М. Е. Лобашев к. В. Ватти


объектілердегі мутацияларды есепке



жүктеу 8,1 Mb.
Pdf просмотр
бет155/275
Дата29.04.2022
өлшемі8,1 Mb.
#38344
түріЛекция
1   ...   151   152   153   154   155   156   157   158   ...   275
Lobashev

объектілердегі мутацияларды есепке 
алу. Басқа объектілер (тышқан және т. 
с. с.) үшін де мутацияны табудың осындай методтары жасалған. Олардың негізіне де 
аталған  принцип-тер  алынған:  1)  рецессивті  мутацияны  гомонемесе  гемизиготалы 
күйге  көшіру  арқылы  табуға  болады,  2)  гетерозиготалы  особь-тарда  кроссинговер 
болмайтын  жағдайларда  ғана  мутациялардың  пайда  болу  жиілігін  дәл  есептеуге 
болады. 
Микроорганизмдер  мутациясын  табу  методтары  15-тарауда  қарастырылатын 
болады. 
Доминантты летальды мутациялардың пайда болу жиілігін есепке алу методикасы 
сүт қоректілер (тышқан, үй қояны, ит, шошқа т. с. с.) үшін барынша қанағаттанарлық 
дәрежеде  жасалды.  Мутациялардың  жиілігі  туралы  аналық  безіндегі  сары  денелер 
мен  іші  жарылған  буаз  ұрғашының  дамып  келе  жатқан  эмбриондарының  саны 
арасындағы айырмашылық бойынша қорытынды жасайды. 
 
 
 
 
 
 
 
 
71-сурет. 
Сгеріз сарпіагіз 
тамыршасының клеткасындағы метафазадағы симметриялы 
хроматидті транслокация. 


 
Адамда  мутацияның  пайда  болу  жиілігін  есепке  алу  өте  қиын

алаида 
генеалогиялық, яғ-ни шығу тегі шешіресін талдау жаңа мутациялардын, пайда болуын 
анықтауға  мүмкіндік  бе-реді.  Егер  жұбайлардың  шығу  тегі  шежіресінде  бірнеше 
ұрпақ  бойында  қандай  да  бір  белгі  кездеспей,  балаларының  бірінен  байқалса  және 
келесі ұрпаққа тұрақты беріле бастаса, онда бүл жұбайлардың бі-рінің гамет.асында 
мутацияның  пайда  болғандығы  жөнінде  айтуға  болады  (бұл  туралы  28-тарауда 
толығырақ айтылады). 
Хромосомалық  қайта  құрылуларды  есепке  алу.  Генетикалық  методтармен 
табылатын  летальды  мутациялар  генотиптік  табиғаты  бойынша  әр  түр-
М 
болуы 
мумкін.  Бүған  әр  түрлі  хромосомалық  қайта  құрылулар,  сондай-ақ  жекелеген 
гендердегі өзгерістер жатады. 
Белгілі  бір  типтегі  хромосомалық  қайта  қүрылу  жиілігін  цитологиялық  әдістерді 
пайдалану  арқылы  есепке  алуға  бола-ды.  Дрозофила  мен  басқа  да  қос  қанатты 
насекомдардың  сілекей  бездерінің  алып  хромосомалары  талданады,  ал  өсімдіктердің 
немесе  жануарлар  мен  адам  тканінің  культурасынан  хромосомаларды  митоз 
метафазасы мен анафазасында талдауға болады. 
Анафазалық есепке алу методы көпірлер мен фрагменттерді  анықтауға мүмкіндік 
береді. хЧетафазалық  есепке  алу  методы  еңбекті көп қажет етеді, бірақ дәл болады, 
ол  зақымданудың  басқа  да  түрлерін,  мысалы  үзілу  мен  алмасуды  үқсастырып 
теңестіруге мүмкіндік береді. Симметриялы хроматидті транслокация кезінде сіңлілі 
хроматидтер  арасындағы  коньюгация  әсері-нен  метафазада  крест  сияқты  фигуралар" 
пайда болады, ол 71-суретте жақсы көрсетілген. 
Хромосомаларды  дифференциалды  бояу  методы  жануарлар  мен  адам 
тканьдерінің  культурасындағы  клеткалардан  хромосо-малық  аберрация  типін 
айқындап  қана  қоймай,  сондай-ақ  хромосоманың  қандай  локустары  қайта  қүрылу 
процесіне ушырағанын анықтауға да мүмкіндік береді. 

жүктеу 8,1 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   151   152   153   154   155   156   157   158   ...   275




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау