1.3 Өндірістік жабдықтың технологиялық сипаттамасы.
Балқаш мыс қорыту зауытының (БМҚЗ) балқыту бөлiмiндегі мысқұрамды концентраттарды өңдеу кешенiнiң негiзгi элементiнiң бiрi Ванюков пешi (1-сурет) болып табылады. Бұл пеш мысқұрамдас шихтаны балқытып, мысты штейн, үйiндi шлак және күкiрт диоксидiнiң құрамдас газын алуға арналған.
1-шихта; 2-үрлеу; 3-штейн; 4-шлак; 5-газдар; 6-пештiң қалауы; 7-құйылған мыс кессондары; 8-фурмалар; 9-тиеушi құрылғы; 10-аптейк; 11-штейн сифоны; 12-шлак сифоны
1 Сурет – Ванюков пешінің схемасы
Ванюков пешi тiк бұрышты құрылғыдан тұрады, онда үстiнгi бөлікте қатармен орнатылған кессондармен суытылатын кессондандырылған шахтасы, күмбезі, отқа төзiмдi кiрпiшпен қапталған көрiк, штейн мен шлак үздiксiз шығып тұратын құрылғылары (сифон) және уақытымен газды суытқыштарға түсіретiн технологиялық газды шығаратын аптейктен тұрады. Пешке шихтаны түсiру күмбездегi тесiк арқылы жасалады. Балқыма ваннасы оттегi құрамды үрлеумен барботаждалады, ол пеш шахтасының бүйiр қабырғаларында тiк бағытталған фурмалар арқылы жүргiзiледi. Фурма белдiгi пеш шахтасын биiктiгi бойынша екiге бөледi, биiктiк қатынасы бойынша үстiнгiсi төменгi бөлiгiне 2,5:3 қатынасындай. Үрлеудiң себебiнен ванна балқымасында екi аймақ пайда болады: үстiнгiсi барботаждалған бөлiгi, ал төменгiсi салыстырмалы тыныш аймақ.
Пештен штейн мен шлак шығатын сифон жұмысына сәйкес пеште штейннiң нақты деңгейi анықталады, сол себепті оттекқұрамдас ауа шлак балқымасына беріледі. Қарқынды араласатын үрлеудiң (барботирование) себебiнен шлакты ваннада үрленетiн оттекпен темiр сульфидi, күкiрт және шихтадағы көмiртегiнiң әрекеттесуiне, қиынбалқитын шихта құраушының шлакта еруiне, шлак пен штейннiң түзілуіне әкеледi. Шлак пен штейн бөлiнуi барботирлеушi зонада басталып фурмадан төменгi жерде аяқталады. Пештiң фурмадан төменгi жерiнде балқу өнiмдерi тiк-тура бағытта қозғалуынан шлак штейнмен көп есе жуылуына және оның бiршама азаюына байланысты шлак пен бағалы металдардың механикалық жоғалуынан сақтайды.
Пеш отқа төзiмдi кiрпiштен горн типтес қаланған және жұмыс кезiнде пештiң iшiнде штейн жиналады. Горн биiктiгi – 1,1 м. Кiрпiштi қалау пешасты плитасының үстiне салынып, темiрбетон фундаментке тұрғызылады. Пештiң шеткi қабырғаларына суытқыш мыс кессондары орнатылған.
Кесте – Ванюков пешiнiң негiзгi көрсеткiштерi
|
|
Аталуы
|
|
Көрсеткіштері
|
Пеш түрi
|
|
|
|
ВП - 2050
|
Құрғақ шихта бойынша өнiмдiлiгi, т/тәулiгiне
|
1920-2880
|
Шихта бойынша меншiктi сәл балқыту, т/сағ.
|
80-120
|
Шихта ылғалдылығы, %
|
|
|
6-дан көп емес
|
Пеш жұмысының режимi
|
|
|
Үздiксiз
|
Фурма
|
аумағындағы
|
балқыту
|
зонасының
|
|
өлшемдерi:
|
|
|
|
|
ұзындыы, м
|
|
|
|
17,40
|
-
|
енi, м
|
|
|
|
2,10
|
-
|
ауданы, м2
|
|
|
30,13
|
Пешастынан
|
балқыту
|
зонасына
|
дейiнгi
|
|
фурмалардың орнатылу биiктiгi, мм
|
|
1655
|
Балқыту зонасындағы фурмалар саны, дана
|
40
|
Бүрiккiштер (форсунка) саны, дана.
|
|
|
-
|
штейн сифонында
|
|
|
1
|
-
|
шлак сифоныда
|
|
|
1
|
-
|
жанып бiту камерасында
|
|
2
|
-
|
штейндi миксерде
|
|
|
1
|
Отын
|
|
|
|
|
Мазут
|
|
|
|
|
|
1 кестенің жалғасы
|
|
|
|
|
|
|
|
Аталуы
|
|
Көрсеткіштері
|
МЕСТ
|
бойынша
|
қалыпты
|
шарттарды
|
|
қанағаттандыратын шығын, м3/сағ.:
|
|
|
-
|
|
технологиялық оттегi;
|
|
22000
|
-
|
|
фурмаға қажет ауа
|
|
10100
|
-
|
жанып бiту камерасындағы жанарғыға
|
|
арналған оттегi-ауа қоспасы
|
|
5200
|
Кететiн газ шығымы, нм3/сағ
|
|
~36000
|
Жанып бiту камерасындағы жанарғыға отын
|
|
шығыны, кг/сағ.
|
|
|
200
|
Қысым, кПа (кгс/см2):
|
|
|
|
-
|
|
технологиялық оттегiнiң
|
|
120 (1,20)
|
-
|
|
фурмадағы ауанын
|
|
120 (1,20)
|
-
|
|
жанарғыдағы ауаның
|
|
25 (0,25)
|
-
|
|
оттегi-ауа қоспасының
|
|
120 ,20)
|
Концентрациялануы, % :
|
|
|
|
-
|
|
үрлеудегi оттегiнiң
|
|
70-90
|
-
|
|
кететiн газдағы күкiрт диоксидiнiң
|
38,9
|
Суытуға берiлетiн қайтарымды химиялық таза
|
|
судың шығыны, м3/сағ
|
|
|
~1100
|
Химтаза судың қысымы, кПа (кгс/см2)
|
|
600 (6)
|
Суытатын судың температура өзгерiсi , 0С
|
123
|
Температура, 0С:
|
|
|
|
-
|
|
балқыманың
|
|
|
1300
|
-
|
|
кететiн газдардың
|
|
1250-1350
|
-
|
|
суытқыштан шығатын судың
|
|
70-тен аспайды
|
Пеш аптейкiнде сығымдау, Па
|
|
0,5-2 мм. су бағ.
|
Кететiн газдардың шаңдылығы, г/м3
|
|
6-тан артық емес
|
Балқыту өнiмдерiнiң шығымы, т/тәулiгiне:
|
|
-
|
|
құрамында 50% мысы бар штейн
|
~874
|
-
|
|
құрамында 0,66% мысы бар шлак
|
1333-1870
|
Балқыманың шығарылуы
|
|
|
сифонды
|
Балқыманың аппаттық шығарылуы
|
|
шпур саңылауы арқылы
|
ВП пешiнде балқыту бойынша технологиялық схема 2- суретте келтірілген
2 Сурет – ВП балқытудың технологиялық схемасы
Балқашмыс өндірістік бірлестігі ТМД түсті металлургиясының жалғыз тау-кен меха-ллургиялық кәсіпорны, ол шикізатты кеннен мыс прокатына және оның балқымасына деййін өндеудің ең жоғарғы дәрежесіне ие.
Ең тиімді автогенді үрдіс болып, профессор А.В. Ванюковтың ғылыми басшылығымен құрылған, блақымаға балқыту үрдісі болып табылады. Оның мәні сульфидтерді қышқылды үрлеуде шлакты балқымаға күйдіру болады. Пештің сипаттамасы 1.1.-кестеде келтірілген.
1.1.-кесте. Ванюков пешінің сипаттамасы
Щихта бойынша салыстырмалы, Т/м2тәуіл.
|
<80
|
Пештің құламадан күмбезге дейін биіктігі, м
|
6.2
|
Пештің фурма деңгейіндегі ені, м
|
2.3
|
Штейінді ағындының биіктігі, м
|
0.49
|
Шлакты ағындының биіктігі, м
|
1.2
|
Балқыманың тыныш күйіндегі жалпы биіктігі, м
|
2.6-2.65
|
Штейінді ванна тереңдігі, м
|
0.8-1.0
|
Үрлеудің қышқылмен байыту, %
|
65-75
|
Қышқыл шығыны, м3/т шоғ
|
140-300
|
Пештің үрлеудің жүмыс уақыты, Си қүрамы, %
|
84
|
Штейінде
|
44-47
|
Шлакта
|
0.5-0.74
|
SО2 газдағы құрамы, %
|
24-32
|
Газдардың ұшқындалуы, % г/м3
|
2.3
|
Шаңды шығарғыш, % шихтаны жүктеуде
|
1.1
|
Сол уақытта көрсеткіштерден Ванюковты балқыма үрдісі жеткен дүниежүзілік практикада бегілі үрдістермен салыстырғанда артықшылықтары бар. Сонымен, Ванюков балқымасының салыстырмалы өнімділігі 80-100 т м2 тәуіл. шетелдегі таралған балқыту ҮРдісінің өлшенген күйінде 6 — 8 рет жоғары, шлактағы арнайы бірлестіксіз мыстың қүрамы 0,45-0,65 %-ке жетеді; газдағы –нің SО2 құрамы 40-50 %-ке дейін жетеді. Үрдістің маңызды ерекшелігі дайындалған ылғалды шихтаның әртүрлі ірілікте балқыту мүмкіншілігі.
Ванюков балқымасында 25/35 балқымалы агрегаты құрғақ сульфидті мыс шоғырларын (шихта), мыс бойынша құнарлы штейндерді (Си 50 %), кедей шлактарды (Си 0,5 %), және күкірт қышқылды өндіріске түсетін жоғарғы күкіртті бөлініп шығатын түтін газдарды алу арқылы балқыту үшін арналған.
Балқымалы агрегат өзінше ені 2,5 м шахта түрдегі пешті береді, ол қышқылмен байытылған үрлеуді қамтамасыз етеді.
Миксер балқытылған штейінді Ванюков агрегатынан үздіксіз түсуін, оның конвертер бөлімшесіне бағытталған ковштардың бір мезгілде толуына есептелген.
Штейн миксерінің өлшемдері: ені 3 м, үзындығы 7,4 м, биіктігі 3 м, ванна тереңдігі 800 мм.
Электрлі пеш-миксерді сұйық шлактың Ванюков балқымасының агрегатынан үздіксіз түсуін, оның ары қарай периодты түрде шығару Үшін шлакты алып жүргіштерге жиналуын қабылдау үшін арналған.
Электрлі пеш — миксері үш электродты электр пеш.
Ванюков балқымасының бөлінген газдары пайдаға асырғыш қазанда суытылады. Пайдаға асырғыш қазан технологиялық газдарды суыту мен каныққан буды өндіруге арналған. Газөткізгішсіз және пештен өшіріп алу мумкіншілігінсіз оны пеш аптейкасының үстіне орнатады.
80>
Достарыңызбен бөлісу: |