Курсы: IІ семестрі:і оқу сағатының көлемі


Мамандығы - 5В110300 «Фармация»



жүктеу 1,5 Mb.
бет3/5
Дата14.05.2018
өлшемі1,5 Mb.
#13036
1   2   3   4   5

Мамандығы - 5В110300 «Фармация»



ҚҰРАСТЫРУШЫ: оқытушы Э.О.Жақсыбаева

2012 ж.
ТӘЖІРИБЕЛІК САБАҚТАРҒА АРНАЛҒАН

ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР
1 тақырып: Стиль және оның түрлері (публицистикалық стиль, ауызекі сөйлеу тілі стилі, ресми іс қағаздар стилі, көркем стиль, ғылыми стиль)

2012ж.

Әдістемелік нұсқау кафедра мәжілісінде қаралды

№____хаттама

«_____»___________20____ ж.


Кафедра меңгерушісі, ф.ғ.к., доцент_______С.Қ.Суатай


  1. Тақырыбы: Стиль және оның түрлері (публицистикалық стиль, ауызекі сөйлеу стилі, ресми іс-қағаздар стилі, көркем стилі, ғылыми стиль).

  2. Мақсаты: Стиль түрлерінің айырмашылығын білуге үйрету, стиль түрлерін жазу барысында дұрыс пайдалануға дағдыландыру, мәтіннің мазмұнын айтуға дағдыландыру, әр түрлі тапсырмалар арқылы стиль түрлерін ажырата білуге үйрету.

  3. Міндеті:

  1. Когнитивті – білім компетенциясы бойынша қазақ тілінің медицинаға, тиісті құжаттарға және күнделікті өмірге қажетті сөздерін, сөз тіркестерін үйрету.

  2. Операционалды – дағды компетенциясы бойынша ресми немесе іс қағаздар стилінің ерекшелігін айқындап, бір ізбен жүйелі жазуға икемдеу.

  3. Коммуникативті компетенция бойынша тілдің қолданылу заңдылықтарын, тілдік белгілердің дұрыс қолданылу нормасын игерту.

  4. Өзін-өзі дамыту компетенциясы бойынша өмірде ең жиі қолданылатын құжаттардың заңдылықтарын меңгеріп, күнделікті күнделікті өмірге қолдануға дағдылану.

  1. Негізгі ұғымдар:

Стиль және оның түрлері. Публицистикалық стиль, ауызекі сөйлеу стилінің ерекшелігі, ресми іс-қағаздар стилі, көркем стилі, ғылыми стиль.

  1. Сабақты өткізу жоспары (уақыты, минуты)

  1. Ұйымдастыру барысы – 5 минут

  2. Жаңа тақырып – 35 минут

  3. Жаңа сабақ бекіту – 10 минут

  4. Мәтінмен жұмыс – 25 минут

  5. Бақылау жұмыстары – 15 минут

  6. Үй тапсырмасын беру – 5 минут

  7. Студенттің білімін бағалау – 5 минут

  1. Білім берудің және оқытудың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, аударма жұмысын жасату, жаттығу жұмысы.

  2. Көрнекі құралдар: кесте, ақпарат құралдары.

  3. Тапсырмалар:

Тіл стильдері

Ауызекі сөйлеу стилі



Кітаби тіл стилі

Көркем әдебиет Ресми стиль, Ғылыми Публицистикалық

стиль іс қағаздар стиль стиль

стилі


1-тапсырма. Жаңа сөздерді оқып, аударыңыз.

әдеби тілі – литературный язык

қоғамдық – общественный

ғылым саласында – в сфере науки

белсенді – активный

құқықтық – правовой

басқару - управлять.

2-тапсырма. Мәтінді оқып, орыс тіліне аударыңыз.
Қазақ тіліндегі стильдер туралы

Қазіргі біз кеңінен қолданып жүрген қазақ әдеби тілі – стильдік-жанрлық тармақтары айқын, ауызша және жазбаша түрде қызмет ететін тіл. Мәдени жұртшылықтың бәріне ортақ нормасы бар, қоғамдық өмірдің барлық саласында белсенді қолданысқа ие.

Қазақ әдеби тілінің бес түрлі стильдік тармақтары қалыптасып сараланған: білім мен ғылым саласында – ғылыми стиль, басқару мен құқықтық, іскерлік саласында – ресми іс-қағаздар стилі, қысқаша айтқанда, ресми стиль, әдебиет пен өнерде – көркем әдебиет стиль, бұқаралық ақпарат саласында – публицистикалық стиль, тұрмыстық қарым-қатынаста сөйлеу тілі стилі.

Қазақ әдеби тілінің стильдік тармақтары, түптеп келгенде, үлкен екі арнаға саяды. Жоғарыда аталған публицистикалық стиль, ғылыми стиль, ресми стиль, көркем әдебиет стилі – кітаби тіл стильдері деп аталады. Кітаби тілдің осы айтылған стильдерді жазбаша және ауызша түрде де қызмет атқарады. Ал сөйлеу тілінің стильдік тармақтары болмайды. Қарым-қатынас, негізінен, ауызша түрде жүзеге асады.


3-тапсырма. Мәтінді көшіріп жазып, стиль түрін анықтаңыздар.

Табиғаты ғажап Қазақстан

Қазақстанның жер қойнауында әлемдегі табиғи қазба байлықтардың барлық түрі (90-нан астам) орасан зор көлемде бар деуге болады. Қазақстанда ең ірі өзендер – Ертіс, Сырдария, Іле, Есіл және Тобыл. Қазақстанда ең биік шың республикамыздың оңтүстік-шығысындағы Тянь-Шань тауындағы Хан Тәңірі шыңы болып табылады. Оның биіктігі – 6996 метр.

