Ағымдағы қайталау бҧрынғы ӛткен материалды жаңғырту,
жаңа мен ескі арасында тығыз байланыс орнату, тақырып
бойынша немесе курс бойнша алған білімдерді жҥйелеп,
жинақтау.
Үй тапсырмасы -аралас сабақтың маңызды бӛлімдерінің бірі.
Ол сабақ мақсатына жауап беретін, нақты қолдан келетін, оңай
және оқушылардың жаңа дағдыларын ескеретіндей болуы тиіс.
Сонымен бірге оқушыларға жаңа және ескі сабақтарда нені
қайталау керектігі ескертіліп отырылады.
Мҧғалім ҥйге тапсырманы сабақтың басында немесе соңында
береді. Параграфты атай отырып, не нәрсеге назар аудару, не
нәрсені есте сақтау, қандай безендірулерді жауап беруде
қолдануға болады, параграф соңындағы сҧрақтар мен
тапсырмаларды кім және қалай орындайтындығын тҥсіндіреді.
Бақылау сабағы тақырып немесе бӛлім бойынша кезеңдік
бақылау жҥргізіп және оқушылар біліміндегі ақаулықтарды
анықтау ҥшін ӛткізіледі. Бҧл жҧмыс тарихи диктант немесе
тестілеу, синхронды салыстырмалы кесте қҧрастыру, кескін карта
толтыру сияқты тәсілдерді қҧрайды. Бақылау мақсатында
мҧғалім тҥсіндірген немесе сабақ ҥстінде оқып ҥйренген
материал бойынша жазбаша сҧрау жҥргізген тиімді. Оқушыларға
жазба жҧмысты оқулық мәтінімен салыстырып, ӛз қатесін
анықтау қызықты болмақ.
Білімді тексеру және есепке алу сабағы ӛз міндеттері
бойынша бақылау сабағына жақын. Бҧл жерде білімді жинақтау
49
емес, оны анықтау және бағалау міндеті қойылады. Бҧл сабақ
тақырып бойынша мҧғалімнің кіріспе сӛзімен басталады. Жан-
жақты әңгімелеу барысында оқушылардың жауабын жолдастары
толықтырып немесе тҥзетіп отырады. Жазбаша жҧмысты мҧғалім
кейінгі сабақтарда тексеріп бағалйды немесе оқушылар бір-
бірінің жҧмысына пікір айтады.
Егер мҧғалім оқушылардың тақырыпты қалай меңгергенін
тексергісі келсе, негізгі сҧрақтардан бірнеше тақырыпты жазбаша
жауап беру ҥшін оқушылардың ӛздеріне таңдатады. Парталастар
бір-бірінен кӛшірмес ҥшін оларға әртҥрлі нҧсқадағы тапсырма
беріледі. Жҧмыс барысында оқушылардың қандай мәселелерді
ескермегендігі анықталады. Мҧғалім ол олқылықтарды келесі
сабақтарда жоюға тырысады.
Сабақ барысында жан-жақты әңгімелеуді ҧйымдастыру
кезінде сҧрақтардың мазмҧны мен әңгімені жҥргізудің
техникасына назар аудару керек. Бҥкіл сыныптағы оқушылардың
жҧмысқа белсенділігін арттыру ҥшін мҧғалім оларға сҧрақ
қойып, ойлануға аз ғана уақыт береді. Содан соң оқушыны жауап
беруге шақырады. Оқушылардың ес, ойлау және зейін
процестерін іске қосу ҥшін мҧғалім «Қане, еске тҥсірейік»,
«Сендер қалай ойлайсыңдар?» «осылай дҧрыс па?»деген сҧрақтар
қояды.
Әңгімелесу тарихи деректерді салыстыруға, олардың ӛзара
байланысын анықтауға, басты мазмҧнды анықтап, оқушылардың
ойлауын ынталандырып, оларды алғақойған міндеттерді шешуге
ҧмтылдырады. Дайындығы жоғары сыныптарда оқушылар
жинақтауды ӛз беттерінше жҥргізе алады. Ал, дайындығы тӛмен
сыныптарда мҧғалімнің ӛзі қысқаша қорытынды жасап, баға
қояды.
Оқылған материалды қорытып және жинақтауға мәселелер,
тақырыптар, курстың бӛлімдері және тҧтас курсты қорытып
қайталау ҥшін жинақтап қайталау сабақтары қызмет етеді. Оның
мақсаты-білімді жҥйелеп, оқиғаның тҧтас картинасын жасау;
оқып танысқан деректер мен процестердің қатынастары мен жаңа
байланыстарын ашу; оқушыларға жеке деректен жинақтауға,
маңызын анықтадан себеп салдарлы байланыстың мәнін ашуға
ӛтуіне кӛмектесу.
Сабақ мақсатының дҧрыс қойылуы қайталаудың базалық
мазмҧнын анықтап, негізгі материалды таңдау және сҧрақтар мен
50
тапсырмаларды қҧрастыруға мҥмкіндік береді. Сабаққа бірнеше
кҥн қалғанда мҧғалім оқушыларға оның тақырыбын хабарлап
ӛткізудің жоспары, сҧрақтар мен тапсырмаларды береді.
Атқарылатын
жҧмыстың
мазмҧны
оқушылармен
бірге
талқыланады, ал сҧрақтар мен тапсырмалар сыныпқа ілінеді. Ол
мынадай кесте тҥрінде берілуі мҥмкін:
Сабақтың тақырыбы
Қайталауға арналған
Сҧрақтар
Достарыңызбен бөлісу: |