69
Кесте 3.2.
«Жалын» өндірістік кооперативінде 200– жылдың сəуір айында орындалған шаруашылық
операциялары
Шот
корреспонденциясы
Реттік
№
Операциялардың мазмұны
Сомасы, теңге
Дебет
Кредит
1
2
3
4
5
1. Кəсіпорын жұмыскерлеріне еңбек ақы төлеу үшін
есеп айырысу шотынан кассаға нақты ақша
алынды
1015000
2. Кəсіпорын жұмыскерлеріне кассадан еңбек ақы
төленді
985000
3. Жабдықтаушылардан келіп түскен материалдар
қоймаға кіріске алынды
180000
4. Шаруашылық қажеттіліктеріə үшін кəсіпорын
қызметкеріне кəсіпорын кассасынан нақты ақшы
берілді.
9000
5. Депоненттелген еңбек ақы сомасы кассадан есеп
айырысу шотына қайтарылды
30000
6. Қоймадан өндіріске материалдар босатылды.
120000
7. Сатып алушы кəсіорынға дайын өнім жөнелтілді.
160000
8. Бюджеттік қарыздар өтелді.
860000
9. Жинақтық зейнетақы қорын аударымдар
жасалынды
65000
10. Есеп айырысу шотынан банк несиесі өтелді.
650000
11. Негізгі құралдар бойынша тозу (амортизация)
есептелді.
56000
12. Өндіріс процессіне қатысқан жұмысшыларға
еңбек ақы есептелді.
650000
13. Жұмысшылардың еңбек ақысынан табыс салығы
ұсталынды
32500
14. Дайын өнім қоймаға кіріске алынды.
965000
15. Есеп айырысу шотына сатып өткізілген өнім
үшін сатып алушылардан ақша келіп түсті.
640000
16. Есеп айырысу шотынан жабдықтаушылардың
қарыздары өтелді.
180000
Тапсырманы орындау барысныда синтетикалық шоттарды ашуды төмендегі нысандағы (үлгідегі)
шот схемасы бойынша жүзеге асырыңыздар.
Дебет
123 «Машиналар мен жабдықтар»
Кредит
жəне т.б.
Синтетикалық есеп шоттар бойынша айналым ведомостын төмендегі кестеде (3.3) келтірілген
нысан бойынша құрыңыздар.
Кесте 3.3.
Синитетикалық есеп шоттар бойынша айналым ведомосты
Бастапқы сальдо
Айналым
Ақырғы сальдо
Шоттың
коды
(номері)
Синтетикалық
шоттың атауы
дебет
кредит
дебет
кредит
дебет
кредит
1
2
3
4
5
6
7
8
70
Барлығы:
8 Тапсырма
Тапсырманы орындау үшін берілген мəліметтердің негізінде бастапқы құжаттарды толтырыңыздар жəне
толтырылған құжаттардың жіктік (классификациялық) белгілерін атап көрсетіңіздер.
Тапсырманы орындау үшін берілген мəліметтер:
1.
№140 Кассалық кіріс ордері. 200— жылғы 24 наурызда «Темір» аакционерлік қоғамының
менеджері А.П. Ахметов іс сапар шығындары үшін алынған ақша қаражаттары пайдаланылмаған
қалдығын кассаға өткізді – 2400 теңге . Ақшаны кассир Иманбаев С.Д. қабылдады. Құжатты бас
бухгалтер А.Ж. Əльжанов бекітті.
2.
№190 Кассалық шығыс ордері . 200— жылғы 10 сəуірде «Тулпар» акционерлік қоғамының
менеджері Б.С. Көлбаевқа іс сапар шығындарына арналып кассадан 20000 теңге ақша берілді.
Кассадан ақшаның берілуіне негіз болған: Акционерлік қоғамынң президенті С.И. Абдрахмановтың
200— жылғы 9 сəуірдегі №31 бұйрығы. Кассир С.Д. Иманбаев ақшаны Б.С. Көлбаевтың Қазақстан
Республикасының ішкі істер Министрлігі 1998 жылғы 28 тамызда берген №009638567 жеке куəлігі
негізінде босатты. Ақшаны босатуға рұқсат берген кəсіпорын басшысы С.И.Абдрахманов.
3.
№35 Аванстық есеп 200- жылғы 15 сəуірде менеджер Б.С. Көлбаев кəсіпорын бухгалтериясына
аванстық есебін тапсырды. Акционерлік қоғамның бас бухгалитерлік аванстық есепті 16000 теңгеге
бекітті. Ақша қаражаттарының пайдаланылмаған қалдығы кассаға өткізілді. Орындалған
операциялар бойынша шот корреспонденциясын бухгалтер Ə.С. Əбенова анықтады.
9 Тапсырма
Түгелдеу – кəсіпорынның мүкі мен міндеттемелерінің нақты барының бухгалтерлік есеп
мəліметтерімен сəйкестігін тексеру тəсілі. Түгелдеу кəсіпорында орындалған барлық шаруашылық
операцияларының құжаттармен рəсімделінгендігін жəне бухгалтерлік есеп жүйесінде көрсетілгендігін
тексеруге, сонымен бірге қажетті анықтаулар мен түзетулер енгізуге мүмкіндікбереді. Оның көмегімен
кəсіпорын мүлкінің сақталуын анықтауға, мүліктің сақталу
жəне
пайдалану орындарындағы
жетіспеушілігін айқындауға, егер құндылықтардың жетіспеушілігі, бүлінуі, қирауы, жəне ұрлануы сияқты
фактілер орын алған болса оларды ашуға (табуға) болады.
Есептің мақсаты – салыстыру ведомосын құру тəртібін меңгеру.
Тапсырма
Тапсырманы орындау үшін берілген мəліметтердің негізінде:
-
түгелдеу айырмашылығын анықтау;
-
салыстыру ведомосын толтыру;
-
түгелдеу айырмашылығын есептен шығару тəртібін меңгеру.
Тапсырманы орындау үшін берілген мəліметтер.
200—жылғы 1 қараша күні «Темір» акционерлік қоғамының қоймасында құрамында: бас инженер А.А.
Ахметов, бухгалтер С.Д. Нысанбаев, механик Н.С. Сулейменов бар комиссия қойма меңгерушісі С.А.
Ақтаевтың қатысуымен қоймадағы материалдық босалқылардың барына ішінара тексеру жүргіздуі. Тексеру
нəтижесінде анықталғаны:
Кесте 4.1.
№2 тауарлы – материалық босалқыларды түгедеу тізімдемесінен
үзінді 01.11.200 – ж.
Нақты бары
Реттік
номе-рі
Тауарлы – материалдық
босалқылардың атауы
Өлшем
бірлігі
Бағасы,
теңгемен
саны
сомасы,
теңгемен
1.
Ақ эмаль
л
220
50
11000
2.
Қоңыр эмаль
л
190
60
11400
3.
Сары бояу
л
175
22
3850
4.
Болттар
дана
170
50
8500
5.
Мыс табағы (кесіндісі)
кг
13500
15
202500
6.
Тежеуішке қажетті сұйықтық
л
144
60
8640
7.
Еріткіш сұйықтық
л
90
15
1350
10 Тапсырма
