Картографияның мәні Картография (гр chartes – папирус қағазы + grapho – жазамын, сызамын) – географиялық карта, оны құрастырудың, басып шығарудың және қолданудың әдістері мен процестері (тәсілдері) жөніндегі ғылыми пән. Картография

Поликоникалық проекцияларды қолдану

жүктеу 131,69 Kb.

бет	41/62
Дата	25.10.2023
өлшемі	131,69 Kb.
	#44016

1 ... 37 38 39 40 41 42 43 44 ... 62

Картография емтихан ответтері КД-21

Көлденең және биіктік белгілері тәсілімен рельефтің бейнесі

Поликоникалық проекцияларды қолдану.

Поликонустық проекциялар. Поликонустық проекцияларда торлардың құрылуы глобустың градустық торының учаскесін жобалау жазықтықта бірнеше жанама конустарда және конустың жазықтығында пайда болған сызықтардың жазықтыққа ауысуы арқылы көрсетуге болады. Бұл тәсілдің жобалауының жалпы мәні 8-ші суретте көрсетілген, А конустың төбесі көрсетілген. Әрбіреуіне глобустың жазықтығына ендік учаскесін жобалайды, сәйкес келетін конустың жанасу параллельіне сәйкес келетін. Конусты жазғаннан кейін учаскелер көрінісін алады жазықтықтыағы сызық түрінде, сызықтар картаның орта меридианыбойынша бір- біріне қосылады. Тордың ақырғы түрін алады, сызықтардың арасынан бөлінуі арқылы созылу нәтижесінде.
Поликонустық проекцияларда картографиялық торлардың сыртқы көрінісіне тән, меридиандар қисық сызық (түзу – ораңғысынан басқа) пішінде болады, ал параллельдер – эксцентрлік шеңберлердің доғасы. Поликонустық проекцияларда әлемдік карталарды құрған кезде, экватор бойындағы бөлікті жанама цилиндрге жобалайды, сондықтаналынған торда экватор түзу сызықты болады, орта меридианға перпендикулярлы.
Поликонустық проекцияларда картографиялық торларда экватор бойындағы бөлігінде ұзындық масштабы болады, бас масштабпен шамасы жақын болады. Меридиандар мен параллельдер бойында олар масштабтан үлкен, перифериялық бөліктерде аудандар көп бұрмаланбаған

Көлденең және биіктік белгілері тәсілімен рельефтің бейнесі

Рельефтің ерекше нүктелеріне таудың төбесі, шұңқырдың түбі, жоталардың ең төменгі және жоғарғы нүктелері жатады. Горизонтальдарға перпендикуляр етіп жүргізілген кішкене сызықшалар – бергштрихтар беткейдің бағытын көрсетеді.Тауды,жотаны бейнелегенде бергштрихтар горизонталь бұрылысының сыртынан, ал қазаншұңқырлар мен өзектерді бейнелегенде, горизонтал бұрылысының ішінен қойылады.Карталарға горизонтальдардың биіктігі өрлеу бағытына бағытталып жазылады.Горизонтальдардың пландағы арақашықтығын салынды табан дейді.Егер горизонтальдар бір-біріне жақын жатса, яғни салынды қысқа болса, беткейдің тік болғаны, ал аралары бір-бірінен алыс болса, онда беткейдің жатық болғаны.Іргелес орналасқан горизонтальдар биіктігінің айырмашылығын қима биіктігі деп атайды.Рельефтің қима биіктіктері карта мен пландардың масштабы мен рельефтің күрделілігіне байланысты .Жер бедерінің халық шаруашылығының қай саласына болсын тигізетін әсері өте зор.Әсіресе тау-кен жұмыстарын ашық әдіспен жүргізгенде, жер бедерінің ерекшеліктерін ескермеуге болмайды.Инженер мамандар жер бедерінің түрлерін айырып, құрылыстарды жобалауда, кеніштерді салуда оларды дұрыс та нәтижелі пайдалана білуі қажет.

жүктеу 131,69 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 37 38 39 40 41 42 43 44 ... 62