71
Нөмірленбеген тізім құру үшін:
1. tag-а. Арқылы ашық тізім құрыңыз.
2. - tag –теріңіз одан кейін тізім элементтерін теріңіз (
- жабу tag-
ның керегі жоқ.)
3. Тізімді жабу tag-ын теріңіз.
Төменде екі элементтен тұратын тізім берілген.
Шығысында
· алмалар
· банандар
элементі бірнеше параграфтардан тұрады. Параграфтарды
арқылы
бөліп кетіңіз.
Нөмерленген тізімдер.
Бұл нөмерленбеген тізім екеуі бірдей тек айырмашылығы орнына
қолданылады.Элементтері tag-а - -ді қолдану арқылы анықталады..
Келесі HTML текст.
- апельсиндер
- шабдалылар
- жүзімдер
Шығысында
1. апельсиндер
2. шабдалылар
3. жүзімдер
Енгізілген бейнелеулер
Көптеген көрушілер енгізілген бейнелеулерді X Bitmap (XBM) немесе GIF
форматтарында шығара алады. Әрбір бейнелеу құжаттың шығу процесінің
жұмысын баяулатады. Сол себептен сіз өз құжатыңызға үлкен немесе өте көп
бейнелеулер енгізбеуіңіз керек.
Бейнелеуді қосу үшін қолданыңыз:
 image_URL
>
мұндағы
image_URL
бұл URL файлының бейнеленуі. anchor HREF-де
қолданылатын IMG SRC URL-ге ұқсас.
Үнсіздікпен
бейнелеу
текстпен
теңестіріледі. Осы
параграфта
көрсетілгендей. Ол үшін ALIGN=TOP опциясын іске қосыңыз. Толық tag
жоғарғы теңестірілуменен келесі суретте көрсетілген:
image_URL
>
72
ALIGN=MIDDLE тексті бейнелеудің ортасымен теңестіру
Анимация, дыбыстар және сыртқы бейнелеулер
Сыртқы бейнелеуге сілтеме жіберу үшін келесі жолды қолданыңыз.
image_URL
>сипаттамаға сілтеме
Сыртқы анимация файлдарына және дыбыстарға сілтеме жасау синтаксисі
де осыған ұқсас. Бір ғана өзгешелігі қосылатын файлдардың ұлғайтылуында.
Мысалы:
сілтемеге сипаттама
QuickTime видеоға сілтемені анықтайды.
Негізгі әдебиеттер: :[1] – 1 – 638 c, [2] 1- 432 c.
Қосымша әдебиеттер: [16] – с, [26] – c.
Бақылау сұрақтары:
1. Тэг дегеніміз не?
2. Web- беттерінің құрылымы қандай?
3. Графикалық файлдардың қандай форматтары қолданылуы мүмкін?
4. Anchor – аймақ дегеніміз не?
5. Құжаттарда қолданылатын сілтеме түрлері?
6. Нөмірленген тізім құрудағы тегтер мен атрибуттар ?
7. Маркерленген тізім құрудағы тегтер мен атрибуттар?
6 – Дәріс. Дәріс тақырыбы: КОМПЬЮТЕРЛІК ҚАУІПСІЗДІК.
6.1 Компьютерлік қауіпсіздіктің негізгі ұғымдары. Компьютерлік вирустар.
Программалық вирустар. Макровирустар.
Дәріс конспектілері:
Есептеу техникасында қауіпсіздік ұғымының ауқымы кең болып табылады.
Оған компьютердің жұмыс істеу сенімділігі, құнды деректердің сақталуы,
қатысы жоқ адамдардан ақпаратты қорғау, электрондық байланыстағы өзара
хабар алысу құпиясын сақтау сияқты көптеген мәселелер кіреді. Әрине барлық
өркениетті елдерде азаматтардың қауіпсіздігін қорғауға заңдар бар, бірақ
есептеу техникасының қатысты құқықты қолдану практикасы әлі толық
дамымаған, ал заң шығару процесі технология дамуынан қалып отыр,
сондықтан компьютерлік жүйелер жұмысының сенімділігі өзін - өзі қорғау
шараларына келіп тіреледі.
Компьютерлік вирустар – бұл жұмыс істейтін компьютерде рұқсат етілмеген
іс - әрекеттерді орындауға арналған программалық кода. Ол кода басқа
программаға немесе құжатқа деректер тасымалдаушылық белгілі бір
аумақтарына ендіріледі.
Компьютерлік вирустардың негізгі түрлеріне мыналар жатады:
n программалық вирустар;
n жүктелетін вирустар;
n макровирустар;
73
Программалық вирустар.
Программалық вирустар – басқа қолданбалы
программаның ішіне мақсатты түрде ендірілетін программалық кодалардың
блогы вирусы бар программа жұмыс атқарғанда ондағы вирустық кода іске
қосылады. Бұл кода қатты дискіде және басқа программаның файлдық
жүйесінде пайдаланушыға көрінбейтін өзгерістер жасайды. Мысалы, вирустық
кода басқа программалар денесінде өзін - өзі қайталайды. Бұл процесті
көбейу
деп атайды. Белгілі бір уақыт өткенне соң көшірмелердің белгілі бір санын
құрған соң, программалық вирусты бүлдіру әрекетіне көшеді: - программамен
ОЖ –ның жұмысын бұзады, қатты дискідегі ақпаратты жояды. Бұл процесті
вирустік шабуыл
деп атайды.
Ең нашар бүлдіру вирустары қатты дискіні форматтауға дейін барады.
Дискіні форматтау – ұзақ процесс, оны пайдаланушы міндетті түрде байқайды,
сондықтан көп жағдайда программалық вирус қатты дискінің жүйелік
секторындағы деректерді жоюмен шектеледі. Бұл жағдайда қатты дискідегі
деректер
сол қалпында қалады, бірақ арнайы құралдар көмегімен ғана
пайдалануға болады. Өйткені дискідегі қай файл, қай секторға жататынын
анықтау қиындық келтіреді. Теориялық тұрғыдан деректерді қалпына келтіруге
болады, бірақ оған кететін еңбек өте зор.
Әдетте ешқандай вирус компьютердің аппараттық қамтамасын істен
шығара алу мүмкіндігі
жоқ
деп есептейді. Дегенмен аппараттық және
программалық
қамтамалар
өзара
тығыз
байланыста
болғандықтан,
программалық ақауларды аппараттық құралдарды ауыстыру арқылы өзгертуге
тура келген жағдайлар болған. Мысалы, қәзіргі көптеген материндік
платаларда базалық енгізу – шығару жүйесі (BIOS) қайта жазыла алатын
тұрақты еске сақтау құрылғыларында сақталады (олар
флеш – жады
деп
аталады). Кейбір программалық вирус BIOS деректерін жою үшін флеш
жадының микросхемесындағы ақпаратты қайта жазу мүмкіндігін пайдаланады.
Бұл жағдайда компьютердің жұмысын қалпына келтіру үшін не BIOS – ты
сақтаған микросхеманы ауыстыру керек, не оны арнайы құрылғылар көмегімен
(оларды
программатор
деп атайды) қайтадан программалау керек.
Программалық вирус компьютерге иілгіш дискілерден, немесе интернеттен
алынған тексерілмеген программаларды іске қосқанда енеді.
«Іске қосу»
деген
сөзге ерекше көңіл аудару қажет. Вирус жұқтырған файлдарды көшіргенде
компьютерге вирус жұқпайды
.
Сондықтан интернеттен алынған барлық деректер қауіпсіздікке тексеруден
өтуі қажет, ал егер қай жерден алынғаны белгісіз болса, оларды қарап шықпай
ақ көзін құрту керек. Мұндай вирустарды әдетте тарату жолы – «троян
программасы – электрондық хатқа қосымша» болады. Онда пайдалы
программаны «іске қос» деп қызықтыратын ұсыныс болады.
Жүктелетін вирустар – программалық вирустардың жүктелетін вирустардан
ерекшелігі тарату әдістерінің басқаша болуы. Олар програмалық файлдарды
емес, магниттік тасушы иілгіш және қатты дискілер белгілі бір жүйелік
аумақтарды бұзады. Сонымен бірге іске қосылып тұрған компьютерде олар
уақытша жедел жадыда орналасады.
Достарыңызбен бөлісу: |
