Конфиденциялық

 
Әлеуметтік және экологиялық әсерді бағалау бойынша қосымша есеп 
WSP 
Проект № .: 70048319 | Our Ref No.:  2 нұсқа 
Тамыз  2018 
 
7.3.5.4  4- 
ҚАДАМ: БЕЙІМДЕУ ШАРАЛАРЫ 
Соңғы  кезеңде  жоба  командасымен  кеңесу  арқылы  және  сарапшылық  қорытындысы  арқылы 
экстремалды жоғары және орташа тәуекелдері үшін бейімдеу шаралары анықталады. Қарастырылған 
бейімдеу  шараларының  үлесін  назарға  ала  отырып,  жоба  элементтерінің  климаттың  өзгеруіне 
тұрақтылығы деңгейінің қысқаша сипаттауы келтіріледі: 
• 
Жоғары  –  климатқа  тұрақтылықтың  күшті  дәрежесі,  жақсарту  немесе  бейімдеу  бойынша 
шаралары қажет болуы мүмкін, бірақ шұғыл емес; 
• 
Бірқалыпты  –  климаттың  өзгеруіне  тұрақтылықтың  бірқалыпты  дәрежесі,  жақсарту  және 
бейімдеу бойынша шараларын қабылдау ұсынылады; және 
• 
Төменгі  –  климаттың  өзгеруіне  тұрақтылықтың  төменгі  деңгейі,  жақсарту  немесе  бейімдеу 
бойынша шаралары қажетті және шұғыл. 
Осыдан  кейін,  бұның  қажетті  болатын  кезде  климаттың  өзгеруіне  бейімдеудің  қосымша  шараларына 
қатысты ұсынымдары көрсетіледі. 
 
 

 
Әлеуметтік және экологиялық әсерді бағалау бойынша қосымша есеп 
WSP 
Проект № .: 70048319 | Our Ref No.:  2 нұсқа 
Тамыз  2018 
8      МӘДЕНИ ЖӘНЕ АРХЕОЛОГИЯЛЫҚ МҰРА 
8.1     ЗАҢНАМА 
Тиісті заңдар, халықаралық шарттар мен талаптар төмендегі кестеде көрсетілген. 
32 Кесте – Мәдени және археологиялық мұраға қатысты заңдар, саясат және талаптар 
Атауы  
Жылы 
Заңдар 
№ 212 Қазақстан Республикасының экологиялық кодексі . 
2007  
Қазақстан Республикасының мәдениет туралы № 207 заңы (№ 446-V заңмен 
түзетулермен енгізілген)
 
2006 ( 2016 
түзетулермен) 
Қазақстан Республикасының тарихи-мәдени мұрасының объектілерін қорғау 
және қолдану туралы № 1488-XII заң ( № 479-V заңымен түзетулермен енгізілген)
 
 1992 ( 2016 
түзетулермен)  
Халықаралық шарттар 
Бүкіл әлемдік мәдени және табиғи мұраны қорғау туралы конвенция 
1994 
Материалдық емес мәдени мұраны қорғау туралы конвенция 
2012 
Талаптар  
ЕҚДБ (Еуропалық қайта құру және даму банкі). 8 іске асыру бойынша талаптар: 
Мәдени мұра.
 
2014 
 
8.2      БАҒАЛАУ ӘДІСНАМАСЫ 
Осы қысқаша бағалаулар үшін келесі дерек көздері қолданылған: өткен 
31
ҚОӘБ құжаты, «Мәдени және 
тарихи  мұра  объектілерін  анықтау  және  сақтау  бойынша  археологиялық  зерттеулер»  (орыс  тілінен 
аударылған), WSP мамандарының елге сапары кезінде жасалған ескертулер, 2018 жылдың шілдесінде 
жасалған  техникалық  қорытынды  құжаты,  Дүниежүзілік  Орталықтың  веб-сайты  ЮНЕСКО-ның  мұрасы 
және  Интернет-ресурстардың  жедел  шолуы.  Жоғарыда  сипатталған  екі  баяндамада  да  мемлекеттік 
талаптарға  сәйкес  дайындалған  және  Қазақстан  Республикасы  Мәдениет  және  спорт  министрлігі 
қараған  ғылыми  археологиялық  баяндамаға  сілтеме  бар.  Бұл  есеп  осы  есепті  жазу  кезінде 
ұсынылмады. 
8.3      БАСТАПҚЫ ЖАЙ-КҮЙІ 
Техникалық  қорытынды  құжатында  жобаның  дәлізінде  аэрофототүсірілім,  топографиялық  түсіру  және 
сынақ  шұңқырлары  орындалды  және  топырақ  үлгілері  алынды.  Алынған  нәтижелер  Қазақстан 
Республикасының Мәдениет және спорт министрлігі жобаға әсер еткен белгілі археологиялық активтер 
немесе мұра объектілері жоқ деген қорытындыға келді. Бүкіләлемдік мұра орталығының веб-сайтында 
жарияланған  қосымша  зерттеу  жоба  дәлізінде  және  онымен  жақын  жерде  Бүкіләлемдік  мұра 
объектілерінің жоқтығын растады. Интернеттегі ақпарат көздерінен алынған қосымша ақпарат жобаның 
дәлізіндегі  мәдени  мұра  объектілерінің  болу  мүмкіндігін  білдірмейді.  Елге  барар  жол  бойындағы 
бірнеше ескерткіштердің бар екенін анықтады. 
8.4      ӘЛЕУЕТТІ ЫҚПАЛЫ 
Алынған мәліметтерден жобаға әсер етуі мүмкін белгілі мұра объектілері жоқ деп қорытынды жасауға 
болады. Белгісіз археологиялық қалдықтары қандай да бір маңыздылығы табылу ықтималдылығы өте 
                                                           
31
 ҚОӘБ (қоршаған ортаға әсерін бағалау) жобасы бойынша автомобиль жолын қайта жаңарту Қапшағай қаласы, Күрті ауылы., ұзындығы 67 
км. ҚОӘБ автомобиль жолдарын жобалау және салу бойынша Қазақстан Республикасының ережелеріне, нормаларына және стандарттарына 
сәйкес жүзеге асырылады. Мемсараптаманың оң қорытындысы  2017 жылдың 13 наурызында алынды. 
 

 
Әлеуметтік және экологиялық әсерді бағалау бойынша қосымша есеп 
WSP 
Проект № .: 70048319 | Our Ref No.:  2 нұсқа 
Тамыз  2018 
төмен  және    құрылыс  кезеңінде  теріс  түрдеайқындалды.  Сондай-ақ,  жобаның  операциялық  кезеңі 
жағымсыз әсер етуі мүмкін объектілер де жоқ. 
8.5      ЖАУАПТЫЛЫҚТЫ ЖЕҢІЛДЕТЕТІН ШАРАЛАР 
ЕҚДБ-ның ТП8-ге сәйкес және аумақта белгісіз мәдени мұра объектілерін табу мүмкіндігінен осы жобаға 
кездейсоқ  табу  процедурасының  жасалуы  ұсынылады.  Бұл  процедура  мәдени  мұрамен  басқару 
жоспарында сиппатталатын болады (ММБЖ). ММБЖ-ның жалпы мақсаты - мәдени мұра объектілерін 
немесе  артефактілерді  жобаның  қызметімен  байланысты  жағымсыз  әсерлерден  сақтау  және  қорғау. 
ММБЖ  құрылыста  кез-келген  археологиялық  немесе  мәдени  маңызы  бар  объектілерге  зиян  келтіру 
ықтималдығын барынша азайтуға және табылған жағдайда «кездейсоқ табылулардың» барабарлығын 
жеңілдету  әдістемесі  мен  рәсімін  ұсынуға  бағытталған.  Жоспарда  жобаның  саясатына  және  ұлттық 
заңнаманың  талаптарына  сәйкес  құрылыста  және  пайдалануда  сақталуы  тиіс  мәдени  мұраны 
басқарудың  принциптері  мен  рәсімдері  айқындалған.  Сондай-ақ  әлеуетті  мердігерлер  ММБЖ 
процедуралары  мен  талаптары  қалай  орындалатынын  көрсету  үшін  тиісті  мәдени  мұраны  басқару 
жөніндегі  іс-шаралар жоспарын (CHMIP) әзірлеуді ұсынамыз.  Бұл құжатта,  әдетте, келесі тақырыптар 
қарастырылады: 
• 
Мәдени мұра объектілерін ықтимал анықтауды ескере отырып, пайдалануды және күтіп ұстауды 
жоспарлау; 
• 
Құрылыс кезеңінде жұмыс істейтін қызметкерлер мен қызметкерлерді хабардар ету және өзін-
өзі ұстау кодексі; 
• 
Кездейсоқ табу әдістерін енгізу; және де 
• 
Құрылыс кезеңінде мердігер сақтайтын мониторинг және есеп беру талаптарын енгізу.