«мектепке дейінгі балалық шақ» республикалық орталығЫ

389 

 

МЕКТЕПКЕ ДЕЙІНГІ ҰЙЫМДАРДА МЕМЛЕКЕТТІК ТІЛДІ 

МЕҢГЕРТУДЕ ИННОВАЦИЯЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫ ҚОЛДАНУ 

 

Жумашева Гулсая Букеновна 

№4 «Айгөлек» бөбекжайы 

қазақ тілі мұғалімі 

Батыс Қазақстан облысы, Ақсай қаласы 

 

Қазіргі  уақытта  Қазақстанда  білім  берудің  өзіндік  ұлттық  үлгісі 

қалыптасуда.  Бұл  процесс білім парадигмасының өзгеруімен  қатар  жүреді  деп 

есептеймін. Сондықтан білім берудегі ескі мазмұнның орнына жаңасы келуде. 

Заман  ағымына  сай  технологияларды  қолдану  ауқымы,  түрлері  өзгеріп 

отырады.  Бірақ  ең  бастысы  технологияларды  тиімді,  жүйелі  қолдану  керек. 

Республикада  оқыту  мазмұны  жаңартылып,  жаңа  буын  оқулықтарының 

негізінде  жасалған  бағдарламалар  мектепке  дейінгі  ұйымның  жаңа  жүйеге 

көшуін,  әрбір  мұғалімнен  жаңаша  жұмыс  істеуін,  батыл  шығармашалық 

ізденісін, балалардың белсенділігі мен қызығушылығын арттыруды талап етеді. 

Сондықтан,  мұғалім  өз  білімін  жан-жақты  жетілдіре  отырып,  баланы 

қызықтырып оқыту керек деп санаймын.    

Тіл – адам мен адамды,  ұлт пен ұлтты жақындастыратын өзгеше қатынас 

құралы.Қазақ  тілін  балаларға    нәтижелі  үйрету  үшін  оны  оқыту  әдістемесін 

жетілдіру – бүгінгі күннің басты мәселесі.  

Балабақша  жасындағы балаларға өзге  тілді  меңгерту-жүйелі  түрде  жүзеге 

асу  керек.  Бұл  П.Я.Гальперин,  В.В.Давыдов,  Л.В.Занновтың  ғылыми-

тәжірибелік еңбектерінде дәл көрсетілген.  

Тәжірибеде көрінгендей, жұмыс барысында ең қиынға түсетіні ол ауызша 

сөз  байланысын  құрастыру.  Оның  ішінде  келесі  міндеттерді  жүзеге  асыру  өте 

күрделі: 

1.

 

Қазақ  тілді  үйренуге,  түсінуге  және  оны  ықыласпен  тыңдауға  деген 

ынтасын, қызығушылықтарын арттыру 

2.

 

Қазақ  тіліне  тән  дыбыстардың  дұрыс  айтылуы  мен  сөйлеу  мәдениетін 

дамыту 

3.

 

Қарапайым  диалогты  жүргізуге  жеткілікті,  қажетті  ең  аз  мөлшердегі 

лексикалық, грамматикалық база жасау 

Сонымен  қатар,  берілген  материал  сөзді  біліп  қана  қоймай,  оны  меңгеру 

технологиясын игерту керек. Балалармен тілді үйретуде балаларды қабілеттілігі 

бойынша топтарға бөлуге болады.  Мысалы: 

1-топ: тілді білмейтін балалар және кейбіреулері жеке сөздерді түсінеді. 

2-топ:  педагогтың  айтқанын  түсініп,  оны  дұрыс  орындайды,  сұрақтарды 

түсінеді, бірақ қазақ тілінде емес, өз тілінде жауап береді. 

3-топ:өз ойын жеткізе біледі, сұрақтарға толық жауап береді. 

Осындай  әртүрлі  деңгейлерді  ескере  отырып,  келесі  принциптерге 

негізделген жоспар құрамын:  

1.

 

Оқу –тәрбие үрдісін ұйымдастыруда іс-әрекеттің тәсілін, ыңғайын табу. 

390 

 

2.

 

Ұстаз бен балалар қарым-қатынасының интерактивтік түрлерін, дәстүрлі 

емес әдіс-тәсілдерді тиімді қолдану. 

Қазақ  тіліндегі  төл  дыбыстарды  оқытудағы  қолданылатын  жаңа 

технологиялардың  бірі-ұйымдастырып  оқыту  формасы.  Олар:  дидактикалық, 

дамыту, жарысу, пікірталас, интеграция, дыбыстық, шығармашылық ойындар.  

Мектеп  жасындағы  балаларға  қазақ  тілін  үйретуде  түрлі  әдіс-тәсілдерді 

қолдана  аламыз,  алайда  мектеп  жасына  дейінгі  балалармен  жұмыстануда 

қолданылатын 

әдіс-тәсілдердің 

саны 

шектеулі. 

Басты 

себеп-жас 

ерекшеліктерінде.  

Қазақ  тілін  оқытуда  ғалымдарымыз  (Ф.Оразбаева,  А.Жапбаров, 

Б.Құлмағамбетова, 

Н.Оралбаева, 

Д.Әлімжанов,А.Әбілқаев, 

С.Қазыбаев, 

С.Әбдіғалиев,  Ә.Исабаев)  ұсынған  жалпы  дидактикалық  ұстанымдар 

төмендегілер:  ғылымилық,  жүйелiлік,  сәйкестік,  көрнекiлiк,  саналылық, 

белсендiлiк,  беріктілік,  теорияны  тәжірибемен  байланыстыру,  жеке  тіл 

үйренушілердің  психикалық  ерекшелiктерiн  ескеру,  сатылық,  лайықты  болу, 

түсініктілік, оқытудың сабақтастығы ұстанымдары т.б. 

 

Қазіргі заманда жиі кезесетін технологиялар төменгі кестеде көрсетілген: 

 

жүктеу 3,75 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: