М. Е. Лобашев к. В. Ватти

жүктеу 8,1 Mb.

Pdf просмотр

бет	102/275
Дата	29.04.2022
өлшемі	8,1 Mb.
	#38344
түрі	Лекция

1 ... 98 99 100 101 102 103 104 105 ... 275

Lobashev

4. ГЕНДІ ЛОКАЛИЗАЦИЯЛАУ

Тіркесу  тобын  анықтау.
Егер  гендер  хромосомада  тізбектеліп  орналасса,  ал
кроссинговердің  жиілігі  гендердің  ара  қа-шықтығын  көрсетсе,  онда  геннің
хромосомадағы орнын анық-тауға болады.
Геннің  орнын,  яғни  оны  локализациялау  үшін  ең  алдымен  ол  геннің  қандай
хромосомада орналасқанын анықтау керек. Бір хромосомада орналасқан және өзара
тіркесіп тұқым қуалайтын гендер
тіркескен топ
қүрады.
Анығында,  әрбір  түрдегі  тіркескен  топтар  саны  хромосома-лардың  гаплоидты
жиынтығына сәйкес келеді.
Қазіргі  кезде  тіркескен  топтар  генетикалық  түрғыдан  әсі-ресе  жақсы  зерттелген
объектілерде  анықталды.  Барлық  жағ-дайда  тіркесулер  тобы  хромосомалардың
гаплоидты  санына  то-лық  сәйкес  болатыны  табылды.  Мысалы  жүгерідегі  (2еа
тауз)  хромосомалардың  гаплоидты  саны  мен  тіркесулер  тобы  10-ға  тең,  бүршақтікі
(Різит заііуит) — 7, дрозофиланікі фгозорһііа теіапо^азіег) — 4, үй тышқанынікі (Миз
тизсиіиз) — 20 және т. с. с.
Геннің  белгілі  бір  тіркесулер  тобына  жататынын  анықтау  принципі  белгілі

тіркесулер тобында орналасқан басқа ген-дермен салыстырғанда осы геннің тұқым
қуалау  сипатын  анық-тауға  келеді.  Мысалы  бұршақтағы  жеті  тіркесулер  тобыңың.
(Ь, с, й
және т. б.) әрқайсысында біреуден рецессивті гендер белгілі деп есептейік,
рецессивті
а
гені тіркесулер тобының қайсысына жататынын анықтау қажет болсын
дейік.  Бұл  ген  тіркесулердің белгілі бір  тобына  ғана  жататын болғандықтан,  ол  ген
қалған алты тіркесулер тобынан тәуелсіз тұқым қуалауы тиіс. Мысалы,
-.
= , х
%
п
ек
*  генотиптерінің  особьтарын  өзара  шағылыстырғанда  Ғ
2
-де  ажырау  мынадай
болады:
9А-О--;ЗА-сісі:ЗааО:\аасі<і.
Бірақ  тіркескен  жеті  топтардың  бі-реуінің
генімен,      мысалы
с
гені  мен
а
геніиің      тіркесуі      толық

жүктеу 8,1 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 98 99 100 101 102 103 104 105 ... 275