Жобаның өндірістік бөлімі бойынша графикалық жетілдіру келесі жұмыстардан тұрады:
1. Құрылыс құрлымдар жинақтаушының технолоигялық карталары.
2. Құрлыстың бас жоспары
3. Құрылыс – жинақтау жұмыстар өндірісінің мерзімді жоспары.
А. Құрылыс құрлымдар жинақтау технологиясы бойынша сызбалардың құрамы
Жобаның графикалық бөлімінде ғимаратты алымдарға немесе жинақтау тасқындарына бөлумен жинақтау жұмыстар ұйымдасуының сұлбасы жасалуы керек.
Сұлбада: құрлымдар қоймалары, крандар тұрақтары, егер жинақтау доңғалақтардан жүргізілсе, жинақтау механизімдерімен көлік құралдарының қозғалу жолдары көрсетіледі.
Жинақтау технологиясы бірдей тұрақтар үшін ячейкалар жасалады, оларда: құралымдарды жинақтау кезенде орналастыруды, ілмектеу орындарын, жинақтау реттілігін, жинақтау кранның жұмыс параметрлерін көрсетеді.
Кескіндер:
– құрылымның жинақтауға дейін жағдай түрінде негізгі элементтердің жинақталу технологиясы, жинақтау үрдісі кезінде механизмдер мен құрлымдар жағдайы, құрлымдардың жобаланған жағдайлар:
– қажетті жабдықтар, ілмектеу құралдары, элементтер мен құрлымдардың уақытша бекітілу тәсілдері көрсетіледі.
Өзгермелі жүк көтергіштігі бар крандарды қолданған кезде жүк көтергіштігі мен ілмектің көтеру биіктігінің өзгеру графигін құрастыру қажет.
Құрылыс-жинақтау жұмыстарының карталары жасалуы мүмкін.
Б. Құрылысты ұйымдастыру бойынша сызбалардың құрамы
Мерзімдік жоспар мен жұмысшылардың қозғалу графигі.
Объект бойынша жұмыс өндірісінің мерзімдік жоспарының формасы «Өнеркәсіп және азаматтық құрылыс бойынша жинақтау жұмыстар өндірісінің жобаларын бекіту мен құрастыру реттңлңгң туралы нұсқауларға» сәйкес қабылдау керек. «Жұмыстар атауы» бағанасын толтырғанда келесі бөлімдерді қосу керек:
1. Дайындық жұмыстары;
2. Ғимарат тұрғызу цикілдері (нөлдік цикл, жер үсті бөлігі, әрлеу жұмыстары);
3. Сантехникалық және электрожинақтау жұмыстары;
4. Қалған жұмыстар;
Мерзімдік жоспардың оң жағында әрбір үрдісті көлденең сызықпен белгілейді, оның ұзындығы, масштабпен алғанда, үрдісті орындау ұзақтығын көрсетеді.
Мерзімдік жоспармен бірге бір қағазда жұмысшылардың қозғалу графигі сызылады және негізгі технико – экономикалық көрсеткіштер келтіріледі.
В. Құрылыстың бас жоспары
Бас жоспар жобалауын құрлымдар жинақтауын жүзеге асыратын крандар қозғалысының өстерін сызудан бастау керек. Бұл жадығаттар, бұйымдар мен құрлымдар қоймалармен дұрыс орналастыру мүмкіндігін туғызады. Ашық қоймаларды кранның жұмыс істеу зонасында орналастырылады.
Бас жоспар сызбаларында:
– жұмыс өндірушілердің уақытша кеңселері, жұмысшылардың киім шешу орындары, жылыну бөлмелері, асханалар, буфеттер, душ бөлмелері, дәретхагалар, жадығаттарды жабық түрде сақтау қоймалары;
– тұрақты және уақытша автомобиль жолдары, темір жолдар;
– тұрақты және уақытша электр және сумен қамтамасыз ету тораптары, қоректендіру көздеріне, коллекторларға қосылу орындары болу керек.
Өрттен қорғау қауіпсіздігі бойынша бас жоспарда:
а) еңі 6 м - ден кем емес ғимарат жанында айналмалы жолын;
б) өрт резервуары немесе гидралтар сұлбасымен айналмалы суөткізгіш тораптарын;
в) шылым шегу орындары мен өрт күзеттерінің орындарын қарастырады.
Бас жоспардың сызбалары қажеті спецификациямен және шартты белгілерімен қамтамасыз етілуі қажет.
2.6 Еңбекті қорғау мен өртке қарсы қауіпсіздік шарттарының сұрақтары
Жұмыс өндірушінің тәсілін таңдағанда және әртүрлі үрдістердің орындалу реттілігін анықтағанда жұмыстарды өткізу қауіпсіздігінің ережелерімен қолдану керек.
Жобалау кезінде қауіпсіздік техникасы мен еңбек қорғау сұрақтары әрбір нақты есепті шешкенде қарастырылуы керек, және олар түсініктеме хаты мен сызба құрамына енуі керек.
Түсініктеме хатында еңбек қорғау, қауіпсіздік техникасы мен өртке қарсы қорғау сурақтары қарастырылған және шешілген сызбалары корсетілуі керек.
2.6.1 Еңбекті қорғау мен қауіпсіздік техникасы бойынша өткізілетін шаралар
Дипломдық жобада еңбек қорғау шаралар жасауының негізгі мақсаты жұмыс өндірісі кезінде жұмысшыларды қорғау.
Әр дипломдық жобада еңбек қорғау мен қауіпсіздік техникасы бойынша келесі шаралар жасалау керек:
1. Жұмыскерлер мен қызметкерлердің қауіпсіздігін қамтамасыз ету.
2. Қауіпсіздік техникасымен еңбек қорғау сұрақтары.
3. Өртке қарсы шаралар
Өртке қарсы алдын-ала шаралар ретінде:
– жанбайтын және қиын жанатын жадығаттардан құрылыс құрылымдарын қолданады;
– объекттен қашықта орналасқан зонада жарылатын және жанатын заттарды сақтайд;
– ғимараттар мен үймереттер арасында өртке қарсы жарылыстары;
– объекттің айналасында жасылдандырғыш қорғаулар зоналарынқұрастырады
2.7 Экономикалық бөлім
Жобаның экономикалық бөлімі объектің сметалық құнын анықтау бойынша және жобаның негізгі технико – экономикалық көрсеткіштері бойынша кестелерден тұратын есептік – түсініктеме хаты түрінде орындалады.
Сметалық баға жобаланатын объект берілген құрылыс ауданының бағасы бойынша жалпы құрылыс жұмыстарына сметаның құралыстырылуынан анықталады.
Сметаны құрастырғанда жобаны жасау бойынша нұсқаулары және өнеркәсіптік пен азаматтық құрылыс сметаларын басшылыққа алып жасау керек.
Технико-экономикалық көрсеткіштер жалпы бүкіл құрылыс көлемін немесе құрылыс үрдісінің есептік бірлігіне шығарылады. Есептік бірлікке 1м2 ауданның ( тұрғын, өнеркәсіптік, қоймалық және т.б), немесе тұтынушылық бірлігі ( 1 отырғызу орны, 1 койка және т.б), немесе өнімділік бірлігі.
Көрсеткіштердің келесі құрамы келтіріледі:
1. Құрылыс объектің бағасы (смета бойынша), теңгемен;
а) жалпы объект бойынша;
б) есептік бірлігіне;
2 Жалпы және есептік бірлігіне еңбек шығындары, адам күнмен;
3 Жоба және норма бойынша құрылыс ұзақтылығы, күнмен.
4 Құрылыстың индустриалдығы:
а) құрамдау деңгейі
б) құрама құрылымдарының унификация дәрежесі;
в) механизация денгейі, проценнен:
г) бір адам күн жұмыстаға өндіру, тенгемен.
Технико-экономикалық көрсеткіштерінің құрамы жетекші немесе кенесші нұскаулары бойынша айкындалады.
