| 8.Ұйымдастыру кезеңі:
35 мин (6%)
•
Оқушылардың сабаққа қатысуын тексеру.
•
Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру.
•
Сабақтың мақсаты мен міндеті.
9. Оқушылардың өтілген тақырып бойынша білімін тексеру:
35 мин (15%)
10. Жаңа сабақты түсіндіру:
60 мин (30%)
Жоспар.
-Стенокардиа.
-Миокард инфаркті.
-Гипертониялық криз кезіндегі мамандандырылған мейіргерлік көмек.
Жүрек қағу – жүректің жиі және қатты жиырыуын сезіну және жүрек бұлшықетінің
зақымдануынан болады. Дені сау адамда жүрек қағу ағзаға физикалық күш түскенде,
қобалжығанда, ащы шай, арақ ішкенде болуы мүмкін, ал созылмалы ауруы бар
пациенттерде физикалық күш түскенде және тыныштықтықта да болуы мүмкін. Ентігу –
ұсақ қан тамырлары ішіндегі қан қысымының жоғарылауынан және ұлпаларға оттегі
жетіспеушілігінен дем алыстың жиілігі, ырғағы өзгереді, ентігу, бозару, көгеру, аяқ –
қолдың салқындауымен бірге өтеді. Көрсетілетін көмек:•Пациенттің бас жағын
көтеру;•Қысып тұратын киімдерді шешу;•Таза ауамен қамтамасыз ету;•Оттегін
беру;•Тыныс алу жиілігін, ырғағын, тереңдігін бағалау•Терісінің түсін бақылау;•Қалталық
инголяторлы қолдануды үйрену.Тұншығу – ентігудің күрделі түрі, жүрек астмасында
кездеседі. «Астма» грек сөзінен аударғанда –тұншығу деген сөзді білдіреді. Белгілері: дем
алысы бір минутта 30-50 рет, алыстан естіледі, кейде көпіршікті алқызыл түсті қақырық,
құлақ ұшының, аяқ – қол саусақтарының көгеруі.Жүрек астмасы – жүректің сору қызметі
төмендеген патологиялық процесс. Пациент мәжбүрлі отыру немесе жартылай отыру
жағдайында болады, тыныс алуды жеңілдету үшін. Жедел көмек:1.Аяқ жағын төмен етіп
отырғызу;2.Дымқыл оттегін беру;3.Нитроглицерин тіл астына салу;4.Дәрілерді дайындау:
лазикс – 2,0мл көк тамырға, морфин 1% - 1,0мл көк тамырға немесе бұлшықетке.Көгеру
(цианоз) – қан ағысының баяулауынан шеткі тіндерге оттегінің жетіспеушілігінен қандағы
оттегінің азайып, көміртегінің көбеюінен терінің шырышты қабаттарының көгеруі:-
Акорацианоз – мұрын ұшы, ерін, тырнақтардың көгеруі;-Диффузды цианоз – барлық дене
көгеруі.Жүрек тұсы ауыруы – жүрек ауруларында қысып, батып, күйдіріп, ашып, шаншып
ауруы мүмкін. Кейбір жағдайларда миокард инфарктісіне ауырсыну басқа мүшелерге (сол
қол, сол иық, сол жақ мойынға т.б.) тарайды (ирродация). Жүрек тұсы ауруының себебі –
жүрек қан тамырлары жиырылып тарылғанда (стресс, физикалық күш түсу, атересклероз)
жүрек бұлшықетіне оттегі жетіспейді.
Жедел медициналық көмек және мейіргер ісі кафедрасы
044-57/16 ( )
66 беттің 96 беті
Әдістемелік өңдеу
Стенокардия – кезінде жүрек аз уақыт (5-10минут) шаншып, кеуде арты ауырады. Себебі
жүрек қан тамыр жиырылып тарылғаннан жүрек бұлшықетіне оттегі жетіспеуі, аурудың
басталуы ұстамалы, көбіне сол жақ бұғанаға, сол жауырынға, сол қолға, иектің сол жақ
бөлігіне тарайды, құсу, тершеңдік, ентікпе, жүрек соғысының жиіленуі, АҚ көтеріледі
немесе төмендейді, беті бозарған, мұздай қара тер шығады, қол – аяғы мұздай.
Жедел көмек:
1.Пациенттерді ыңғайлы етіп отырғызу немесе жатқызу;
2.Тыныштандыру;
3.Тіл астына нитроглицерин таблеткасын 0,5мг үш рет 3 минут сайын бер;
4.Оттегін беру;
5.Нифедипин немесе коринфар, егер 5-7 минут аралығында ұстама тоқтамаса;
6.Гепарин – 5000 ЕД көк тамырға
7.Ацетилсалицил қышқылы – 0,25г, ұстама ұзарып кеткен жағдайда;
Миокард инфарктісі – жүрек бұлшықетіне оттегі жетіспегеннен некроз пайда болады.
Белгілері: жүрек орнының қатты қысып, басып ауруы, ұзақтығы 15-20 минуттан ұзақ
кеуде артының ауыруы оның сол жақ қолға, иыққа, жауырынға, мойынға, төменгі иекке
таралуы, жүрек ырғағының және өткізгіштігінің бұзылуы, артериялдық қысымның
қалыпты болмауы, тері бозаңқы, аяқ – қолы мұздаған, АҚ төмендеген, нитроглицерин
қабылдағанда жеңілдіктің болмауы.
Көрсетілетін көмек:
1.Пациентті тыныштандыру
2.Оттегін беру
3.Керек дәрілерді дайындау: 1-топ наркотикалық дәрілер
4.Морфин гидрохлориді 0,1% - 1мл көк тамырға 15 минут сайын жүрек ауруы кеткенге
дейін немесе асқынуда (құсу, брадикардия, гипотония)
5.Фенталин – 2,0мл немесе промедол 1,0-2,0мл – 0,1%, 1,0-10мл 0,9% натрий хлорид
ерітіндісіне қосып көк тамырға енгізеді.
6.Пациенттің жағдайын бақылау.
Ісінудің себептері:
1.Капиллярдағы су қысымының жоғарылауы және қан ағымының баяулауынан тіндерге
сұйықтықтың таралуы;
2.Су тұз алмасу ретінің бұзылуынан натрий мен судың іркілуі;
3.Үлкен қан айналу шеңберіндегі көк тамырдағы қанның ұзақ уақыт іркілуінен бауыр
қызметінің төмендеуі, альбуминдердің түзілуінің бұзылуы.
Талу – қысқа мерзімге естен тану себебі, мидың қан тамырларына оттегінің жетіспеуі.
Себептері: стресс, қатты қорқу, қобалжу, ауасы тар бөлмеде, тез тұрғанда миға оттегі
жетіспеуінен, шаршағаннан.
Белгілері: көз қарауыту, жүрегі айну, бас айналу, қысқа мерзімге естен тану, бозару.
Көрсетілетін көмек
1.Көлденең жерге жатқызу, аяғын жоғару көтеру, ауаны желдету, қысып тұрған киімін
шешу
2.Бетіне су шашу
3.Бетінен шапалақтап отыру ( рефлекторлық реакция)
4.Нашатыр спиртін мұрнына иіскету немесе самайына жағу
Жедел медициналық көмек және мейіргер ісі кафедрасы
044-57/16 ( )
67 беттің 96 беті
Әдістемелік өңдеу
5.Қан қысымын өлшеу, пульсын, дем алысын тексеру
Коллапс – қан қысымының күрт төмендеуі.
Себебі: жарақаттанғанда, босанғаннан кейін, уланғанда, анафилактикалық реакцияда.
Жедел тамыр жетіспеушілігінің ауыр түрі, тамыр тонусының күрт төмендеуі, қан айналу
шеңберінде қан азаяды, қажетті ағзаның қызметі бұзылды.
Белгілері: пациент көгереді, суық тер басады, терінің түсі өңсіз, еріндері көгерген, дене
температурасы төмен, есі бар бірақ, жағдайы ауыр, кейде есін жоғалтуы мүмкін, дем
алысы жиі.
Көрсетілетін көмек:
1.Дәрігерге хабарлау
2.Пациентті тыныштандыру, көлденең жатқызу, аяғын көтеру
3.Қан қысымын өлшеу
4.Таза ауамен қамтамасыз ету, оттегін беру
5.Физикалық және психикалық тыныштық
6.Пациентті орап жылыту
7.Керек дәрілерді дайындау 1% - 1-2мл мезатон ерітіндісі тері астына немесе 0,18% 1мл
эпинефрина ерітіндісін 0,9% натрий хлорид ерітіндісімен көк тамырға тамшылатып
жіберу
8.Преднизалон ерітіндісін 60-90мг көк тамырға тездетіп енгізу
9.Пациенттің жағдайын бағалау
Гипертониялық криз – қан қысымының күрт жоғарылауы.
Белгілері: кенеттен бас ауырады, бас айналады, терлегіш, жүрек аймағында шаншып,
жүрек айну кейде құсумен бірге жүреді, желкесі тартады, көзі қарауытып, көзі көруі
нашарлайды, тахикардия.
Көрсетілетін көмек:
1.Пациентті тыныштандыру физикалық және психологиялық
2.Пациенттің бас жағын көтеріп жатқызу
3.Таза ауамен қамтамасыз ету
4.Оттегін беру
5.Желкесі мен балтырына қыша қою
6.Маңдайына мұзды мұйық қою
7.Керекті дәрілерді дайындау: -нифедипин – 10мг тіл астына, клофилин – 0,01% - 1,0мл
20,0мл физиологиялық ерітіндімен көк тамырға
8.Тахикардия басылмаса – анаприлин 1 таблеткасын т
Достарыңызбен бөлісу: | 
