Жылулық сәуле шығару әсерін талдау кезінде импульстік және ұзақ әсер ету жағдайларын ажырату керек. Бірінші жағдайда, зақымдалу өлшемі сәулелену дозасы D (мысалы, от шарының әсері), екінші жағдайда – жылулық сәуле шығару қарқындылығының қауіптілігі qCR (мысалы, төгілі өртінің әсері) болып табылады.
Кейбір жанғыш материалдардың тұтануы үшін шамалар qCR 4.3 кестеде, адам зақымдалуының әртүрлі дәрежелері үшін 4.4.кестеде берілді.
Кесте 4.3
Материалдар
|
qCR, кВт/м2
|
Ағаш (қарағай, ылғалдылығы 12%)
Ағаш-жаңқа плиталар (тығыздығы 417 кг/м3)
Торф, брикет
Торф, кесек
Мақта-талшық
Қабатты пластик
Шыны пластик
Пергамин
Резина
Көмір
Бума жабын
Картон, сұр
Декоративті қағаз-қабатты пластик
Металлопласт
Плита ағаш-талшықты
Плита ағаш-жаңқалы
Плита ағаш-жаңқалы, әрленімі "Полиплен"
Плита ағаш-талшықты, құнды ағашқа ұқсастырып, лак-бояу жағылған
Винилисбылғары, қаптауға арналған, жанғыштығы төмен
Шыныпластик, негізі полиэфир
Лак-бояу жабындары
Жуылатын тұсқағаз ПВХ, негізі қағаз
Линолеум ПВХ
Линолеум алкидті
Линолеум ПВХ, негігі мата
Кілем жабын
Шөп, сабан (ылғалдылығы минималды, 8% дейін)
Тезтұтанғыш, жанғыш және жануы қиын сұйықтықтар, өздігінен тұтану температурсында, ОС:
300
350
400
500 және одан артық
|
13,9
8,3
13,2
9,8
7,5
15,4
15,3
17,4
14,8
35,0
17,4
10,8
19,0 - 24,0
24,0 – 27,0
13,0
12,0
12,0
12,0 – 16,0
30,0 – 32,0
17,9 – 20,0
14,0
25,0
12,0
10,0 – 12,0
10,0
6,0 - 12,0
4,0 - 6,0
7,0
12,1
15,5
19,9
28,0 и выше
|
Таблица 4.4
Зақымдалу дәрежесі
|
Сәуле шығару қарқындылығы, кВт/м2
|
Шектеусіз уақыт ішінде келеңсіз зардаптарсыз
|
1,4
|
Брезент киімдегі адам үшін қауіпсіз
|
4,2
|
Төзбес ауыру, 20-30 с сайын
|
7,0
|
Күйік, 1 дәрежелі, 15-20 с сайын
|
|
Күйік, 2 дәрежелі, 30-40 с сайын
|
|
Төзбес ауыру, 3-5 с сайын
|
10,5
|
Күйік, 1 дәрежелі, через 6-8 с
|
|
Күйік, 2 дәрежелі, через 12-16 с
|
|
Қасқағымдық ауыру сезіну, 4 с сайын
|
20,0
|
Ұзақ әсер ету жағдайында өлім, 50% ықтималдықпен 10 с жуық
|
44,5
|
Жылулық сәуле шығарумен адамның зақымдалуы үшін пробит-функцияның шамасы мына өрнекеп сипатталады:
, (4.10)
. (4.11)
Тиімді экспозиция уақытының шамасын t мына формулалар бойынша есептеп шығаруға болады:
от шары үшін:
; (4.12)
төгілу өрті үшін:
, (4.13)
мұндағы m – от шарының қалыптасуына қатысатын жанғыш заттың массасы, кг; t0 – адам өртті көретін және өзінің одан әрідегі іс-әрекеті туралы шешім қабылдайтын тән уақыт, с, (5-ке тең қабылдауға болады); х – адамның орналасу орнынан қауіпсіззонаға дейінгі қашықтық (жылулық сәуле шығару қарқындылығы 4 кВт/м2 кем зона); u – адамның қауіпсіз зонаға қарай қозғалысының орташа жылдамдығы, м/с (5 м/с қабылдауға болады).
Өрт жалынының немесе алуының тікелей әсеріне түскен адамның зақымдалуының шартты ықтималдығы 1-ге тең қабылданады.
Достарыңызбен бөлісу: |