Лекция. Саясаттану ғылым және оқу пәні ретінде Саясаттанудың объектісі. Саясаттанудың танымдык пәні. Жеке пән ретіндегі саясаттанудың жанжақтылығы

керi байланыстың тиiмдi механизмiнiң қалыптасуы

жүктеу 0,9 Mb.

Pdf просмотр

бет	100/124
Дата	15.11.2022
өлшемі	0,9 Mb.
	#40160
түрі	Лекция

1 ... 96 97 98 99 100 101 102 103 ... 124

Лекция. Саясаттану ылым ж не о у п ні ретінде Саясаттануды объ

Саяси дамудың эволюциялық жолы үшiн қажеттi жағдайлар мыналар
Саяси жүйедегi даму процесi

керi байланыстың тиiмдi механизмiнiң қалыптасуы.
Саяси дамудың мақсаты қандай да бiр тиянақты саяси қатынас пен қалыпты
қалыптастыру немесе өзгерту емес, саяси институттар мен ашық түрдегi саяси жүйе арқылы
бiрте-бiрте күрделенiп келе жатқан әлеуметтiк және экономикалық мәселелердi шешу.
Саяси даму процесi саяси жүйенiң iшiнде оның мақсатының мынадай факторлармен
−
әлеуметтiк-экономикалық даму тұрақтылық, теңдiк, қатысу т.б. өзара байланысы болуын
талап етедi. Табысты бөлудегi теңсiздiк пен саяси қатысуды күштеп шектеуге талпынған
даму жағдайында әлеуметтiк қиналыс, саяси тұрақсыздық күшейедi, сөйтiп саяси даму
процесi бұзылады.
Саяси дамудың эволюциялық жолы үшiн қажеттi жағдайлар мыналар:
1 тұрғындардың шешiм қабылдау мүмкiндiгiн кеңейту, қоғамдық сұраныс пен
мүдденi есепке алу;
2 билiк үшiн күресте әдiл және еркiн бәсекелестiктi орнату;
3. шиеленiстi шешудiң тиiмдi механизмiн қалыптастыру;
4 саяси жетекшiлердiң бiлiктiлiгi, хабардарлығы, қарсыласымен келiсiмге келе бiлу
қабiлетi, күштеуге жол бермеу;
Саяси жүйедегi даму процесi:
1 талаптар мен қолдауды артикуляциялау, оны әр түрлi күштеу топтары мен саяси
партиялар атқарады. Егер олардың қызметi шектетiлетiн болса, онда саяси жүйенiң
бейiмделу мүмкiндiгi әлсiрейдi. Талаптарды електеу, белгiлi бiр каналдарға бөлу. Ол
мәдени әрi құрылымдық болып екiге бөлiнедi. Құрылымдық немесе саяси түрi, оған партия,
жоғары қабат, парламентаризм жатады. Мәдени реттеуге саяси қалыптар, құндылықтар,
түсiнiктер, көзқарастар жатады. Сондықтан мұнда саяси әлеуметтендiру рөлi басым.

Талаптарды қысқарту, топтастыру, баламалық талдауды қалыптастыру. Бұл қызметтi саяси
партиялар тиiмдi атқарады. Қазақстан Республикасында саяси партиялардың әлсiздiгi саяси
жүйенiң сыртқы және iшкi өзгерiстерге тез арада бейiмдiлуiнiң стратегиялық потенциалын
төмендетуде.
2 Керi байланыс қоғамдағы шиеленiстердi шешудiң бiрден-бiр көзi, ол билiктiң саяси
жүйеге түскен талап-тiлектердi реттеу қабiлетiне байланысты. Керi байланыс саяси жүйенiң
өзiнiң мақсатына қаншалықты жеткендiгiн анықтауға мүмкiндiк бередi. Қазақстан
Республикасында саяси жүйе керi байланыс әлсiздiгiнен қиналысқа ұшырауда. Бұл саяси
жүйенiң ақпараттар каналдарының қызметi әлсiздiгiне байланысты.
К. Дойч
саяси жүйе өз мақсатына жетуi үшiн мына төрт факторға тәуелдi деп
есептейдi:
•
жүйенiң ақпараттармен жүктелуi;
•
саяси жүйе реакциясының жылдамдығы;
•
саяси жүйенiң жаңа фактiлерге тез, әрi сапалы жауап қайтаруы;
•
мақсатты нақты белгiлеу.
Демек, саяси жүйе қызметiнiң тиiмдiлiгi қамтамасыз ететiн факторларға айналымдағы
ақпараттардың жеткiлiктiгi мен сапасы, жүйенiң сыртқы ықпалдарға жауап қайтару
жолдары мен формалары, сонымен қатар коллективтiк әрекет арқылы бiлдiру, оның
нәтижесiнiң бастапқы мақсатқа сәйкес келуiн жатқызуға болады.

жүктеу 0,9 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 96 97 98 99 100 101 102 103 ... 124