Жұмыс бағдарламасы пән, пән коды : «Радиациялық сараптама» Мамандық: 5В030100

Оқытудың дербес зейінін әрі қарай жалғастыру

жүктеу 3,95 Mb. бет 3/24 Дата 18.12.2017 өлшемі 3,95 Mb. #4456 түрі Жұмыс бағдарламасы

Навигация по данной странице:

• 2.5 Реквизитке
• 2.8 Тақырыптық жоспары (дәрістердің, тәжірибелік сабақтардың)
• Тақырыбы Өткізу түрі Ұзақтылығы
• Барлығы 1- кредит 5 2 кредит
• Барлығы: 10 2.8.2 Тәжірибелік сабақтың тақырыптық жоспары
• Тақырыбы Өткізу түрі Ұзақтылы-ғы
• Барлығы 1- кредит 10
• Барлығы 2- кредит 10
• Тақырыбы Тапсыру түрі Бақылау кестесі (мерзімі көрсетіледі)
• Барлығы 60
• 2.10. Оқытудың және сабақ берудің әдістері : Дәрістер

Оқытудың дербес зейінін әрі қарай жалғастыру

Магистратура пәндері

2.5 Реквизитке дейінгі: экология және тұрақты даму, физиология, қоршаған орта және халық денсаулығы.

2.6 Реквизиттен кейінгі: коммуналды сараптама, еңбек сараптамасы, тағам сараптамасы, балалар мен жасөспірімдер сараптамасы, жалпы сараптама, қоғамдық денсаулық және денсаулықты сақтау.

2.7 Пәннің қысқаша мазмұны: Радиациялық сараптама пәні және мазмұны. Ғылымның негізгі даму кезеңдері. Радиациялық сараптамада қолданылатын әдістер. Заңдылық құжаттар. Радиациялық сараптамада қолданылатын негізгі түсініктер және олардың сипаттамасы. Радиобелсенді ыдырау заңы. Иондаушы сәуле көздері, олардың сараптамалық сипаттамасы. Адамның қазіргі кездегі сәуле қабылдау денгейі. Радиациялық эффектілер халықтың әртүрлі топтарындағы сәуле қабылдау денгейін реттеу мен оның салдарын бағалау негізгі ретінде. Адамға радиациялық әсерлерді сараптамалық нормалау және болжамдау. Ашық және жабық иондаушы сәуле көздерімен жұмыс істеу барысындағы қорғаныс қағидалары. Радиациялық қауіпсіздікті бақылау адам денсаулығы мен қоршаған ортаны қорғаудың маңызды элементі ретінде.
2.8 Тақырыптық жоспары (дәрістердің, тәжірибелік сабақтардың):тақырыптар, өткізу түрі мен ұзақтығы.

2.8.1. Дәрістің тақырыптық жоспары

№	Тақырыбы	Өткізу түрі	Ұзақтылығы
1кредит
1	Радиациялық сараптама пәні және мазмұны. Ғылымның негізгі даму кезеңдері. Радиациялық сараптамада қолданылатын әдістер. Заңдылық құжаттар. Радиациялық сараптамада қолданылатын негізгі түсініктер және олардың сипаттамасы. Радиобелсенді ыдырау заңы.	Шолу	1
2	Иондаушы сәуле көздері, олардың сараптамалық сипаттамасы. Адамның қазіргі кездегі сәуле қабылдау денгейі.	Мәселелік	1
3	Радиациялық эффектілер халықтың әртүрлі топтарындағы сәуле қабылдау денгейін реттеу мен оның салдарын бағалау негізгі ретінде. Адамға радиациялық әсерлерді сараптамалық нормалау және болжамдау	Мәселелік	1
4	Ашық және жабық иондаушы сәуле көздерімен жұмыс істеу барысындағы қорғаныс қағидалары.	Шолу	1
5	Радиациялық қауіпсіздікті бақылау адам денсаулығы мен қоршаған ортаны қорғаудың маңызды элементі ретінде.	Мәселелік	1
	Барлығы 1- кредит		5
2 кредит
6	ҚР санитарлық-эпидемиологиялық мекемелерініц радиациялық сараптама саласындағы жұмысының құрылымы мен ұйымдастырылуы.	Шолу	1
7	Радионуклидтермен қоршаған ортаның потенциалды ластау көздері, тегі жасанды радионуклидтердің таралуы.	Мәселелік	1
8	Қоршаған ортаны радиобелсенді ластанулардан қорғау.	Мәселелік	1
9	Радиациялық және ядролық апаттардың сараптамалық аспектілері.	Мәселелік	1
10	Атом электростанциялары халықтың сәуле қабылдауы мен қоршаған ортаның ластануы көзі ретінде. Атом энергетикасының даму перспективасы.	Мәселелік	1
	Барлығы 2- кредит		5
	Барлығы:	10

2.8.2 Тәжірибелік сабақтың тақырыптық жоспары

№		Тақырыбы	Өткізу түрі		Ұзақтылы-ғы
№1 кредит
1	Радиациялық сараптамадағы ядролық физика элементтері. Дозаларды анықтаудың және қызметкерлерді сыртқы сәулеленуге ұшыраудан қорғаудың есептеу әдісі.		Теориялық сұрақтарды талқылау		2
2	Радиациялық сараптамада қолданылатын радиометрлік зерттеу әдістері. Эталондарды дайындау, қондырғы есебінің тиімділігін аныктау, препараттың белсенділігін аныктау тәсілі.		Теориялық сұрақтарды талқылау, құралдармен жұмыс		2
3	Иондаушы сәуле көздерімен жұмыстың санитарлық ережелері. Жұмыс жабдыктарының және кызметкерлер қолдарының радиобелсенді заттармен ластануын зерттеу әдістері.		Теориялық сұрақтарды талқылау, нормативті құжаттармен жұмыс		2
4	Қоршаған орта нысандарын санитарлық сараптау. Қоршаған орта нысандарын дезактивациялау әдістері.		Кіші топпен жұмыс, пікір-талас		2
5	Мемелекеттік санитарлық-эпидемиологиялық бақылау облыстық департаментінің радиациялық сараптама бөлімі (СЭБОД мен санитарлық эпидемиологиялық сараптаудың о блыстық орталығының радиологиялық зертханасы (СЭСОО) жұмысын ұйымдастыру. Радиациялық сараптама саласындағы ескертпелі және ағымды мемлекеттік санитарлык бақылау.		Теориялық сұрақтарды талқылау, нормативті құжаттармен жұмыс		2
	Барлығы 1- кредит				10
№2 кредит
6	Радиациялық қауіпсіздік нормалары (РҚН - 99). Сыртқы қабылдаудың дозалык шектері. Ішкі сәуле қабылдаудың рұқсат етілген шектері. Радиометрлік зерттеулер үшін қоршаған орта нысандарынан сынама алу әдістері. Алынған сынамалардан препарат дайындау.			Кіші топпен жұмыс, нормативті құжаттармен жұмыс	2
7	Стационарлық және жылжымалы радиометрлердің көмегімен ауаның, судың, тамак өнімдері мен топырақтың радиобелсенділігін гигинелық бағалау әдістері.			Теориялық сұрақтарды талқылау, құралдармен жұмыс	2
8	«Радиациялық» және «ядролық» апаттар түсінігінің анықтамасы. Әртүрлі сапасы бойынша радиациялық апаттардың жіктелуі. АЭС-пен байланыссыз, оның салдары бойынша радиациялық апаттардың жіктелуі. Радиациялық және ядролық апаттарды қызметтік тексеру шараларын ұйымдастыру.			Дөңгелек үстел	2
9	Радиациялық және ядролық апаттардың салдарын жою бойынша шараларды ұйымдастыру. Радиациялық апаттың ерте, аралык және қалпына келтіру сатысында аймаққа болу. Дезактивация түсінігі және оған көрсеткіш. Дезактивация әдістері.			Пресс- конференция	2
10	Қоршаған ортаның радиобелсенді заттармен ластушы потенциалды көздерінің сараптамалық сипаттамасы. Қоршаған ортаны радиобелсенді заттармен ластанудың қорғау шараларының жүйесі. Санитарлық зандылықта радиациялык кауіпсіздікті камтамасыз ету қағидалары.			Пікір-талас	2
	Барлығы 2- кредит				10
	Барлығы:			20