Қазақстанның өзіне тән өсімдіктері сан алуан, әрі бай. Бір ғана дәрі жасайтын өсімдіктің өзі 150-ге жуық. Қазақстанда 158 түрлі сүтқоректі, 485 түрлі құс, 15-ке жуық балық пен көптеген жануарлар кездеседі.

Қазақстанда 6 мемлекеттік қорық бар. Көптеген жануарлар мен өсімдіктер өкімет қамқорлығында. Олардың ішінде Алматы қаласының рәмізіне айналған тау барысы мен Республика байрағында бейнеленген нұрлы болашаққа самғап бара жатқан елді көрсететін бүркіт те бар.




  1. Бақылау жұмыстары:

  1. Когнитивті – білім компетенциясы бойынша

1-тапсырма. Тақырып бойынша төмендегі сұрақтарға жауап беріңіздер.

1. Стиль деген не?

2. Стильдің қандай түрлері бар?

3. Көркем стиль мен ғылыми стильдің айырмашылығы қандай?

4. ауызекі сөйлеу қандай стиль?

5. Публицистикалық стиль мен ресми іс-қағаздары стилінің ерекшелігі неде?



  1. Операционалды – дағды компетенциясы бойынша Стиль түрлеріне мысал келтіріп, талқылаңыздар.

  2. Коммуникативті компетенция бойынша

1-тапсырма. Шағын топтарға бөлініп, әр топ төмендегі кестеде көрсетілген бағытта бір стиль түріне шағын материал дайындап, талқылау ұйымдастырыңдар.

Тақырып

Мамандық иесі

Стилі

Ұлттар татулығы – ынтымақ бастауы!

Журналист

Публицистикалық стиль

Спид - ғасыр дерті

Дәрігер

Ғылыми стиль

Жетісу-жер жанаты

Студент

Көркем әдебиет стилі

Қазақстан Республикасы туралы ақпараттық хабарлама

География пәні мұғалімі

Ресми стиль




  1. Өзін-өзі дамыту компетенциясы бойынша

Іс-қағаздарының қызметтерін еске сақтаныздар:

- жеке тұлғалар арасындағы қатынасты реттеуші;

- жеке адам мен қоғам арасындағы қатынасты реттеуші;

- әр түрлі мекеме, ұйымдардың өзара байланысын реттеуші;

- мекеме, ұйым жұмысын ұйымдастыру тәртібін негіздеуші;

- жеке адам мен қоғам өміріне қатысты оқиғаларды айғақтаушы;

- мемлекеттік басқару ісін жүйелеуші;

- тарихи құбылыстарды зерттеудің қайнар көзі;

- мекеме мен ұйымның атқарған істерінің көрсеткіші;

- мемлекеттік тілдің жүзеге асуының нақты көрсеткіші.




  1. Пайдаланған әдебиеттер:

Негізгі әдебиет: С.Қ.Суатай Іс қағаздарымен жұмыс: Оқу құралы. – Алматы: «Елтаным баспасы». – 2010ж. 4-9 бет.

Қосымша әдебиет:

А.Құлманов, С.Құлманов Ресми іскери тіл. Алматы 2007ж.

А.А.Қасымбек Қазақ тілі. Астана 2009ж

ТӘЖІРИБЕЛІК САБАҚТАРҒА АРНАЛҒАН

ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР
2 тақырып: Іс-қағаздары және олардың түрлері.

2012ж.

Әдістемелік нұсқау кафедра мәжілісінде қаралды

№____хаттама

«_____»___________20____ ж.


Кафедра меңгерушісі, ф.ғ.к., доцент_______С.Қ.Суатай


  1. Тақырыбы: Іс-қағаздары және олардың түрлері.

  2. Мақсаты: Іс-қағаздары туралы толық мағлұмат беру, оның түрлерімен таныстыру, үлгісін көрсете отырып, практикалық жолмен түсіндіру, әр түрлі тапсырмалар арқылы іс-қағаздарының ерекшелігін білуге үйрету.

  3. Міндеті:

  1. Когнитивті – білім компетенциясы бойынша іс-қағаздарының түрлері, қызметтері, сипаттары туралы мәлімет беру.

  2. Операционалды – дағды компетенциясы бойынша құжаттау үрдісінің элементтерін (құжаттарды дайындау, құжаттарды жолдау, тіркеу, сырттан келген құжаттарды қабылдау, тіркеу, құжаттарды қолдануға дайындау, құжаттардың жүзеге асырылуын бақылау, құжаттарды мұрағат қорына дайындау) меңгерту.

  3. Коммуникативті компетенция бойынша тілдің қолданылу заңдылықтарын, тілдік белгілердің дұрыс қолданылу нормасын игерту.

  4. Өзін-өзі дамыту компетенциясы бойынша өмірде ең жиі қолданылатын құжаттардың заңдылықтарын меңгеріп, күнделікті күнделікті өмірге қолдануға дағдыланыру.

  1. Негізгі ұғымдар:

Іс-қағаздарының түрлері, қызметтері, сипаттары, құжаттарды дайындау, құжаттарды жолдау, тіркеу, сырттан келген құжаттарды қабылдау, тіркеу, құжаттарды қолдануға дайындау, құжаттардың жүзеге асырылуын бақылау, құжаттарды мұрағат қорына дайындау.

