Жағар майлар. Жағар майларға жатады моторлы, индустриалды, трансмиссиялық және басқа майлар.
Моторлы майлар ішкі жану двигательдерді майлау үшін арналған.
Индустриялды майлар. Олар жалпы және арнайы бағытты майларға бөлінеді.
Жалпы бағытты индустриалды майлар өндірістің әр түрлі салаларда қолданылатын кең таралған құрылғылардың түйіндер мен механизмдердін майлау үшін арналған. Олар тазартылған дистиллятты және қалдықты майлар, немесе олардың қоспалары.
Арнайы бағытты индустриалды майлар қоспалардан тұрады және шектеулі немесе арнайы облыстарда қолданылады.
Трансмиссиялық майлар вибрация мен шудың мөлшерін азайтуға, үкелесу зонасынан жылудың артық мөлшерін шығаруға қолданылады. Олар жоғары майлаушы қасиеттерімен қатар жақсы тұтқырлы-температуралық қасиеттерге ие болуы керек.
Қоспалар. Қоспалар - базалы майлардың оң қасиеттерін жақсартатын немесе оларға қажет жаңа қасиеттерді беретін заттар.
Диспергиялық қоспалар майға үсетін немесе онда түзілетін ерімейтін қоспалардың дисперсиясын жоғарылатады және түзілетін суспензияны тұрақтандырады Олардың майдағы үлесі майдың жалпы мөлшерінің жартысын құрайды.
Кең таралған дисперсанттар - сукцинимидтер, Маннихтің жоғары молекулалық негізлдері, полиэфирлер, полиаминдер.
Детергенттер немесе жуғыш қоспалар, қыздырылған бөлшектердің бетінде нагар мен лак түзілуіне кедергі жасайды.
Детергенттер - бұл беттік-белсенді аз еритін сабындар: кальций, магний, барий және кейбір басқа металлдардың сульфонаттары, алкилфеноляттары және алкилсалицилаттары.
Антитотықтырғыш қоспалар тотығу жылдамдығын және майда тотығу өнімдерінің мөлшерін азайтады. Мырыштың диалкил- және диарилдитиофосфаттарын, әр түрлі металлдардың дитиокарбонаттарын, фенол мен ароматты аминдаредің туындыларын қолданады.
Антикоррозиялық қоспаларды түсті металлдардан жасалған бөлшектерді коррозиядан және ыдыраудын қорғау үшін қосады. Металлдардың дитиофосфаттары мен дитиокарбонатттарын, бензотриазол туындыларын, күкірт және фосфор құрамды қосылыстарды қолданады.
Депрессорлы қоспалар майлардың қату температурасын төмендетеді. Майлардың құрамынан жоғары балқитын парафиндерді айыру олардың тұтқырлы-температуралық қасиеттерін нашарлатады, сондықтан қату температуралары -10-150С жоғары парафиндерді бөліп алады, ал қажетті қату температурасына (минус 25-300С және одан төмен) депрессорларды қосумен қол жеткізеді.
Тұтқырлы қоспалар — әр түрлі температурада майда ауыспалы еру қасиетіне ие жоғары молекулалық полимерлер, осыған байланысты олар майдың тұтқырлығын жоғарылатады және температура өзгерген кезде тұтқырлықтың өзгеруін азайтады. Қоспа ретінде полиизобутилендерді, полиметакрилаттарды, стиролдың диендермен сополимерлерін, олефиндердің сополимерлерін қолданады.
Достарыңызбен бөлісу: |