2.8.3 Студенттің өзіндік жұмысына арналған тапсырмалар

№	Тақырыбы	Тапсыру түрі	Бақылау кестесі (мерзімі көрсетіледі)	Сағат саны
1	Радиациялық сараптаманың даму тарихы. Ғылымның қалыптасуының негізгі кезеңдері.	Реферат, презентация, тақырып бойынша глоссарий, сөзжұмбақ, тест тапсырмаларын құрастыру, жағдайлық есептерді құрастыру, сөз жұмбақ, ғылыми- танымал мақалаларға талдау жасау, тақырыптық альбом, интелектуалды карта.	2-7апта	2
2	Иондаушы сәулелерді тіркеу әдістері.		2-7апта	2
3	Қызметкердің жеке бас сараптамасы мен жеке қорғаныс шаралары. Жеке қорғаныс құралдырының жіктелуі мен олардың сараптамалық сипаттамалары.		2-7апта	2
4	Ағзадағы радиобелсенді заттардың мөлшерін анықтау әдістері		2-7апта	2
5	Медицинада иондаушы сәуле көздерін пайдалану кезіндегі еңбек сараптамасы		2-7апта	2
6	Өнеркәсіпте иондаушы сәуле көздерін қолдану кезіндегі еңбек сараптамасы.		2-7апта	2
7	Әртүрлі иондаушы сәуле көздерінің заттармен өзара әсерлесуі.		2-7апта	2
8	Иондаушы сәулелердің жасушаға және көп жасушалы ағзаға әсері.		2-7апта	2
9	Биологиялық дозиметрия (электрондық парамагниттік резонанс және тағы басқалар) және олардың тәжірибеде қолданылуы.		2-7апта	2
10	Радиобелсенді индикаторлардың халық шаруашылығының әртүрлі салаларында қолданылуы.		2-7апта	2
11	Қоршаған орта мен тұрғындар денсаулығы үшін Қазакстан аймактарындағы көп жылдық ядролық сынақтар салдары.		2-7апта	2
12	Радиобелсенді заттар мен иондаушы сәуле көздерін пайдаланатын мекемелер мен өндірістерді санитарлық тексеру тәртібі.		2-7апта	2
16 ж.	Медициналық және рентген кабинеттерін радиациялық-сараптамалық тексеру.		2-7апта	2
14	Иондаушы сәулделер көздерін пайдаланатын мекемелер мен өндірістерде жұмысты ұйымдастыру мен радиациялық кауіпсіздікті қамтамасыз ету. Радиобелсенді заттар мен иондаушы сәулелер көздерімен жұмыс істеудің санитарлық ережелері (негізгі нормативті кұжаттар).		2-7апта	2
15	Аралық бақылау	Әңгімелесу, тестілеу	8 апта	2
16	Иондаушы сәулелер көздерімен жұмыс істеуге арналган мекемелер мен қондырғылардың орналасуына қойылатын сараптамалық талаптар. Өнеркәсіптердің ішкі жоспарлануына, санитарлық өткізгіштер мен саншлюздер қондырғысына қойылатын сараптамалық талаптар.	Реферат, презентация, тақырып бойынша глоссарий, сөзжұмбақ, тест тапсырмаларын құрастыру, жағдайлық есептерді құрастыру, сөз жұмбақ, ғылыми- танымал мақалаларға талдау жасау, тақырыптық альбом, интелектуалды карта.	9-14апта	2
17	Иондаушы сәулелер көздерін әкелуге, тіркеуге, сақтауға және тасымалдауға қойылатын сараптамалық талаптар. Ашық көздермен жұмыс жасау кезінде желдетуге, шаң мен газдан тазалауға, сумен камтамасыз етуге, канализацияға қойылатын сараптамалық талаптар.		9-14апта	2
18	Атмосфералық ауада радиобелсенді газдар мен аэрозолдердің әрекеттері. Радиобелсенді изотоптардың жерасты суларында, беткі су қоймалары суларында таралуы.		9-14апта	2
19	Топыракта радиобелсенді заттардың әрекеттері және олардың өсімдіктер мен жануарлар әлемінде таралуы. Дискриминация коэффициенті. Сыртқы ортаны радиоабелсенді заттармен ластану денгейі.		9-14апта	2
20	Биологиялық тізбек туралы түсінік. Түсу жолдары мен радионуклидтердің адам ағзасына жиналу үдерістері.		9-14апта	2
21	Радиобелсенді қалдықтар және олардың жіктелуі. Радиобелсенді қалдыктарды жинау, уақытша сақтау, тасымалдау мен залалсыздандыру. Радиобелсенді қалдықтарды көмудің экологиялық-сараптамалық мәселелері.		9-14апта	2
22	Атмосфераға жіберілген кұрамында радионуклидтері бар қалдыктарды залалсыздандыру әдістері. Сүзу, абсорбция, уақытпен ұстап тұру.		9-14апта	2
23	Сұйық радиобелсенді қалдыктарды қайтара өндеу әдістері. Дистилляция, тұңбалау, коагуляция, ионды алмастыратын сүзгілерді қолдану, физикалық-химиялық, биологиялық әдістер.		9-14апта	2
24	Атом энергиясын бейбіт мақсатта пайдалану. Радиобелсенді изотоптар мен иондаушы сәулелер көздерін медицинада қолданылуы.		9-14апта	2
25	Халыктың радиациялық қауіпсіздігін қамтамасыз ету мен қоршаған ортаны радиобелсенді заттардан қорғаудағы халықаралық ұйымдардың рөлі.		9-14апта	2
26	Атом энергетикасы өндірісі мен басқа да радиологиялық нысандардағы апаттардың себебінің жіктелуі және олардың салдарының масштабы.		9-14апта	2
27	Бөлмелердің радиациялық фоны. Радон мен оның өнімдерінің сараптамалық маңызы.		9-14апта	2
28	Радиацияның сырткы әсері кезінде фармакологиялык және биологиялық корғау.		9-14апта	2
29	Халыктың радиациялық қауіпсіздігін камтамасыз ету мен қоршаған ортаны радиобелсенді ластанулардан қорғау бойынша Қазакстан Республикасының негізгі заңдылық актілері.		9-14апта	2
30	Аралық бақылау	Әңгімелесу, тестілеу	15апта
	Барлығы			60