  1. Сабақты өткізу жоспары (уақыты, минуты)

  1. Ұйымдастыру барысы – 5 минут

  2. Үй тапсырмасын сұрау – 20 минут

  3. Жаңа тақырып – 20 минут

  4. Жаңа сабақ бекіту – 5 минут

  5. Мәтінмен жұмыс – 25 минут

  6. Бақылау жұмыстары – 15 минут

  7. Үй тапсырмасын беру – 5 минут

  8. Студенттің білімін бағалау – 5 минут

  1. Білім берудің және оқытудың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, аударма жұмысын жасату, жаттығу жұмысы.

  2. Көрнекі құралдар: кесте, үлестірмелі карточкалар.

  3. Тапсырмалар:


Ресми іс-қағаздар стилі

Мақсаты


Қолданылу аясы

Стильдік сипаты

Тілдік амал-тәсілдері

Кітаби, ресми сөздер мен тіркестер, хабарлы сөйлемдер, даяр тіркестер мен терминдер

Хабарлау, ақпарат, анық мәлімет беру



Іс-қағаздар, нұсқау хаттар

мен кеңсе және қызмет құжаттарында



Ресми, ақпарат- тық, есептік,

дәл, нақты


Стильдің бұл түрі – құқықтық қарым-қатынас, әкімшілік саласында, кеңсе қызметінде

қолданылады. Іс-қағаздары қолданылу аясына қарай бірнеше түрге бөлінеді. Арнайы орындарда (мекеме, пошта, банктерде, қызметке орналастыру бөлімдерінде) алдын ала дайындалған үлгілері де болады.
1-тапсырма. Үлгіні пайдалана отырып, (кеш, кездесу, конференция т.б.) өткізуге рұқсат сұрап өтініш жазыңыздар

ӨТІНІШ

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________



Тәрбие ісінің меңгерушісі _______________ А.Асылбеков
Мектеп директоры _______________ А.Бейбітқызы
ЖЕДЕЛХАТ

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Мекеме әкімшілігі

Мекеме бастығы



ТҮСІНІКТЕМЕ

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
10.03.2008ж. С.Досымбеков
2-тапсырма. Мәтінмен танысқан соң, Қазақстан Республикасындағы өзге ұлт тілдері туралы ой өрбітіңіз.

Қазақстан Республикасында мемлекеттік тілде, ал ұлт топтары жинақы тұратын жерлерде солардың тілдерінде жұмыс істейтін мектепке дейін балалар мекемелерін құру қамтамасыз етіледі.

Балалар үйлерінде және оларға теңестірілген ұйымдарда оқыту, тәрбие беру ісімен жергілікті атқарушы органдар олардағы балалардың ұлттық құрамын ескере отырып белгілейді.

Қазақстан Республикасы орта, арнаулы орта және жоғары білімді мемлекеттік тілде, орыс тілінде, ал қажетіне қарай және мүмкіндігі болған жағдайда басқа да тілдерде алуды қамтамасыз етеді.

Мемлекеттік де, мемлекеттік емес оқу орындарында мемлекеттік тіл мен орыс тілі міндетті оқу пәні енгізілетін пәндер тізбесіне кіреді.

(Тіл – білім беру саласында. ІІІ тарау, 16-бап)



  1. Бақылау жұмыстары.

  1. Когнитивті – білім компетенциясы бойынша

1-тапсырма. Тақырып бойынша негізгі сұрақтарға жауап беріңіз.

Іс-қағаздары қай стиль түріне жатады?

Іс-қағаздары қандай құжаттар?

Іс-қағаздарының қандай түрлерін білесіздер?

Іс-қағаздары не үшін қажет?

Іс-қағаздарының қандай айырмашылығы бар?



  1. Операционалды – дағды компетенциясы бойынша

1-тапсырма. Мәтінді орыс тіліне аударыңыз.

Ресми іс қағаздар стилі

Стиль – латын сөзі, қазақ тіліне аударғанда «жазу мәнері» дегенді білдіреді.

Стилистика – тілдің қолданылу заңдылықтарын зерттейтін ғылым, ол тілдік белгілердің дұрыс қолданылу нормасын көздейді.

Қазақ әдеби тіл стильдері:


  1. ауызекі сөйлеу стилі

  2. көркем-әдебиет стилі

  3. публицистикалық стиль

  4. ресми іс қағаздар стилі

  5. ғылыми стиль

Ресми немесе іс қағаздар стилінің ерекшелігі, онда акт дәл көрсетіліп, бір ізбен жүйелі жазуға айрықша мән беріледі.

Қазақ тілінде қолданылып жүрген қалыптасқан сөз орамдарының көпшілігі орыс тілінің ықпалымен жасалған : қызу мақұлдау, қызу қарқын, тұрмыстық қызмет, қызмет көрсету, жүзеге асыру, қамтамасыз ету, өз күшінде қалдыру, қол жеткен табыс, кең жол ашу, іске қосу, мәселе көтеру, алғыс жариялау, сөгіс жариялау.

Көптеген сөздер белгілі стильге телулі болады, қолданылу жағынан шектеліп отырады. Мысалы: тағайындалсын, міндеттелсін, осы анықтама берілді, қаулы етеді, жарлық етеді т.б.

Ресми іс қағаздарында кейде бір заттың я ұғымның атауы қолданылу орнына қарай әр түрлі аталады. Мысалы, адам деген сөз ресми құжаттарда – азамат, жолдас, телефон станциясында – абонент, ательеде – заказ беруші, шаштаразда – клиент, ауруханада – науқас, санаторииде – демалушы, тынығушы, транспортта – жолаушы т.б. болып табылады.

Іс қағаздары стиліне әр түрлі мекемелерде жүргізілетін жазу үлгілері болады.


  1. Коммуникативті компетенция бойынша

1-тапсырма. Үш топқа бөлініп, өткен жиынның хаттамасын жазып, нұсқаларды салыстырып талқылаңдар.

