Жылдық есеп, 2018. «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ

ІШКІ БАҚЫЛАУ ЖҮЙЕСІ
Компанияда ішкі бақылау жүйесін ұй-
ымдастыру процестік тәуекелдерге тез 
ден қоюға, негізгі және қосалқы про-
цестер мен күнделікті операцияларға 
бақылауды жүзеге асыруға қабілетті 
басқару жүйесін құруды көздейді.
Компанияда ішкі бақылау қаржылық 
және басқарушылық есептілікті қа-
лыптастыруды, заңнаманы және ішкі 
нормативтік құжаттардың талаптарын 
сақтауды, сондай-ақ операциялық 
қызмет шеңберінде үдерістердің 
нәтижелілігін арттыруды қоса 
алғанда, қызметтің үш негізгі саласы 
бойынша тәуекелдердің алдын алуға 
бағытталған.
«Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ-дағы ішкі 
бақылау жүйесі «Ішкі бақылау — Инте-
грацияланған модель» COSO моделіне 
сәйкес құрылған және өзара тәуелді 
бес құрауыштан тұрады:
•  бақылау ортасы;
•  тәуекелдерді бағалау;
•  бақылау рәсімдері;
•  ақпарат және оны беру;
•  мониторинг.
«Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ ішкі 
бақылау жүйесі жөніндегі қағидалар 
Компанияның интернет-сайтында 
орналастырылған.
Ішкі бақылау жүйесі шеңберінде 
Компания тұрақты негізде мынадай 
іс-шараларды жүзеге асырады:
•  Компанияның құрылымдық бөлім-
шелерінің бизнес-үдерістерінің 
бақылау рәсімдерінің операциялық 
тиімділігіне тестілеу жүргізу;
•  Еншілес және тәуелді ұйымдар-
дың өзін-өзі бағалауы жолымен, 
сондай-ақ еншілес және тәуелді 
ұйымдарға шығу арқылы еншілес 
және тәуелді ұйымдарда ішкі бақы-
лау жүйесінің дамуына диагностика 
жүргізу.
САПА МЕНЕДЖМЕНТІ ЖҮЙЕСІ
Өндірістік қызметтің тиімділігін, 
бәсекеге қабілеттілігі мен экспорттық 
әлеуетін арттыру, сондай-ақ өнімдер 
мен қызметтердің сапасын жақсар-
ту үшін «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» 
АҚ стандарттау, метрология және 
сәйкестікті растау (сынақ зертханала-
рын басқару) жөніндегі еншілес және 
тәуелді ұйымдардың қызметін ретте-
уді жүзеге асырады. Дайын өнімнің 
сапасын бақылауды ҚР СТ ИСО / МЭК 
17025 бойынша аккредиттелген сынақ 
зертханалары орындайды. Шығары-
латын өнімнің сапасын басқару әрбір 
кәсіпорынның нормативтік және 
техникалық қамтамасыз етілуіне негіз-
делген. «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ 
еншілес және тәуелді ұйымдарында 
ISO 9000 сериялы халықаралық стан-
дарттарға сәйкес сапа менеджменті 
жүйесі енгізілді.
 102-12 
«Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ-да 
Стандарттаудың корпоративтік жүйесі 
жұмыс істейді. Қазіргі уақытта қызмет 
стандарттарының кіші жүйелері мен 
кешендерін қамтитын 60-тан астам 
корпоративтік стандарт әзірленді 
және бекітілді.
Бұл шолу осы құжат күніне Ұлыбрита-
нияның заңнамасы мен Ұлыбритани-
яның салық және кедендік алымда-
ры бойынша Мемлекеттік басқару 
практикасына негізделген, олардың 
әрқайсысы кері күшке ие бола отырып 
өзгеруі ықтимал. Егер басқа нұсқаулар 
болмаса, осы шолу акциялардың 
немесе ЖДҚ абсолюттік бенефициар-
лық иелері болып табылатын және (1) 
салық салу мақсатында Ұлыбритани-
яның резиденттері болып табылатын; 
(2) кез келген басқа юрисдикцияда са-
лық салу мақсатында резидент болып 
табылмайтын; және (3) акцияларды 
немесе ЖДҚ иелік етуге байланысты 
Қазақстан Республикасында тұрақты 
мекемесі жоқ тұлғалар үшін Ұлыбри-
танияға салық салудың кейбір салда-
рына ғана қатысты («Ұлыбританиядан 
Ұстаушылар»). 
Бұдан басқа, осы шолуда (1) акция-
ларды және ЖДҚ негізгі капиталы 
ретінде иеленетін Ұлыбританиядан 
ұстаушылар үшін салықтық салдар 
ғана қарастырылады және дилерлер 
сияқты Ұлыбританиядан ұстаушылар-
дың кейбір басқа санаттарына қатысы 
болуы мүмкін салықтық салдар қара-
стырылмайды; (2) Ұлыбританиядан 
ұстаушы компанияның дауыс беретін 
акцияларының 10 немесе одан да 
көп пайызын тікелей немесе жанама 
бақыламайтынына жол беріледі; (3) 
ЖДҚ ұстаушының негізгі акцияларға 
және осындай акциялар бойынша 
дивидендтерге бенефициарлық 
құқығы бар; (4) сақтандыру компани-
ялары, инвестициялық компаниялар, 
қайырымдылық мекемелері немесе 
зейнетақы қорлары болып табылатын 
Ұлыбританиядан ұстаушылар үшін са-
лықтық салдарлар қарастырылмайды. 
Бұл шолу жалпы нұсқау болып табы-
лады және ол заң және салық мәсе-
4.14
Ұлыбританияда 
салық салу 
бойынша ақпарат
132 | Жылдық есеп. 2018
             4. Корпоративтік басқару және этика 

лелері бойынша кеңес беру ретінде 
Ұлыбританиядан нақты ұстаушыларға 
арналмаған және олармен қаралуы 
тиіс емес. Тиісінше, инвесторларға 
ортақ салықтық салдарға, оның ішінде 
Ұлыбританияның заңнамасына және 
Ұлыбританияның салық және кеден 
алымдары бойынша Мемлекеттік 
басқару тәжірибесіне сәйкес акция-
ларды немесе ЖДҚ сатып алу, иелену 
және иеліктен шығару салдарына 
қатысты салық мәселелері бойынша 
өз консультанттарымен кеңескені жөн.
Төлем көзінен алынатын табыс 
салығы
ЖДҚ бойынша алынатын табыстың 
Ұлыбританияда көзі жоқ болуына жол 
берген жағдайда, мұндай табысқа 
Ұлыбританияның төлем көзінен 
салық салынуға тиіс емес. Акциялар 
бойынша дивидендтерді төлеуге 
Ұлыбританияның төлем көзінен салық 
салынбайды.
Дивидендтерге салық салу
Акциялар немесе ЖДҚ бойынша 
дивиденд алатын Ұлыбританиядан 
ұстаушы төлем көзінен қазақстандық 
салықты есепке алуға қандай да бір 
соманың болуын ескере отырып, 
қазақстандық салықтарды шегер-
генге дейін төленген дивидендтің 
жалпы сомасына Ұлыбританияның 
табыс немесе корпоративтік салығын 
(жағдайға байланысты) төлеуге мін-
детті болуы мүмкін. Ұлыбританиядан 
ұстаушы —Ұлыбританияда тұратын 
және резидент болып табылатын 
жеке тұлға сол салық жылы үшін ак-
цияларға кез келген басқа инвести-
циялардан алынған дивидендтерді 
қоса алғанда, тиісті салық жылы үшін 
алынған барлық дивидендтердің 
(«нөлдік дивидендтік мөлшерлеме») 
алғашқы 5000 фунт стерлингқа салық 
салудан нақты босату қолданыла-
тын акциялар немесе ЖДҚ бойынша 
төленген дивидендтерге Ұлыбритани-
яның табыс салығын төлейтін болады. 
Ұлыбританиядан ұстаушы — резидент 
болып табылатын, бірақ Ұлыбрита-
нияда тұрмайтын және қаражатты 
аудару негізінде Ұлыбританияға салық 
салуға құқығы бар және оны таңдауға 
(және қажет болған жерде аударым 
үшін комиссия төлейтін) құқығы бар 
жеке тұлға дивиденд Ұлыбританияға 
аударылған немесе аударылған болып 
есептелетін шамада акциялар немесе 
ЖДҚ бойынша төленген дивиденд-
ке Ұлыбританияның табыс салығын 
төлейтін болады. Ұлыбританиядан 
ұстаушы салық салу мақсатында 
Ұлыбритания резиденті-компаниясы 
болып табылатын, оған салықтардан 
жалтаруға қарсы белгілі бір қағи-
далар қолданылатын жағдайларды 
қоспағанда, акциялар немесе ЖДҚ 
бойынша төленген дивидендтерге 
корпоративтік салық төлеуге жатпауы 
тиіс.
Иеліктен шығару немесе шартты 
иеліктен шығару кезінде салық салу
Ұлыбританиядан ұстаушының акция-
лардағы немесе ЖДҚ-дағы үлестерін 
иеліктен шығару Ұлыбританиядан 
ұстаушының жағдайына байланысты 
және салық төлеуден босатуға жата-
тын Ұлыбританияда салық салынатын 
табысқа немесе салық салынатын 
табысқа салық салу мақсатында 
рұқсат етілген шегеруге әкеп соғуы 
мүмкін. Жеке тұлға-резидент болып 
табылатын және Ұлыбританияда 
тұратын Ұлыбританиядан ұстаушы 
акциялардағы немесе ЖДҚ үлесін 
иеліктен шығарған кезде салық са-
лынатын табысқа капиталдың өсуіне 
Ұлыбритания салығын төлеуге міндет-
ті болады. Ұлыбританияда тұрмайтын 
және қаражатты аудару негізінде Ұлы-
британияда салық салуды таңдауға 
құқығы бар (және қажет болған жерде 
аударым үшін комиссия төлейтін) 
резидент жеке тұлға болып табылатын 
Ұлыбританиядан ұстаушы акция-
лардағы немесе ЖДҚ-дағы үлесті 
иеліктен шығару кезінде алынған 
салық салынатын табыс Ұлыбритани-
яға аударылған немесе аударылған 
болып есептелетін шамада капитал 
өсіміне Ұлыбритания салығын төлей-
тін болады. Атап айтқанда, Лондон 
қор биржасында ЖДҚ-мен жасалған 
мәмілелер табысты аударуға әкелуі 
мүмкін, ол тиісінше капитал өсіміне 
Ұлыбританияда салық салынатын 
болады. Толық бес жыл ішінде салық 
мақсатында Ұлыбританияда резидент 
болуын тоқтатқан немесе тұрмайтын 
және осындай акцияларды немесе 
ЖДҚ осындай кезең ішінде иеліктен 
айыратын жеке тұлға — акцияларды 
немесе ЖДҚ ұстаушы, Ұлыбританияға 
қайтып оралған кезде иеліктен шыға-
ру кезінде оның резидент болмаға-
нына және Ұлыбританияда тұрмаға-
нына қарамастан, капиталдың өсуіне 
Ұлыбритания салығын төлеуге міндет-
ті болуы мүмкін. Заңды тұлға болып 
табылатын Ұлыбританиядан ұстаушы 
акцияларды немесе ЖДҚ сатудан 
түскен кез келген салық салынатын та-
бысқа Ұлыбританияның корпоративтік 
салығын төлейтін болады.
Қазақстан салықтарының төлем 
көзінен қолданылуы
Акциялар мен ЖДҚ бойынша диви-
дендтер төлеуге төлем көзінен қа-
зақстандық салық салынады. Ұлыбри-
таниядан ұстаушы — резидент — жеке 
тұлғаның Ұлыбританияның табыс 
салығы есебіне осындай төлемдерден 
ұсталған төлем көзінен Ұлыбритани-
яда осындай есептеу сомасын есептеу 
тәртібіне сәйкес осындай төлемдер-
ге қазақстандық салықты есептеуге 
құқығы болуы тиіс. Ұлыбританияның 
резиденті -компаниясы болып табы-
латын Ұлыбританиядан акцияларды 
ұстаушы әдетте төленген дивидендке 
корпоративтік салық төлемейді және 
осылайша, әдетте төлем көзінен кез 
келген қазақстандық салықтардан 
оларды шегеруді талап ете алмайды.
Елтаңбалық алым және елтаңбалық 
алымға балама салық (ЕАЕС)
Мәмілені ресімдейтін немесе бір 
немесе бірнеше акцияларды немесе 
ЖДҚ-ны беру туралы уағдаластықты 
қамтитын құжат (і) Ұлыбританияда 
қол қойылмаған немесе (іі) Ұлыбрита-
«Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ | 133