Жаратылыстану және математика

Құралдар мен жабдықтар: ток көзі, вольтметр, амперметр (0-2 А), реостат

жүктеу 1,61 Mb.

бет	36/61
Дата	19.11.2018
өлшемі	1,61 Mb.
	#21097

1 ... 32 33 34 35 36 37 38 39 ... 61

Құралдар мен жабдықтар: ток көзі, вольтметр, амперметр (0-2 А), реостат

Қысқаша теория

Ток көзінен (гальвани элементінен, аккумулятордан немесе генератордан) және кедергісі R резистордан тұратын қарапайым толық (тұйық) тізбекті қарастырайық (1-сурет). Ток көзінің ЭҚК

және кедергісі r. Тізбектің R сыртқы кедергісінен ажырату үшін әдетте, ток көзінің кедергісін ішкі r кедергі деп атайды. Генераторда r – орамалардың кедергісі, ал гальвани элементінде – электролит ерітіндісі мен электродтардың кедергісі.

Сан мәні тізбектің ішкі және сыртқы бөліктеріндегі кернеулердің қосындысына тең шаманы ток көзінің ЭҚК деп атайды. Әдетте, тұйық тізбек үшін Ом заңын мына түрде жазады:

(1)

Толық тізбектегі ток күші тізбектің ЭҚК-нің толық кедергісіне қатынасына тең. Мұндағы r- ток көзінің ішкі кедергісі, R – тізбектің сыртқы бөлігінің кедергісі. (1) формуладан

-ні тапсақ:

(2)

болады, мұндағы

- ток көзінің полюстеріндегі кернеу,

- ток көзінің ішкі кернеуі, демек,

(3)

ұмтылғанда

яғни тізбекте ток жоқ болғанда ЭҚК-і ток көзінің полюстеріндегі кернеуге тең. (3) формуладан ток көзінің ішкі кедергісін есептейтін формула шығарып алуға болады:

(4)

жүктеу 1,61 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 32 33 34 35 36 37 38 39 ... 61