2.9. Негізгі және қосымша әдебиет:

негізгі:

1.«Пациенттерге медициналық рентгенологиялық тексеріс жүргізу барысында алынатын сәуле соққысының тиімді дозасына жүргізілетін бақылау». Бақылау әдістері бойынша әдістемелік нұсқау №5.05.012.03.- Астана қаласы, 2003.-28б.

2. 
   «Дозаның аумаққа көбейтіндісін өлшейтін құралдарды қолдана отырып пациенттерді рентгенологиялық тексерістен өткізу барысында қабылдаған жеке тиімді сәуле соққысының дозасын анықтау». Бақылау әдістері бойынша әдістемелік нұсқау №5.05.011.03.- Астана қаласы, 2003.-14б.
   
3. 
   Ильин Л.И., Кириллов В.Ф., Коренков И.П. Радиационная сараптама: учебник + СД.-М., 2010.-475с.
   
4. 
   Архангельский В.И., Кириллов В.Ф., Коренков И.П. Радиационная сараптама: практикум: учебное пособие.-М.,2009.-352с.
   

қосымша:

2. 
   «Санитарно-гигиенические требования по обеспечению радиационной безопасности». СанПин.-Астана, 2003.-210с.
   
3. 
   Муминов Т.А., Кенесариев У.И., Бекмагамбетова Ж.Д., Туберкулез в регионе влияния ракетно-ядерного полигона.- Алматы, 2002.-328с.
   
4. 
   Бекмагамбетова Ж.Д. Радиационно-экологические аспекты безопасности населения. Учебное пособие.- Алматы, 2002.- 304с.
   
5. 
   Пивоваров Ю.П. и соавт. Сараптама и основы экологии человека. Ростов н/Д: «Феникс», 2002.-512с.
   
6. 
   Сараптама. Под.общ.ред. Г.И. Румянцева.-М.: ГЭОТАР-МЕД, 2001.-608с.
   
7. 
   Кенесариев У.И., Жакашов Н.Ж., Бекмагамбетова Ж.Д., Снытин И.А. Методические рекомендации по комплексной оценке загрязнения окружающей среды в регионах испытательных ракетно-ядерных полигонов Казахстана (на примере региона испытательного ракетно- ядерного полигона «Капустин Яр»).- Астана, 2000.-20с.
   
8. 
   Рыскулов С.Т.Экология и радиация. Алматы, 2000.-40с.
   
9. 
   Указ Президента РК №3956 «О первоочередных мерах по улучшению состояния здоровья граждан РК».- 18.05.1998г.
   

2.10. Оқытудың және сабақ берудің әдістері:

• 
  Дәрістер: шолу, мәселелік.
  
• 
  
  жүктеу 3,95 Mb.
  
  Достарыңызбен бөлісу: