77
WINDOWS операциялық жүйесiмен жұмыс
Windows кез-келген ситуацияны (мәтiн, графика, программа және т.б.)
өңдейтiн операциялық жүйе. Ол қолданушыларға ыңғайлы графикалық
құалдармен қатар осы ортада бiр мезгілде бiрнеше операцияларды орындау,
прграмманы тез iске қосу мүмкiндiктерiн бередi.
WINDOWS – тiң негізгі объектері
1 Жұмыс үстелі
Компьютер iске қосылғаннан кейiн бiрден Windows операциялық жүйесi
жүктеледi. Операциялық жүйе жүктелгенде, экранда жүйелiк буманың,
құжаттардың ярлыктары және таңбалары болады. Таңбалары, шартбелгiлерi
бар экран, Жұмыс столы деп аталады (1.1. сурет).Компьютер экранында
Windows жүйелiк бумаларының таңбалары орналасқан – Мой компьютер
(Менiң компьютерiм), Корзина (Қоржын) және т.б.
2 Тапсырмалар панелі (Панель задач)
Тапсырмалар панелі (Панель задач) – жұмыс столының төменгi жағында
орналасқан ашық-сұр жол.
Онда программаларды тез қосуға, файлдарды iздеуге, сол сияқты
ақпараттық ақпараттармен қатынасты қамтамасыз ететiн «Іске қосу» («Пуск» )
батырмасы бар.
Құжат немесе Тапсырмалар панелі терезiнде Программа ашылғанда
(активтi), ашылған элементке сәйкес келетiн жазуы бар батырма пайда
«Менің компьютерімді»
жүктейтін таңба
Графикалық редакторды
жүктейтін таңба
Қоржын
Бас меню
Тапсырм
Іске қосу батырмасы
1.1.сурет. Жұмыс столы және оның объектері
· Мой компьютер (
Менің компьютерім
)
компьютердің құрамы мен құрылысын
қарауғ,а болатын; жұмыс столындағы бума.
· «Сетевое
окружение» («Жүйелiк
қоршау») таңбасы – компьтерлiк жүйемен
жұмыс iстеуге мүмкiндiк бередi.
· Входящие («Енушi») – максималдық
хабарды және электрондық поштаны
қабылдауға, жiберуге, терезе ашады.–.
· Корзина («Қоржын») – жойылған
файлдардың көшiрмесiн, қалпына келтiру
үшiн немесе кейiн жою үшiн сақтайды.
78
болады.Тыщқанның көмегiмен ол батырманы басу, керек терезеге тез өтуге
мүмкiндiк бередi.
Тышқанмен «Іске қосу» («Пуск» ) батырмасын басу Windows 98 – дiң бас
менюiн ашады.
3 Бас меню
Бас менюдiң командалары, қосымшаларды iске қосуға, файлдарды iздеуге,
жүйенiң әртүрлi параметрлерiн баптауға, анықтамалық ақпараттар алуға және
т.б. арналған. Бас менюдiң командаларының келесi деңгейдегi менюлары болуы
мүмкiн. Ондай командалар 4 символымен белгiленген. Бас менюдiң негiзгi
элементi, жиi қолданылатын программаларды жүктейтiн Программа жолы.
Оның өзiнде «Стандартты», «Бағыттауыш» («Проводник ») және басқа жолдар
бар.
Экранда Ctrl+Esc батырмасын басқаннан кейiн де, Бас меню пайда болады.
«Іске қосу» («Пуск») батырмасы экранда көрiнбеген кезде, бұл өте тиiмдi
тәсiл. Кейбiр экрандарды баптау режимiнде, ол басқа терезелермен жабық
болады.
4 «Тышқан» манипуляторы
Бiз тышқанның көмегiмен Windows және оның қосымшаларының жұмысын
басқарамыз: кез келген операцияны орындауға немесе орындамауға команда
беремiз, фигуралар саламыз немесе оның фрагментiн ерекшелеймiз,
ерекшеленген мәтiн фрагментiн немесе оның бейнесiн басқа позицияға
Түрi «тышқан» манипуляторы немесе жәй тышқанның екi
немесе үш батырмасы болады:
· сол жақ батырма - ең басшы; жұмысшы;
· оң жақ батырма - қосымша;
· ортаңғы батырма - программаланатын.
Ендi экранда әрдайым жол тiлсызығынан басқа, жұмыс
режимiне байланысты сыртқы бейнесi әр түрлi сiлтеуiш
немесе тышқан тiлсызығы болады.
1.2. суретте оның түрлерiне түсiнiктеме берiлген.
Тышқанмен:
· шерту – сол батырманы басу және жiберу (егер әрекет
оң батырма арқылы болса, онда ол көрсетiледi);
· екi рет шерту – екi рет тез батырманы басу және жiберу;
· жылжыту
– объектi көрсету, сол батырманы
басып
және
оны
басулы
күйде
ұстап
тұрып,
тiлсызықты басқа орынға жылжыту;
· динамикалық немесе контекстiк менюдi шақыру –
оң батырманы басу және жiберу, контекстiк менюдiң
нақтылы пунктының таңдалуы тышқанның сол жақ
батырмасын басу арқылы iске асады.
1.2.сурет. «Тышқан» манипулято-
рының меңзерінің түрлері
79
тасымалдаймыз. Тышқанды столда(немесе кiлемшеде) әртүрлi бағытта
жылжыта отырып, тiлсызықты экранның кейбiр позициясына орнатуға болады
(басқа сөзбен айтқанда, тiлсызықпен нақты элементтi көрсету), содан кейiн
тышқанның сол немесе оң батырмасын басып, машинаға сигнал жiберу.
5 Менiң компьютерiм
Жұмыс столындағы «Мой компьютер» (менiң компьютерiм) таңбашасы,
бүкiл компьютер түтас сол белгiнiң iшiнде деген мағынаны бiлдiредi.
Компьютердегi бумалар мен файлдарды қарау үшiн, ол таңбашаға тiлсызықты
апарып, екi рет сол жақ батырманы басу керек (1.3. сурет).
а)
Менің компьютерім
терезесі
б)
Менің компьютерім
терезесі
- Диск С:
«Мой компьютер» -де дисководтар бар:
Мой компьютерімде
үш
түрлі дисковод бар:
А: (алмалы-салмалы
дискеттер үшін);
С: (қатты диск);
Е: (компакт-диск).
1.3. суретте
С дискiсi
таңдалған, тышқанмен екi рет
шерту дискiнiң терезесiн оның
құрамымен ашады. Бұл терезе
ақпараттың түрiне байланыс-
ты, әртүрлi таңбалар мен файл
түрiндегi құжаттарды және
бумаларды сақтайды.
Бұл
терезеден
тышқан
арқылы iшiнде
көптеген
пайдалы қосымшалары бар
Windows
бумасын
таңдап
алып, оның таңбашасында
тышқан арқылы екi рет шерту
керек. Сол кезде iшiнде
файлдар мен бумалар бар
келесi терезе ашылады (1.3в
сурет). Суретте тiзiм кесте
түрiнде берiлген. «Тип» (түрi)
бағанасында файлдың қандай
түрге жататыны көрсетiлген.
Қосымшаның тiрiн таңдау
оның көмегiмен басқа құжат
(файл) құру немесе нақтылы
функция атқару программасын
ашады. Мысалы,
CALC
файлын
таңдау
жәй
калькулятор терезесiн ашады,
ал карта суретi бар SOL-ды
таңдау пасьянс ойны бар
терезенi ашады. Терезенiң
жоғарғы
жағында
батырмалардан тұратын меню
жолы және инструменттер
панелi (строка меню и панели
инструментов) бар, олар
туралы кейiн айтамыз.
Достарыңызбен бөлісу: |