  1. Өзін-өзі дамыту компетенциясы бойынша

Тест сұрақтарына жауап беріңіз:

1. Автордың өзі туралы жазатын құжатты____________дейді

а) мінездеме

ә) сенімхат

б) өтініш

в)+өмірбаян

2. Сенімхаттың мәтіні_____________оқылды.

а) дауысты

ә) +дауыстап

б) қазақша

в) орысша

3.Өтініш жазылатын мекеменің толық аты ____________жазылады.

а) сол жақ бұрышқа

ә) +оң жақ бұрышқа

б) ортаға

в) соңына

4. Өз_____________жұмыстан босатуыңызды сұраймын

а) қалауыммен

ә) ойыммен

б) шешіміммен

в) +еркіммен

5.Отбасы__________________байланысты.

а) шартына

ә) +жағдайына

б) қаулысына

в) демалыс

6. Кандидатты жұмысқа қабылдай алмайтыныңыз туралы хабарлағанда, қандай коммуникативтік репликаны қолданар едіңіз?

а) нақты айтқанда

ә) +өкінішке орай

б) демекші

в) таңғаларлық

7. Өтініш қаралып, бекітілгенен кейінгі ... табылады?

а) ештеңе болып

ә) ескерту болып

б) +құжат болып

в) қосымша болып

8. Бұйрықта етістік қалай беріледі?

а) босату

ә) +тағайындалсын

б) қабылдайды

в) тыйым салыңыз

9. «Мамандық» ұғымына сәйкес келетін сөздерді белгілеңіз.

а) даңғыл, көше

ә) орналасқан, түскен

б) баспа, әкімшілік

в) +дәрігер, мұғалім

10. Бұйрық - ____________құжат.

а) өкім


ә) +өкімдік

б) өкілетті

в) кімдік
Пайдаланған әдебиеттер:

Негізгі әдебиет: С.Қ.Суатай Іс қағаздарымен жұмыс: Оқу құралы. – Алматы: «Елтаным баспасы». – 2010ж. 10-14 бет.

Қосымша әдебиет:

А.Құрманов, С.Құлманов. Ресми іскери тіл. Алматы 2007ж.

А.А.Қасымбек. Қазақ тілі. Астана 2009ж

ТӘЖІРИБЕЛІК САБАҚТАРҒА АРНАЛҒАН

ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР
3 тақырып: Ақпараттық - анықтамалық құжаттар. Анықтама, жұмыс істейтіндігі туралы, мәлімет

2012ж.

Әдістемелік нұсқау кафедра мәжілісінде қаралды

№____хаттама

«_____»___________20____ ж.


Кафедра меңгерушісі, ф.ғ.к., доцент_______С.Қ.Суатай

  1. Тақырыбы: Ақпараттық - анықтамалық құжаттар.

  2. Мақсаты: Ақпараттық-анықтамалық құжаттар туралы айту. Жеке құжаттар түрлері туралы түсінік беру, үлгісін көрсете отырып, практикалық жолмен түсіндіру.

  3. Міндеті:

  1. Когнитивті – білім компетенциясы бойынша жеке құжаттар түрлері туралы түсінік беру.

  2. Операционалды – дағды компетенциясы бойынша іс қағаздарының мемлекеттік тілдің жүзеге асуының нақты көрсеткіші екенін ашып көрсету.

  3. Коммуникативті компетенция бойынша тапсырмалар арқылы ұйымдастырушылық, тілдік белгілерді дұрыс қолдану икемділігін қалыптастыру.

  4. Өзін-өзі дамыту компетенциясы бойынша құжаттардың заңдылықтарын меңгеріп, күнделікті күнделікті өмірге қолдануға дағдыланыру.

  1. Негізгі ұғымдар:

Ақпараттық-анықтамалық құжаттарға: анықтамалар, баянхаттар, түсініктемелер, актілер, хаттар туралы түсінік.

  1. Сабақты өткізу жоспары (уақыты, минуты)

Ұйымдастыру барысы – 5 минут

Үй тапсырмасын сұрау – 20 минут

Жаңа тақырып – 20 минут

Жаңа сабақ бекіту – 5 минут

Мәтінмен жұмыс – 25 минут

Бақылау жұмыстары – 15 минут

Үй тапсырмасын беру – 5 минут

Студенттің білімін бағалау – 5 минут



  1. Білім берудің және оқытудың әдіс-тәсілдері: аударма жұмысын жасату, сұрақ-жауап, жаттығу жұмысы.

  2. Көрнекі құралдар: кесте, үлестірмелі карточкалар.

  3. Тапсырмалар:

1-тапсырма. Мәтінді оқып, орыс тіліне аударыңыз.

Мекемелер дайындайтын құжатттардың көп бөлігі ақпараттық-анықтамалық құжаттар болып табылады. Бұл құжаттар нақты істер туралы ақпараттардан тұрып, шешімдер қабылдау және бұйрық сипатындағы құжаттарды дайындауға негіз болады.

Ақпараттық-анықтамалық құжаттарға анықтамалар, баянхаттар немесе түсініктемелер, актілер, әртүрлі хаттар және т,б, жатады. Олар ұйымдастырушылық-бұйрық құжаттарға қосымша болып келеді де, міндетті түрде орындауға жатпайды, Олардағы ақпарат іс-әрекетті орындауға қозғау салғанымен, мәлімет ретінде ғана қабылданады.

2-тапсырма. Берілген үлгілерді негізге ала отырып, өзіңіз жазып құжаттар түрлерін дайындаңыз.

Анықтама

Хабарландыру

Хаттама т.б.

3-тапсырма. Тақырып бойынша негізгі сұрақтарға жауап беріңіз.

1. Ақпараттық-анықтамалық құжаттар деген не?

2. Оған қандай құаттар жатады?

3. Бұл құжаттардың айырмашылығы неде?

4. Бұл құжаттар қандай жағдайда қажет?


  1. Бақылау жұмыстары

  1. Когнитивті – білім компетенциясы бойынша:

1-тапсырма. Мәтінді мазмұндап беріңіз.

Азаматтық қарым-қатынастарды реттейтін құжаттар.

ҚОЛХАТ, СЕНІМХАТ, КЕПІЛХАТ – белгілі бір құндылықтардың (құжат, мүлік, зат, ақша) алыс- берісін куәландыратын, азаматтық қарым-қатынастарды реттейтін ресми құжат түрі. Құжаттың бұл түрлері міндетті түрде мөрмен бекітіліп, құқықтық сипатқа ие болады.

ҚОЛХАТ - белгілі бір құндылықтардың (құжат, мүлік, зат, ақша) алынғанын куәландыратын және оны белгілі бір мерзімде қайтарып беретіндігін міндеттеп, азаматтық қарым-қатынастарды реттейтін ресми құжат түрі. Бұл бағасы төмен құндылықтарды уақытша пайдалану жағдайында рәсімделеді. Сондықтан қолхат негізінен мекемеішілік қатынастарда жиі қолданылады.

Қолхаттың мазмұндық-құрылымдық жүйесі:

- құжаттың аты;

- қолхат беруші туралы толық мәлімет (аты-жөні, мекен-жайы, жеке куәлік нөмірі);

- қолхат алушы туралы толық мәлімет (аты-жөні, мекен-жайы, жеке куәлік нөмірі);

- алынғат заттың атауы (егер ақша болса, көлемі санмен де, жазбаша да көрсетіледі);

- қайтарылатын нақты уақыты;

- қайтара алмаған жағдайдағы шарты;

- қолхат жазылған күн;

- тараптардың қолы;

- мекеме мөрі.



  1. Операционалды – дағды компетенциясы бойынша:

1-тапсырма. Сөздердің аудармасын есте сақтаңыздар.

Сөздік:

қолхат- расписка

азамат- гражданин

мерзім-срок

кепілақы- задаток

қарыз- долг

ақша- деньги

уәде- обещание

қайтарып беру- вернуть, возвращать

алу-брать

кабылдап алу- принять

уақытында-вовремя

кепіл ақы- задаток

  1. Коммуникативті компетенция бойынша:

1-тапсырма. Төмендегі үлгі бойынша құжат дайындаңыз.

СЕНІМХАТ – сенім білдірілген тұлғаға сенім білдіруші атынан (кәсіпорын, азамат) қандай да бір іс-әрекетті асыруға құқық беретін, олардың өзара келісімін куәландыратын құжат. Сенімхат мекеме атынан да, жеке адам атынан да беріледі. Ол мекеме атынан мәміле жасауға, материалдық құндылықтар мен ақша алуға немесе басқа да түрлі әрекеттер жасауға сенім білдіріп, құқық береді. Ресми сенімхаттар мекеме бланкіне рәсімделеді.

Сенімхат мекеме атынан берілсе, арнаулы бланкке жазылады да, мекеме басшысының қолы мен мөрі басылады.

Егер сенімхат жеке адам тарапьшан берілсе, сенімхат иесінің аты-жөні, құжатының аты мен нөмірі жазылып, колы қойылады. Төменгі жағына мекеме басшысы не нотариус сенімхат иесінін қолын растап, мөр басады.



  1. Өзін-өзі дамыту компетенциясы бойынша:

1. Мекеменің алдында тұрған мәселелерді шешу мақсатында шығарылатын құжат ... .

а) хаттама

ә) +бұйрық

б) мінездеме

в) сенімхат

2. Мен сенімхат мәтінімен _______________________

а) оқыдым

ә) жаздым

б) куәландырдым

в) +таныстым

3. Бұйрықтың соңғы тармағында бұйрықтың орындалуын қадағалайтын жауапты адам ______________________

а) беріледі

ә) +көрсетіледі

б) оқылады

в) айтылады

4. Белгілі бір адамның өз өкілеттілігі мен құқығы екінші бір адамға берілгенін жазбаша растайтын құжат __________________ деп атайды.

а) +сенімхат

ә) сұраныс хат

б) ресіми хат

в) ұсыныс хат

5. «Вне очередной отпуск» тіркесінің дұрыс баламасын көрсетіңіз

а) кезексіз демалыс

ә) +кезектен тыс демалыс

б) мерзімсіз демалыс

в) уақытша демалыс

6. Түсінік хаттың негізгі бөліміне не жазылады?

а) түсініктеме хат атауы

ә) тақырыбы

б) +себеп, дәлелдемелер

в) қолданылатын шара

7. Студенттің сабақта болмауының себебін баяндайтын құжат қалай аталады?

а) анықтама

ә) арыз

б) өтініш



в) +түсініктеме

8. Жасы 35 ке ... маман

а) шейін


ә)+ дейінгі

б) конкурс жариялаған мекеме

в) дейін

9. Мәжіліс ... кеш өтеді

а) залда


ә) +залында

б) залға


в) залы

10. Еңбек тәртібін бұзғаны үшін жұмысшыға ...жариялануы қажет

а) мадақтау

ә) мақтау

б) +сөгіс

в) шарт


  1. Пайдаланған әдебиеттер:

Негізгі әдебиет: Ә.Ж.Хазимова Іс қағаздарын қазақ тілінде жүргізу: Оқу құралы. Алматы: 2010ж. 53 бет.

Қосымша әдебиет: А.Құрманов, С.Құлманов. Ресми іскери тіл. Алматы 2007ж

ТӘЖІРИБЕЛІК САБАҚТАРҒА АРНАЛҒАН

ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР

4 тақырып: Қызметтік хаттар, жолдаухат, құттықтау хат, қолхат, талап ету хат т.б.



2012ж.

Әдістемелік нұсқау кафедра мәжілісінде қаралды

№____хаттама

«_____»___________20____ ж.


Кафедра меңгерушісі, ф.ғ.к., доцент_______С.Қ.Суатай

  1. Тақырыбы: Қызметтік хаттар, жолдаухат, құттықтау хат, қолхат, талап ету хат т.б.

  2. Мақсаты: Құжаттардың жазылу үлгісін, қолданылу аясын білуге машықтандыру.

  3. Міндеті:

  1. Когнитивті – білім компетенциясы бойынша мемлекеттік тілде іс қағаздарын жүргізуге байланысты білімін тереңдетіп, бағыт беру.

  2. Операционалды – дағды компетенциясы бойынша іс қағаздарының мемлекеттік тілдің жүзеге асуының нақты көрсеткіші екенін ашып көрсету.

  3. Коммуникативті компетенция бойынша тапсырмалар арқылы ұйымдастырушылық, тілдік белгілерді дұрыс қолдану икемділігін қалыптастыру. Іс – қағаздардың түрлерін талдап, дұрыс толтыру.

  4. Өзін-өзі дамыту компетенциясы бойынша құжаттардың заңдылықтарын меңгеріп, күнделікті күнделікті өмірге қолдануға дағдыланыру.

  1. Негізгі ұғымдар: Қызметтік хаттар, жолдаухат, құттықтау хат, қолхат, талап ету хаттары туралы түсінік беру.

  2. Сабақты өткізу жоспары (уақыты, минуты)

Ұйымдастыру барысы – 5 минут

Үй тапсырмасын сұрау – 20 минут

Жаңа тақырып – 20 минут

Жаңа сабақ бекіту – 5 минут

Мәтінмен жұмыс – 25 минут

Бақылау жұмыстары – 15 минут

Үй тапсырмасын беру – 5 минут

Студенттің білімін бағалау – 5 минут



  1. Білім берудің және оқытудың әдіс-тәсілдері: аударма жұмысын жасату, сұрақ-жауап, жаттығу жұмысы.

  2. Көрнекі құралдар: Құжат үлгілері, кесте, үлестірмелі карточкалар.

  3. Тапсырмалар:

  1. Мына сөз тіркестерімен сөйлем құраңыз

Қарап, шара қолдану үшін – для рассмотрения и принятия мер

Жауап жазу үшін – для ответа

Қанағаттандыру үшін – для удовлетворения

Тез арада – немедленно

Бір жұмыс күні ішінде – в течение одного рабочего дня


  1. Дағдылаңыз

қатысу қолдану

Семинарға бару жүргізу

келу қабылдау

жіберу Әдістерді пайдалану

енгізу


тарату

насихаттау

таныстыру


  1. Бақылау жұмыстары

  1. Когнитивті – білім компетенциясы бойынша

1-тапсырма. Сұрақтарға жауап беріңіз.

  1. Ресми хаттар дегеніміз не?

  2. Шағым, жолдама хаттар туралы білесіз бе?

  3. Кепіл хат дегеніміз не?

  4. Талап ету хатын жаза аласыз ба?

  5. Қол хат дегенді қалай түсінесіз?

  1. Операционалды – дағды компетенциясы бойынша

1. Қызметтік хатты жазудың қалыптасқан тәртібін жазыңыз.

1. Тақырыбы

2. Күні

3. Хат жолданып отырған мекеменің аты мен адресатттың аты – жөні

4. Кіріспе сөз

5. Хаттың жалпы мазмұнын көрсететін бөлік

6. Негізгі мәтін

7. Хатты аяқтай келе айтылатын сыпайгершілік сақтау сөздері

8. Жіберушінің қолы

9. Қосымша (приложения) берілетін болса, оған сілтеме жазу

10. Қосымша

11. Құжатты дайындаушы, жіберуші туралы мәлімет

12. Постскриптум (хаттың аяқ жағына қол қойғанан кейін – «P.S.» таңбаларын қойып тұрып, одан кейін жазылған сөздер)
2. Қызметтік хаттың түрлерін жазыңыз

а) Ресми хаттар

ә) Жеке хаттар

б) Ұсыныс, кепілдемелік хаттар

в) Сұрау салу хаттар

г) Шағым хаттар

д) Жолдама хаттар


  1. Коммуникативті компетенция бойынша

Талап ету хат ( письмо-претензия) және жауап хат (письмо-ответ) жазыңыз

Аударыңыз

Қажет, қажетті, қажеттілік, қажетсіздік, қажеті жоқ, қажетін өтеу, неменеге қажет? қажетіне жұмсау, қажеті қанша?

Керек, керекті, керегі жоқ, керек қылу, керегінде, келсе керек.

Хабар, хабаршы, хабарлама, хабарлау, хабарландыру, хабардар болу, жедел хабар.



  1. Өзін-өзі дамыту компетенциясы

  1. Берілген тақырыптарға қолхат, кепілхат жазыңыз

Қарызға ақша алу, жекеменшіктегі пәтерді уақытша пайдалану, кафедраның мүлкін (теледидар, компьютер т.б) уақытша пайдалану.

  1. Берілген тақырыптарға құттықтау хат жазыңыз

● Әріптесіңізді Наурыз мейрамымен құттықтаңыз

● Бірге оқып жүрген досыңызды туған күнімен құттықтаңыз

● Ұстазыңызды 50 – ге келген мерейтойымен құттықтаңыз

● Анаңызды 8 наурыз мейрамымен құттықтаңыз



  1. Сөздер мен сөз тіркестерін жазып алыңыз

Куәландыру – удостоверять

Басқа талабым жоқ – других претензий не имею

Кепілхат – гарантийное письмо

Жекеменшік – собственник

Кепілдік – гарантия

Жоба сипаттамасы – обоснование проекта



  1. Қазақ тіліне аударыңыз

Расписка получателя, поручительство, в соответствии с договором, составлена в трех экземплярах, обязуюсь вернут указанную сумму в срок, в трехдневный срок.

  1. Мына сөздер мен сөз тіркестерін пайдаланып сөйлем құраңыз

Тексеріс, жою бойынша, қайта орналастыру бойынша, шарт, келісім, тапсыры, міндеттерді орындау, міндетті түрде, міндетті жүктеу, кепілдік беремін.


  1. Пайдаланған әдебиеттер:

Негізгі әдебиет: Ә.Ж.Хазимова Іс қағаздарын қазақ тілінде жүргізу: Оқу құралы. Алматы: 2010ж. 57-81 бет.

Қосымша әдебиет: А.Құрманов, С.Құлманов. Ресми – іскери тіл (Официально – деловой язык) Алматы 2007 ж.

ТӘЖІРИБЕЛІК САБАҚТАРҒА АРНАЛҒАН

ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР

5 тақырып: Хабарландыру, ақпарат беру туралы (хабарламахат)



2012ж.

Әдістемелік нұсқау кафедра мәжілісінде қаралды

№____хаттама

«_____»___________20____ ж.


Кафедра меңгерушісі, ф.ғ.к., доцент_______С.Қ.Суатай

  1. Тақырыбы: Хабарландыру, ақпарат беру туралы (хабарламахат).

  2. Мақсаты: Іс қағаздарының өзара айырмашылығы мен ұқсастықтарын ажырата білуге

үйрету.

  1. Міндеті:

  1. Когнитивті – білім компетенциясы бойынша мемлекеттік тілде іс қағаздарын жүргізуге байланысты білімін тереңдетіп, бағыт беру.

  2. Операционалды – дағды компетенциясы бойынша құжаттардың мазмұндық-құрылымдық жүйесін меңгерту. Құжаттарды талаптарға сай мемлекеттік тілде толтыра білу және оларды бір – бірінен ажырата білуге машықтандыру.

  3. Коммуникативті компетенция бойынша белгілі бір ортаның атқаратын жұмыстарына байланысты мәселелерде арнайы, заңды қолданылатын құжаттарды дұрыс толтырып, іске асыруға машықтандыру.

  4. Өзін-өзі дамыту компетенциясы тапсырма, бақылау жұмыстары арқылы дұрыс сөйлеу, жазу қабілетін машықтандыру.

  1. Негізгі ұғымдар: Хабарландыру, ақпарат беру туралы (хабарламахат), баянхат, түсінікхат, хаттама

  2. Сабақты өткізу жоспары (уақыты, минуты)

Ұйымдастыру барысы – 5 минут

Үй тапсырмасын сұрау – 20 минут

Жаңа тақырып – 20 минут

Жаңа сабақ бекіту – 5 минут

Мәтінмен жұмыс – 25 минут

Бақылау жұмыстары – 15 минут

Үй тапсырмасын беру – 5 минут

Студенттің білімін бағалау – 5 минут



  1. Білім берудің және оқытудың әдіс-тәсілдері: аударма жұмысын жасату, сұрақ-жауап, жаттығу жұмысы.

  2. Көрнекі құралдар: Құжат үлгілері, кесте, үлестірмелі карточкалар.

  3. Тапсырмалар:

Тақырып бойынша негізгі сұрақтарға жауап беріңіз:

1. Баянхат дегеніміз не?

2. Хабарламахат дегенді қалай түсінесіз?

3. Түсінікхат дегеніміз не?

4. Хаттама жазуды білесіз бе?


  1. Бақылау жұмыстары:

  1. Когнитивті – білім компетенциясы бойынша

1-тапсырма. мәтінді баяндап беріңіз, есте сақтаңыз.

Баянхат (докладная) – ақпараттық-анықтамалық сипаттағы құжат. Ол бұл хатты жазушының өзі жұмыс істейтін ұйымның басшысына немесе жоғары тұрған органға жолдаған қандай да бір мәселе немесе деректен, қорытынды мен ұсыныстан тұру мүмкін. Мазмұны мен мақсатына байланысты баяндау хат бастама (ұсыныс жасау, өтінішті, деректі, оқиғаны баяндау) және есеп беру(қандай да бір істің, тапсырманың, жоспардың орындалу барысы, жағдайы, аяқталуы, іссапар нәтижелері, тексеріс және т.б. туралы) сипатында болуы мүмкін

Түсінікхат (объяснительная записка) - 1) Негізгі құжаттың (жоспардың, есептің, жобаның) жекелеген ережелерінің мазмұнын түсіндіретін құжат. 2) Лауазымды тұлғаның қандай да бір іс-әрекетті, деректі, оқиғаны түсіндіріп, жоғары тұрған лауазымды тұлғаға ұсынатын хабарламасы. Түсінікхат қызметкер ішкі еңбек кестесін және еңбек тәртібі ережесін бұзған жағдайда (жұмысқа кешігіп келу, жұмыстан қалу т.б.) жазылады.