Көрсеткіштердің анықтауын жобаның сәйкес болімін жасаюндау откізеді, ал экономикалық болімде косеткіштерді кесше түрінде корсетеді және бұл корсеткіштердің анализін береді.
Жалпы санын есептік бірліктердге болу арқылы алынатын есептік бірлікке еңбек шыгындарының, жадығаттар анықтағанда саң ғыларының санап жобанын сәулеттік және өндірістік болемдерінің берілгендерінен алу керек.
Құрамдау деңгейінің корсеткіші-бұл элементтер бағасының жалпы жадығаттар бұйымдарымың бағасы қатынасы. Құрама элеметтердің құны смета бойынша есептеледі және жадығаттар бұйымдарының жалпы кұныне карағанда 55-тен 77 % молшерінде алынады.
3. ДИПЛОМДЫҚ ЖОБАМЕН ЖҰМЫС ІСТЕУ ТЕХНОЛОГИЯСЫ
Дипломдық жобаның жұмысын сәулет-құрылыс боліміннін бастайды. Алдын-ала жетекшімен немесе қенесшімен болек болімдердегі жетілдіруге жатқызылатын сұрақтарды айкындайды.
Осы кезде жобаның барлық болімдерінде паралельді орындалатын сұрақтарға баса назар аудару керек. Жобаның басындағы паралелдік жұмыс әріректе жобаның есептік-құрылымдық және уйымдастырушылық-технология болімдеріне кіретін құрылымдары жетілдеру мүнкіндігін береді,рационалдырық туйісу формаларын қабылдау сұрағыншешеді.
Сәулет-құрылыстық б-лімін жүргізімен қатар есептік-құрылымдық болімін де жүргізу қажет, бұл есептерді жүргізімен қатар жобанын сәулеттіқ болімін аяқтауға және құрылымдардың жумыс сызбаларына кірісуге мүнкіндік береді.
Қүрделі құралымдарды жобалағанда есептеудің жақындатылған аналдармен, дайын формулармен,графиктармен қолдануға болады, бұл уақыттың коп болігін құрылымдарды жобалау жұмыстарына кетіруге жағдай туғызады.
Әртүрлі тәсілдермен орындалған есептеудің тексеруін жүргізу маңызды және есептеуді жетекшіге бөлімдермен тексертукерек. Есептеумен бірге құрылымдық болімін орындау қажет.
Ұйымдастырушылық-технологиялық болімін орындауын жұмыс колемін есептеудіін және бүкіл объект бойынша копсүбъектілігін бастау керек. Есептеудің қорытындылары сәйкес формасы тізімдемелерге кіргізіледі және ары қарай өндірістік үрдестерін жетілдіргенде, мерзімдік жоспарын, сметаны құрастырғанда қолданалады.
Өндірістік үрдістері жұмыстың мерзімдік жоспарымен паралельді жасалады, ойкені өндірістік үррдістерді жасағанда жұмыс амалдары мен ұзақтылығы анықталады, ал мерзімдік жоспарды жасағанда-біріктірілген үрдестердің директивті мерзімдері мен мәліметтері аңықталады.
Сонымен,объект бойынша жұмыс ондірісінің мерзімдік жоспары мен өндірістік үрдістер бірін-бірі толықтырады және айқындайды. Бұл болімдердібітіргеннен гейін жобанын технико-экономикалық болімін орындауға кіріседі.
Дипломдық жобаның белгілі болімінің жұмысын аяқтаулы деп кеңесшінің түсініктеме хаты менсызбаларды тексергеннен кейін және қолын қойғаннан кейін санауга болады.
Негізгі жетееші жобаны тексергеннен кейін дипломанттың жұмысы туралы отзыв жазады.
Бул отзыв бар болгасын дипломант кафедра менгерушісіне қол қойғызады, ал содан кейін рецензилға береді.
Дипломдық жұмыс орында барысын бақылау мақсатында мерзімдік жоспар құрастырылады. Жоспар жобаның негізгі жетекшісімен қарастырылады және бекітіледі, сәйкес болімдер кеңесшілерімен үйместіріледі және орындалуды бақылау үшін қызмет етеді.
Жұмысын жоспарлаған кезде студент жетекшінің жобаны тилнақты тексеруі үшін, қолдар мен рецензияларды жинауға кем дегенде 10 күн керек екеиін ұмытнау керек
3.1 Дипломдық жобаны рәсімдеу
Дипломдық жоба берілген нұскаулар кенілдесіне қатан сәйкестікпен және текст пенграфикалық материалдарды хаттау бойынша ГОСТ талаптармен орындалады. Сызбалар мен түсініктеме хатының орындалу сапасын рецензент бағалайды және ол баға дипломдық жоба бағасына әсер етеді.
3.2 Есептік-түсініктеме хаты
Есептік-түсініктеме хаты папкаға жиналған А4 форматта жазу қағазының бір жағына сиямен жазылады. Қағаз бетінің сол жағынан тігу үшін екі 35 мм жолақтар қалдырылады, оң жақтан 20мм, ал үстіңгімен астыңға жақтарын-15 мм.
Есептік-түсініктеме хатының бас бет қағазы бекітілген формасы болады. Онда онеркәсіптік және азаматтық құрылыс кафедра меңгерушісі, негізгі жетекшінің, жобаның барлық боліндері бойынша кенесшілердің және дипломанттың қолдары болу керек.
Хатты жазғанда беттер санын қарандашпен белгілеу керек, жетекші немесе кенесші тексерген кезде қосылатын немесе алынатын беттерді алып тастауға немесе қосуға оңай болады.
Хат мәтінін түзеткеннен кейін беттер санын біржолата қоюға болады.
Мәтінде кестелер мен суреттерге нусқаулар, болу керек, сонымен қатар жұмыс кезінде қолданылған әдебиеттерге де нусқау болу керек. Колданылған әдебиеттер тізімі түсініктеме хаттының сонында қосылады.
3.3 Жобаның графикалық материалдары
Сызбалардың барлық беттері А1 форматы пішінде болу керек, ғимараттың бас жоспарымен қасбеттімен басқа, олар ерікті олшенді беттерде орындалады да подрамниктерге жапсырылады.
Сызбалар қарандашпен немесе тушпен орындалады. Сәулет-құрылысық болімінде бас жоспармен қасбет болумен немесе тушпен болады, бірақ ашық тустер қолданылмайды. Жадығат тұріне тәуелді түстерді ала отырып, құрылымдар сызбаларын ашық түстермен болуға болады. Өндірістік үрдістер сұлбарында болумен құрылыс машиналарын, құрылыстың бас жоспарында болған ғимараттарды, жолдарды болуға болады. Технологиялық сұлбалардан жинактау механизмдерінін қозғалу жолдарын, сонымен қатар мерзімдік жоспарда үрдістің ұзақтылығын корнектілік үшін түрле-түсті қарындаштармен немесе тушпен корсетеді.
Орналасу тығыздығы барлықсызба ауданының 70 % кем болмау керек.
Сызба беттері дипломдық жобалаудың кенесшілері мен жетекшілерінің, дипломанттың өзінің қолдары мен жазулары бар штампен қамтамасыз етілу керек. Сызбаларды орындаған кезде құрылыс сызбаның ережелері, ГОСТ, ЕСКД және СТП-СК-03-02 талаптары қатаң сақталуа қажет.
3.4 Қолданылған әдебиеттер тізімі
Қолданылған әдебиеттер тізімі жобаның барлық болімдері бойынша алфавит ретімен құрастырылуы керек. Тізімді құрастарған куде авторды, кітаптың нақты атауын, томын, басылу орны мен жылын көрсету керек.
Жобалау кезінде қолданылған әдебиет нақты бар нормативты кожаттар мен директивті нұсқаулар талаптарына сай болу керек.
Әдебиетті дұрыс таңдау студентке жобалау уақытын қысқартуға және жұмыс сапсын жоғарытулуға мүнкіндік береді.
4 МЕМЛЕКЕТТІК ЕМТИХАНДЫҚ КОМИССИЯҒА ҚОРҒАЛУ
Дипломдық жобаны қорғау оқытудың маңызда соңгы кезеңі болып табылады, сандақтан студентке қорғалудың дайындық үрдісіне баса коніл болу керек.
Мемлекеттік емтихандық комисияға қорғалу реттілігі КР Минвузының жағдайымен анықталады.
МЕК жұмыс ету графигі университет ректорымен тағайындалады.
МЕК-ға корғалу күні онеркәсіптік және азаматтық кафедрасымен тағайындалады және студентке алдын-ала айтылады.
Негізгі талаптармен тағайндалған формалармен орындалған және жетекші отзывы бар дипломмдықжоба шығаратын кафедра менгерушісінің шешімі негізнде қорғалуға жіберіледі.
Студенттің дипломдық жобаны қорғауға дайын емес болған жағдайда бұл сұрақ кафедра мәжілісінде жетекшінің қатысуымен қарастырылады. Кафедра мәжілісінің хаттамасы деканат арқылы жоғары оқу орнының ректоратына бекітілуге беріледі.
Қорғауға шыққан жоба кафедра меңгерушісімен сыртқы рецнезия бағытталады. МЕК – ға қорғалу үшін: студенттің оқу жоспарын орындағаны туралы және оқу кезінде алған барлық бағалары бар фокультет деканының анықтамасы, дипломдық жоба , жетекші отзывы мен рецензиясы болу керек.
Қорғалу уақыты 45 минуттан аспайды. Баяндау алдында МЕК хатшысы жетекші отзывын оқиды. Баяндауды нақты, қысқа 10 – 15 минут ішінде айту керек.
Қорғалуға дейін студентке өз баяндауын жазып, оны уақыт бойынша байқау керек.
Баяндамадан кейін рецензия оқылады, одан кейін студент МКЕ мүшелерінің сұрақтарына жауап береді.
Бағаны қояр алдында студенттің ғылыми, теориялық және практикалық дайындау деңгейі ескеріледі.
Қорғалу нәтижесі және бағасы сол күш МЕК мәжілісінің хаттамасын дайындағаннан кейін салтанатты түрде жария етіледі.
Егер дипломдық жоба қорғалуы қанағатсыз деп таңылса, онда МЕК студентің сол жобаны қайта қорғауына немесе жаңа тақырыпты алып жаңадан жоба жасайтынын тағайындайды.
Сәтті қорғалу жағдайда МЕК шешімі бойынша студентке инженер – құрылысшы квалификациясы беріледі .
ҚОРЫТЫНДЫ
Дипломдық жобалау үрдісі кезінде студент күрделі құрлыспен байланысты инженерлік есептерді шешкенде өзіндік жұмыстың қажетті практикалық дағдыларына ие болу, үйрену керек.
Осы дипломдық жоба жетекшісі студентке көмектесу керек. Құрылыс және сәулет салаларында ғылыми – техникалық прогрестің жаңа жетістіктерін өндіріске тездетіп ендіру бөлімінде жаңа технологиялық шешімдерге сүйіне отырып, жобаны жоғары техникалық деңгейде орындау студенттің басты мақсаты.
Студенттің дипломдық жобалауда жұмысты дұрыс ұйымдастыруды құрылыс құрлымдар дамуының, жұмыс өндірісінің жаңа прогрессивті тәсілдерінің, күрделі салымдар эффективтілігін жоғарылату жолдарының қазіргі тенденцияларын анық елестетуге мүмкіндік береді.
Университет түлектеріне инженерлік – құрылыс факультетінің кафедраларымен тұрақты байланысын жоғалтпау керек, бұл жас мамандарға, жұмыстың бастапқы кезеңінде, стажировканы сәтті өтуге және өз мамандығы бойынша қажетті өндірістік жұмыс дағдыларын алуға көмектеседі.
Достарыңызбен бөлісу: |