№142 (5805) 26 ЋАРАША 2019 ЖЫЛ
7
almaty-akshamу.kz
almaty-aksham@mail.ru
«АЛМАТЫ — 2050»: ПIКIР. ТIЛЕК. ЏСЫНЫС
Алматы – ќр ћазаћтыѓ жљрегiнен
орын алѕан, шыѕармашылыћ интелли-
генциясы шоѕырланѕан, зиялы ћауы-
мы, тљрлi ћоѕам ћайраткерлерi бар,
жiгерлi жастарымен жалындап тџрѕан
ќсем ћала. Сондыћтан Алматы – зi-
нiѓ бџрынѕы ћалпын саћтай отырып,
халыћтыѓ љдесiнен шыѕатындай
орталыћ болуы керек.Ћала ќкiмi
Баћытжан Саѕынтаевтыѓ «Алматы –
2050» стратегиясы ел назарына дер
кезiнде џсынылып отырѕан жоба. Осы
орайда шањар басшысыныѓ ћаланыѓ
дамуы љшiн халыћпен тiлдесiп,
халыћтыѓ ойын бiлуге џсыныс жасауы
крегендiлiк деп бiлемiн. Жобамен
толыћ танысып шыћтым. Ћала
дамуына арналѕан џсыныс-пiкiрлердiѓ
барлыѕы болашаћ љшiн те маѓызды.
Барлыћ сала жан-жаћты ћамтылыпты.
Ќсiресе, Алматыда тџлѕаны тќрбиелеу
мен дамыту љшiн ћолайлы мќдени орта
ћџрылатыны, рухани тќрбие базасын
ћалыптастыру љшiн маѓызды мќдени
кешендердi ћайта ћалпына келтiру мен
ћайта жаѓартуды жљргiзетiнi менi
ерекше ћуантты. Алматы – елдiк пен
тџтастыћтыѓ ѕажайып љлгiсi болатын-
дай мќдениетiмен де, табиѕи ерекше-
лiгiмен де ќлемге танылѕан ћала.
Демек, ћолѕа алынып отырѕан бџл
игiлiктi iс Алматыныѓ жыл санап
емес, кљн санап згеруiне, рухани
суiне, дамуына жасалып жатћан
жарћын бастама. Ќдеби мџрасы,
мќдениетi, ѕылым мен бiлiмi барда, кз
тартар сџлу табиѕаты барда Алматы
бљгiнгiден де ажарлана тљсетiнiне мен
бек сенiмдiмiн. Кптiѓ пiкiрiн оћи
отырып, Алматыныѓ таѕдыры ешкiмдi
бей-жай ћалдырмайтынына таѕы бiр
мќрте кзiм жеттi. Сондыћтан мен
аталмыш жобаны ћала таѕдыры љшiн
жасалѕан маѓызды ћадам деп есеп-
теймiн.
Асылы ОСМАН,
ћоѕам ћайраткерi:
ЋАЛА
ТАЅДЫРЫ
ЉШIН
ЖАСАЛЅАН
МАЃЫЗДЫ
ЋАДАМ
Ћџсман ШАЛАБАЕВ,
ћоѕам ћайраткерi, кќсiпкер-меценат,
Алматы ћалалыћ Ћоѕамдыћ кеѓесiнiѓ мљшесi:
ЋАЛАНЫ
IЗГIЛЕНДIРУ —
ОРТАЋ IСIМIЗ
– Алматы ћаласыныѓ ќкiмi Баћыт-
жан Саѕынтаев шањардыѓ 2050 жылѕа
дейiнгi Даму стратегиясын џсынды. >зiм
де Алматыныѓ тыныс-тiршiлiгiмен
кљнделiктi бiте-ћайнасып жљргендiктен,
ћаланыѓ болашаѕына бей-жай ћарай
алмайтын азамат ретiнде осы бiр
маѓызды ћџжатта ктерiлген барлыћ
мќселенi ћуана ћолдадым.
Стратегияда болашаћта ќлемнiѓ
алдыѓѕы ћатарлы 100 ћаласыныѓ ћата-
рына енетiн, мiр сљруге ыѓѕайлы, бќсе-
кеге ћабiлеттi Алматымныѓ одан ары
даму жолы айћын крсетiлген. Ќсiресе,
Шет аймаѕы жоћ ћала; «Аћылды ћала»;
Теѓ мљмкiндiктер ћаласы; Ћауiпсiз
ћала; Жасыл ћала; Жањандыћ iскерлiк
орталыћ; Мќдени креативтi ћала сынды
еѓ негiзгi 7 тџжырымдаманыѓ ктерiп
отырѕан жљгi салмаћты.
Ћазiр Алматыда 3 миллионнан астам
адам тџрады. Сарапшылардыѓ бол-
жауынша, 2030 жылѕа ћарай алматы-
лыћтардыѓ саны 5 миллионѕа жетедi.
Сондыћтан халыћ саныныѓ суiне
байланысты инфраћџрылымѕа жљктеме
барлыћ дамушы ћалалар љшiн ѕаламдыћ
мiндет болмаћ. Олардыѓ ћатарында бiз
де бармыз.
Бќрiмiз де ауылдан шыћтыћ. Ауыл-
дан еѓ алѕаш џзап шыћћандаѕы табан
тiреген жерiмiз де осы Алматы болатын.
Ал аяулы Алматы ешкiмдi де жатсын-
байды, жатырћамайды. Иќ, ћазiргi таѓда
да бiзге кшiп келушiлер саны, Алматы
сынды мќдени, рухани мегаполисте
тџрѕысы, сiп-нгiсi келетiн жандар
жыл сайын артып келедi. Сондыћтан
ћаланыѓ барлыћ ќлеуметтiк, инженер-
лiк, клiк инфраћџрылымын ћайта жљк-
теу ћажеттiгi заѓды да. Мiне, страте-
гиядаѕы «Шет аймаѕы жоћ ћала» тџжы-
рымдамасы осы мќселелердi шешетiн
тетiк деп бiлемiн.
«Шетсiз ћала» мегаполистiѓ барлыћ
ауданын бiр-бiрiмен теѓестiрiп, теѓ
џстайтын болады. Жасыратыны жоћ,
бљгiнде ћаланыѓ шет жаѕында орна-
ласћан кей аудандарда ќлi де шешiлме-
ген зектi мќселелер бар. Мысалы,
ауызсу, жарыћ, жол таћырыптары кљн
тќртiбiнен тљсе ћойѕан жоћ. Таяу бес-
жылдыћта ћаланыѓ барлыћ ауданын-
даѕы сумен ћамтамасыз ету, жарыћтан-
дыру, аулаларды абаттандыру, ћоѕам-
дыћ клiк, баспана ћџрылысы, бала-
баћша, мектеп пен жол мќселелерi
толыѕымен шешiледi деген љмiт те,
сенiм де бар. Тек осы маћсатта бќрiмiз
бiр љйдiѓ баласындай бiрiгiп, Алма-
тыны ркендету iсiндегi кез-келген iске
белсене ћатысып, ћаланы iзгiлендiруге
тљгел атсалысайыћ дегiм келедi.
Ћазiр Алматыда
3 миллионнан астам
адам тџрады.
Сарапшылардыѓ
болжауынша, 2030
жылѕа ћарай
алматылыћтардыѓ
саны 5 миллионѕа
жетедi. Сондыћтан
халыћ саныныѓ
!суiне байланысты
инфраћџрылымѕа
жљктеме барлыћ
дамушы ћалалар
љшiн ѕаламдыћ
мiндет болмаћ.
Олардыѓ ћатарында
бiз де бармыз.
Ћайрат АБДРАСИЛОВ,
«Алматы Су» МЋК бас директоры:
ХАЛЫЋТЫЃ ЌЛ-АУЋАТЫН
АРТТЫРУ – КЉН ТЌРТIБIНЕН
ТЉСПЕЙТIН МIНДЕТ
– Алматыда басћа ѓiрлерге љлгi
болардай кп жџмыс атћарылып жатыр.
Жылдан-жылѕа аумаѕы кеѓейiп, тотыдай
таранѕан бљгiнгi Алматыныѓ келбетiне
кз тояды. Ћаланы ары ћарай дамыту,
халыћтыѓ ќл-аућатын арттыру – кљн
тќртiбiнен тљспейтiн мiндеттердiѓ бiрi.
Кљнi кеше ћала ќкiмi Баћытжан
Ќбдiрџлы кпшiлiктiѓ назарына џсынѕан
«Алматы – 2050» даму стратегиясын
оћып шыћтым. Таныстым. Жетi басым-
дыћтан тџратын ћџжат мегаполистiѓ
гљлденуiне, оныѓ одан ќрi дамуына зор
љлесiн ћоспаћ.
Ћазiр ќлем халћыныѓ жартысы
ћалада мiр сљредi. Яѕни мамандардыѓ
болжамы бойынша бџл пайыз спесе,
еш кемiмейдi. Болашаћта ќлемнiѓ
халћы ћалада мiр сљредi деген болжам
бар. Сол кезде халыћтыѓ ќлеуметтiк
инфраћџрылым, су, газ, электр энергия-
сынан тапшылыћ крмеуi керек. Ћала
зiне тап болѕан жљктеменi ктере алуѕа
мiндеттi. Ћала ќкiмi џсынѕан бџл баѕ-
дарламада осы мќселелер толыћ ћам-
тылѕан. Мќселен, «Шетсiз ћала» деп
аталатын блiмде мегаполистегi ќр
ауданныѓ орталыћтандырылып, маѓайы
ћажеттi инфраћџрылымдарѕа ћолжетiм-
дi болуын мiндеттейдi. Бџл з кезегiнде
халыћтыѓ ћала орталыѕына ћарай сабы-
луын саябырсытуѕа септiгiн тигiзетiн
крiнедi. Шањар басшысы ћаладаѕы
кез-келген ауданныѓ кiшкене ћала-
шыћћа џћсайтын болу керектiгiн
айтады. Бџл ћџжат халыћтыѓ мiр сљру
деѓгейiн арттыруѕа, ќлеуметтiк-эконо-
микалыћ дамуѕа, жайлы мiр сљру
ортасын ћџруѕа баѕытталаѕан. Баѕдарла-
маныѓ маћсаты – Алматыны ќр
тџрѕыны берекелi мiр сљретiн, ћауiпсiз
де ћолайлы, заманѕа сай мегаполиске
айналдыру. Бiз оѕан тек бiрге, тiзе ћосып
еѓбек ету арћылы жете аламыз.