М. Е. Лобашев к. В. Ватти

Анеуплоидтарды селекцияда пайдалану

жүктеу 8,1 Mb.

Pdf просмотр

бет	256/275
Дата	29.04.2022
өлшемі	8,1 Mb.
	#38344
түрі	Лекция

1 ... 252 253 254 255 256 257 258 259 ... 275

Lobashev

Анеуплоидтарды селекцияда пайдалану.
Анеуплондты орга-низмдердің
әдетте, тіршілік қабілеті мен фертильділігі төмен болады, сондықтан өсімдік
шаруашылығында  практика  жүзінде  қолданылмайды.  Бірақ  оларды  қазір
өсімдіктер  селекциясында  бір  генотиптің  (түрдің)
хромосомаларын
басқа
генотиптің  (түр-дің)
хромосомаларымен  алмастыру  әдісін
пайдалануға
барған  сайын  кеңінен  қолдануда.  Осы  әдістің  көмегімен  донордың  хро-
мосомасымен бірге реципиентке қалаған гендердіц жиынтығы беріледі. Бүл
нулли  немесе  моносомиктерді  пайдалану  арқасында  мүмкін  болады  (13-
тарауды  қараңыз).  Мәселен,  бидай-дың  Чайниз  Спринг  сортында  әрбір
хромосома  бойынша  мо-носомиктер  алынды.  Осындай  моносомиктерді
басқа  сорттармен  шағылыстыра  отырып,  бүл  сорттың  жекелеген
хромосомаларын донор  сорттың хромосомаларымен алмастырды.  Мүндай
шағылыстырулардың  Ғ
г
де  донор  мен  реципиент  хромосомалары  бойынша
гетерозиготалар  алынады,  ал  одан  әрі  донор  хромосомаларыныц  бір
жүбынан  басқа  бүкіл  хромосомалары  Чайниз  Спринг  реципиентіне  ие
болатын генотипті  бөлуге  болады. Жекелеген  хромосомаларды  алмастыру
енімділікті,  сабағының  биік-тігін,  жатып  қалуға  төзімділігін  және  т.  б.
езгертеді.  Осы  әдіспен  Nicotiana  таЬасшп  түрінің  геномында  темекі  моза-
икасының вирусына сезімтал хромосомалардың біреуін осы ауруға төзім-
ді генге ие N glutinos хромосомасына алмастырудың мүмкіндігі болды.A *

AСонымен,  селекцияда  түқым  қуалайтын  өзгергіштіктіц  екі  типі  де  —
комбинативті  және  мутация  пайдаланылады.  Осы  немесе  басқа  типтің
өзгергіштігін  сүрыптау  үшін  пайдалану  объектініц  биологиясымен  және
селекционер алдында түрған мақсаттармен анықталады.

жүктеу 8,1 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 252 253 254 255 256 257 258 259 ... 275