Бей (би) – араб-парсы тілдерінен енген форма, ол болымсыз мағынаны білдіреді, емес тұлғасына синоним ретінде жұмсалады: бейхабар, бейтаныс, беймәлім, бей-ресми, бейтарап.



  1. Операционалды – дағды компетенциясы бойынша

1-тапсырма. Қазақ тіліне аударыңыз

Рабочая неделя, дело спорится, увеличатся доходы, стараться, свою профессию, выгодно, решить проблемы, важные дела, деловые партнеры, первая очередь, выполненное задание.



2-тапсырма. Сөйлемдерді аударыңыз

Әр айдың бесінде ақпарат беруіңізді сұраймыз.Өз кәсібін шын сүйетін, қоғамға пайдалы іс тындырғысы келетін адам уақытты ұтымды пайдалануға тырысады. Қазіргі заманың іскер адамы үшін әрбір минут қымбат

3-тапсырма. Қазақ тіліне аударыңыз

Начальник отдела координации, начальник отдела контроля, заместитель начальника отдела ригистрации, начальник общего отдела, дать ответ на жалобу, нужен опытный специалисть, дайте отчет в письменном виде, выполнить поручение, необходима помощ, не могу перевести, квалифицированный врач, аккуратный служащий, подготовить документы, подать заявление.

4-тапсырма. Аударыңыз

Протокол, присутствовали, председатель, секретарь, повестка дня, слушали решение, члены комиссии, документы, допустить к тестированию, принятие решение, сделать заключение, слушание отчета, рассмотрение заявлений, проведя собеседование.



  1. Коммуникативті компетенция бойынша

1-тапсырма. Сөздерді аударып, сөйлем құраңыз

Анықтау, бағалау, ескеру, мәлімдеу, талқылау, уағдаласу, уәделесу, ұшырау.



2-тапсырма. Жұмыс, жоспар, қызмет сөздерімен сөз тіркестерін құраңыз

  1. Өзін-өзі дамыту компетенциясы

1-тапсырма. «Денсаулық ісін жақсарту» «Адам өмірінің қауіпсіздігін сақтау» туралы баянхат жазыңыз.

2-тапсырма.



Осы үлгіні пайдаланып, кестені болашақ мамандығыңыз бойынша толтырыңыз

Қауіпсіздік техникасын сақтау туралы
Қауіпсіздік техникасының бөлімі Бас инженерге
БАЯНХАТ ______№_____

_________________________№ _____ ______________

_______________________________қ. ______________


Қазіргі уақытқа дейін құрылыс жұмыстары жүргізіліп жатқан жерлерге қоршау қойылмаған. Сізден құрылыс телімінде қауіпсіз жұмыс жүргізу бойынша жедел шара қабылдауыңызды сұраймыз.

Қауіпсіздік техникасының

инженері __________ _____________

(қолы) (аты - жөні)

3-тапсырма. Мына тақырыптар туралы түсінікхат жазыңыз

Жұмысқа кешігіп келгеніңіз үшін.

Жұмыс орнынан табылмағаныңыз үшін.

Сабақтан 10 сағат қалғаныңыз үшін.

Өздік жұмысыңызды уақытымен тапсырмағаныңыз үшін.

4-тапсырма.Топпен бірге мәжіліс өткізіңіздер



Үлгі:

№ _____хаттамасы

Қатысқандар:

Төраға:


Комиссия мүшелері:

Хатшы:


Күн тәртібі:

Тыңдалды:

Шешімі:

5-тапсырма.



Жазып алыңыз

Мәжбүр болу – быть вынужденным

Зиян шегупонести убытки

Сипат беру – дать характеристику

Әлеуметтік кесел – социальная болезнь

Қол жеткізу – достигать

Жандандыра түсу – активизировать

Кешен – комплекст




  1. Пайдаланған әдебиеттер:

Негізгі әдебиет: Ә.Ж.Хазимова Іс қағаздарын қазақ тілінде жүргізу: Оқу құралы. Алматы: 2010ж. 57-81 бет.

Қосымша әдебиет: А.Құрманов, С.Құлманов. Ресми – іскери тіл (Официально – деловой язык) Алматы 2007 ж.

ТӘЖІРИБЕЛІК САБАҚТАРҒА АРНАЛҒАН

ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР

6тақырып: Хаттама



2012ж.

Әдістемелік нұсқау кафедра мәжілісінде қаралды

№____хаттама

«_____»___________20____ ж.


Кафедра меңгерушісі, ф.ғ.к., доцент_______С.Қ.Суатай


  1. Тақырыбы: Хаттама

  2. Мақсаты: Хаттаманың түрлерінің айырмашылығы мен ұқсастықтарын ажырата білуге, толық, нақты жаза білуге үйрету. Хаттаманың құрылымын меңгерту.

  3. Міндеті:

  1. Когнитивті – білім компетенциясы бойынша мемлекеттік тілде іс қағаздарын жүргізуге байланысты, соның ішінде хаттаманың түрлері, ерекшеліктері туралы білімін тереңдетіп, бағыт беру.

  2. Операционалды – дағды компетенциясы бойынша Құжаттарды талаптарға сай мемлекеттік тілде толтыра білу және оларды бір – бірінен ажырата білуге машықтандыру.

  3. Коммуникативті компетенция бойынша белгілі бір ортаның атқаратын жұмыстарына байланысты мәселелерде арнайы, заңды қолданылатын құжаттарды дұрыс толтырып, іске асыруға машықтандыру.

  4. Өзін-өзі дамыту компетенциясы тапсырма, бақылау жұмыстары арқылы дұрыс сөйлеу, жазу қабілетін машықтандыру.

  1. жүктеу 1,5 Mb.

    Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау