Әдістемелік-нұсқау хат/2017-2018 оқу жылы
345
Жан басына қаржыландыру нормативінің мөлшері (яғни, 1 оқушыны
оқыту құны) бір оқу жылына Қазақстан Республикасы Білім және ғылым
министрінің 2013 жылғы 30 қазандағы №440 бұйрығымен бекітілген орта
білімді жан басына нормативтік қаржыландыру әдістемесі негізінде есептеледі.
1 оқушыны оқыту құны білім беру бағдарламаларының түріне, деңгейіне
және жүзеге асырылу орнына байланысты өзгеріп отырады.
«Қаржы орталығы» АҚ мемлекеттік тапсырыс аясында пилоттық орта
білім беру ұйымдарында жан басына нормативтік қаржыландырудың енгізілуін
қолдау және мониторингілеу қызметтерін көрсетеді.
2013 жылдың 1 қыркүйегінен бастап орта білім беруді жан басына
қаржыландыруды сынақтан өткізу республиканың 5 облысындағы (Ақмола,
Алматы, Ақтөбе, Шығыс Қазақстан және Оңтүстік Қазақстан облыстары) 63
пилоттық мектепте жүзеге асырылуда. 2015 жылға дейін сынақтан өткізу 1-11
сыныптарда өткізілді.
201
5 жылдың 1 қаңтарынан бастап ҚР Үкіметінің шешімі бойынша жан
басына қаржыландыруды сынақтан өткізу республиканың 5 өңіріндегі 63
пилоттық мектептің 10-11 сыныптарында ғана одан әрі жалғастырылды.
2016 жылдың 1 қыркүйегінен бастап ҚР Үкіметі білім беру процесінің
шығындар құрылымын, формуласын, сондай-ақ білім беру ортасын
нормалауды қайта қарауды ескеріп республиканың 5 өңіріндегі пилоттық 63
мектептің 1-11 сыныптарында сынақтан өткізуді жалғастыру туралы шешім
қабылдады.
2017 жылдың 1 қаңтарынан бастап ҚР БҒМ-ның шешімі бойынша орта
білім беруді жан басына қаржыландыруды сынақтан өткізуге Астана қаласынан
5 және Алматы қаласынан 5 мектепптен қосымша енгізілді.
Пилоттық орта білім беру ұйымдарында жан басына нормативтік
қаржыландыруды сынақтан өткізудің 4 жылдағы қорытындыларын талдау
мынаны көрсетті.
2014-
2015 оқу жылы пилоттық мектептерде өз біліктілігін арттырған
қызметкерлердің саны 128 адамға көбейді, бұл қызметкерлердің жалпы орташа
жылдық санының шамамен үштен бір бөлігін құрайды. Бұл 2013-2014 оқу
жылымен салыстырғанда 2,2%-ға және 2012-2013 оқу жылымен салыстырғанда
7,5%-
ға көп.
Пилоттық мектептердің жоғары, бірінші және екінші санатты
педагогикалық қызметкерлерінің үлесі 2013-2014 оқу жылы 60%-дан 2014-2015
оқу жылы 79%-ға дейін артты (2012-2013 оқу жылы бұл көрсеткіш 58%-ды
құрады).
Балаларды дамытуға арналған үйірмелер мен секциялар 2013-2014 оқу
жылымен салыстырғанда 243 бірлікке, 2012-2013 оқу жылымен салыстырғанда
416 бірлікке артып, 2014-2015 оқу жылы 1196 бірлікті құрады.
Егер 2012-2013 оқу жылы - 445, ал 2013-2014 оқу жылы 651 оқушыларға
арналған танымдық және өнегелік іс-шаралар, мұғалімдерге тренингтер
өткізілген болса, 2014-2015 оқу жылы бұл көрсеткіш 757 бірлікті құрады.
2014-
2015 оқу жылы пилоттық мектептердің педагогтары шығарған
әдістемелік құралдар мен басқа басылымдардың саны 2492-ге жетті. Бұл 2013-
Әдістемелік-нұсқау хат/2017-2018 оқу жылы
346
2014 оқу жылымен салыстырғанда 2 есеге және 2012-2013 оқу жылының
көрсеткішінен 2,1 есеге асып түсті.
Оқушылардың жалпы санына қарағанда конкурстар мен жарыстарда
жеңімпаз, жүлдегер, лауреат атанған оқушылардың үлесі 2014-2015 оқу жылы
21% құрады. 2013-2014 оқу жылы бұл көрсеткіш 23%-ды, 2012-2013 оқу жылы
18%-
ды құрады.
Пилоттық мектептердегі ҰБТ-ның орташа көрсеткіші соңғы үш жылда 71
балдан 80 балға дейін артты.
Ынталандыру төлемдері мен сыйлықақылардың арқасында пилоттық
мектептердегі педагогикалық қызметкерлердің орташа айлық жалақысы 2014-
2015 оқу жылы инфляция деңгейін есептемегенде 105,3 мың теңгені құрады,
бұл сынақтан өткізудің бірінші жылындағыдан 1,5 есе жоғары.
Жоғарыда аталған сынақтан өткізу оқу жылдарының нәтижелері
қаржыландыру принципін өзгерту мен білім беру сапасының оң динамикасы
арасындағы өзара тікелей байланыс туралы қорытынды жасауға мүмкіндік
береді.
2015-
2016 оқу жылы бүкіл кезең бойы пилоттық жобаға бес облыстағы
бұрыннан қатысатын 63 пилоттық мектептің 10-11 сыныптарының оқушылары
ғана қатысты.
Осыған байланысты, пилоттық жобаның 2015-2016 оқу жылындағы
форматы 2014-2015 оқу жылындағысынан өзгеше, тек кейбір көрсеткіштерді
ғана салыстыруға болады. Олар мынадай:
1)
пилоттық мектептердегі 10-11 сыныптардың орташа толымдылығы 20
адамды құрады. Оңтүстік Қазақстан облысының пилоттық мектептердегі
сыныптардың ең жоғарғы толымдылығы – 24 оқушы. Бұл көрсеткіш 2014-2015
оқу жылының деңгейінде қалып отыр;
2) 10-
11 сыныптардың жыл сайынғы үлгерімін бақылаудың 2015-
2016 оқу жылындағы нәтижесі 56,7 балл, бұл 2014-2015 оқу жылының
көрсеткішінен 1,5 балға жоғары. Пилоттық мектептері оқушыларының үлгерімі
бойынша ең жоғарғы орташа көрсеткіш Оңтүстік Қазақстан облысы
оқушыларында – 72 балл, ең төменгі көрсеткіш – 48 бал Алматы облысына
тиесілі;
3)
пилоттық мектептердегі «Алтын белгі» иегерлерінің саны 8 адамға
артып, соңғы оқу жылында 74 адамды құрады;
4)
жалпы орта білім туралы үздік аттестат алған түлектердің саны 2015-
2016 оқу жылы 55 адамға жетті. 2014-2015 оқу жылы мұндай оқушылардың
саны 22 адам болатын, яғни бұл көрсеткіш 2,5 есеге артты.
5)
пилоттық мектептердегі соңғы оқу жылына ҰБТ-ның орташа
көрсеткіші 76,8 балды құрады. ҰБТ-ны орташа 86,3 балмен Ақтөбе
облысындағы және 84,6 балмен Шығыс Қазақстан облысындағы пилоттық
мектептердің оқушылары оқу жылын әлдеқайда сәтті аяқтады. Бұл ретте 2014-
2015 оқу жылымен салыстырғанда, көрсеткіштің 1,8 балға төмендегені
байқалады.
2015-
2016 оқу жылының қалған көрсеткіштері алдындағы оқу жылының
деректерімен салыстыруға келмейді.
Достарыңызбен бөлісу: |
