Информатиканы оқытудың Әдістемесі

«Ақпарат және информатика ғылымы» тақырыбы мектептегі информатиканың базалық курсының 7-сыныбында қарастырылады. Күнтізбелік жоспар бойынша 2-ші, 3-ші және 4-ші сабақ және 8-сыныпта 2-ші сабақ болып І оқу тоқсанында өтіледі.

Адамның барлық іс-әрекеті кез-келген уақытта ақпарат алумен байланысты: көріп – ақпарат аламыз, естіп, зат ұстап, ас ішіп, иіскеп те ақпарат аламыз. Ақпаратты бізді қоршаған заттар мен құралдар береді: кітаптар, журналдар, газеттер, теледидар, радио, т.б. Адамдардың үйдегі, мектептегі, жұмыстағы және көшедегі бір-бірімен қарым-қатынасы – бұл ақпарат беруі.

Ақпарат түрлері

Барлық ақпараттарды төмендегідей бөлуге болады: қоғамдық-саясаттық, әлеуметтік-экономикалық, ғылыми-техникалық, химия-биологиялық, т.б.

Мұнымен қатар ақпарат өзінің сипаты бойынша:

1. 
   статикалық (тұрақты) немесе динамикалық (айнымалы);
   
2. 
   алғашқы (кірістік), туынды (аралық) немесе шығыстық;
   
3. 
   басқарушы және мәлімет беруші;
   
4. 
   объективті және субъективті
   

Ақпарат қасиеттеріне мыналарды жатқызуға болады: толықтық, сенімділік (анықтық), бағағылық, маңыздылық (актуадлық), айқындылық, қысқалық, нанымдылық.

Басқа сөзбен айтқанда адам ақпаратты сигнал немесе таңба түрінде береді, өңдейді және қабылдайды. Сигнал жарық, дыбысты (радиотолқындар), электромагниттік, биохимиялық, т.б. бола алады.

Сигналды бірнеше типтерге бөлуге болады:

1. 
   Физикалық табиғаты бойынша электромагниттік, арық жылылық, дыбыс, механикалық, биохимиялық;
   
2. 
   Қабылдау тәсілі бойынша көру, есту, дәмді сезу, аурулық, физиологиялық.
   

Ақпаратты тасушы оны сақтайды, оған бұл ақпаратқа сәйкес таңбаны немесе сигналды жазуға болады. Ақпаратты беру құралы – бұл адам, тілдері, телекоммуникация құралдары, тірі табиғаттағы биохимиялық процестер т.б.

Адам ақпаратты кем дегенде үш деңгейде өңдей алады, атап айтқанда: физиологиялық деңгейде (сезім мүшелері), ақылмен ойлау деңгейде, аңдаусыздық деңгейде. Бұдан басқа адам өз ұрпақтарына гендер арқылы тұқым қуалау ақпараттарын береді.
8 –сынып. Ақпарат және информатика.

Теориялық материалды оқып- үйрену жұмыс дәптерінде тапсырма орындаумен кезектесіп отырады.

Алдымен 7-сынып курсынан оқу материалын қайталау ұсынылады.

Қайталау сұрақтары:

1.Ақпарат деген не?

2. Қандай ақпараттық процестерді білесіңдер?

3. Ақпарат қандай қасиеттерге ие болуы тиіс?

4. Ақпарат мөлшерін қалай бағалауға болады (хабардың ақпараттық көлемі неге тең?).

5. Ақпаратты өлшеудің қандай бірліктерін білесіңдер?

6. Ақпаратты кодтау, кодтаушы кесте деген не?

7. ASC II коды деген не?

Оқу материалын қайталағаннан кейін (1.1- тақырыпты) оқып- үйрену ұсынылады. Материалды бекіту үшін 1.1-1.5- тапсырмаларды жұмыс дәптерлерінде орындату керек.

Мектеп оқулығы мен дидактикалық материалдар жинағын пайдалана отырып, келесі тапсырмаларды орында.

1. 
   «Ақпарат және информатика ғылымы» тақырыбы бойынша сабақ жоспарының үлгісін дайында.
   
2. 
   Көрнекі – дидактикалық материалдарын дайында.
   
3. 
   Оқушының дайындық деңгейіне қойылатын талаптарды анықта.
   

1. 
   Ақпарат және информатика ғылымы тақырыбы мектептің қай сыныбында оқытылады?
   
2. 
   Осы тақырыпқа бөлінген сағат көлемі қандай?
   
3. 
   «Ақпарат және информатика ғылымы» тақырыбының мақсаты?
   
4. 
   Осы сабақты қандай программалық және дидактикалық материалдармен қамтамасыз етуге болады?
   
5. 
   Сабақ қандай типте өтеді?
   
6. 
   Оқушылардың білімі мен біліктіліктеріне қойылатын талаптар.
   

№2 өздік жұмыс

«Санау жүйелері» тақырыбы мектептегі информатиканың базалық курсының 8-сыныбында қарастырылады. Күнтізбелік жоспар бойынша 3-ші және 4-ші сабақ болып І оқу тоқсанында өтіледі.

Сағат саны - 2 сағат.

Санау жүйелері. Сандарды санаудың бір жүйесінен басқа жүйесіне ауыстыру. Екілік сандарға амалдар қолдану.

Оқушының меңгеруі тиіс білімі:

• 
  санау жүйелері ұғымын;
  
• 
  сандарды санаудың бір жүйесінен басқа жүйесіне ауыстыру ережелерін;
  
• 
  екілік арифметика ережелерін.
  

• 
  санды санаудың бір жүйесінен басқа жүйесіне түрлендіруді;
  
• 
  екілік сандармен арифметикалық амалдар орындауды.
  

Мектеп оқулығы мен дидактикалық материалдар жинағын пайдалана отырып, келесі тапсырмаларды орында.

1. 
   «Санау жүйелері» тақырыбы бойынша сабақ жоспарының үлгісін дайында.
   
2. 
   Көрнекі – дидактикалық материалдарын дайында.
   
3. 
   Оқушының дайындық деңгейіне қойылатын талаптарды анықта.
   

1. 
   Санау жүйелері тақырыбы мектептің қай сыныбында оқытылады?
   
2. 
   Осы тақырыпқа бөлінген сағат көлемі қандай?
   
3. 
   «Санау жүйелері» тақырыбының мақсаты?
   
4. 
   Осы сабақты қандай программалық және дидактикалық материалдармен қамтамасыз етуге болады?
   
5. 
   Сабақ қандай типте өтеді?
   
6. 
   Оқушылардың білімі мен біліктіліктеріне қойылатын талаптар.
   

№3 өздік жұмыс

«Буль алгебрасы» тақырыбы мектептегі информатиканың базалық курсының 8-сыныбында қарастырылады. Күнтізбелік жоспар бойынша 5-ші, 6-шы және 7-ші сабақ болып І оқу тоқсанында өтіледі.

Сағат саны - 3 сағат.

Оқушының меңгеруі тиіс білімі:

• 
  компьютердің логикалық негіздерін;
  
• 
  пікір, тұжырымдау, пайымдау, ой қорыту, логикалық пікір ұғымдарыныңмәнісін;
  
• 
  негізгі логикалық операциялардың ақиқаттық кестелерін.
  

• 
  пікірлер алгебрасы есептерін шығаруды;
  
• 
  ақиқаттық кесте және орындау кестелерін құруды.
  

Тақырыптық-күнтізбелік жоспар бойынша:

«Және», «немесе», «егер...», «онда», «эквивалентті» логикалық байланыстарын, «емес» терістеуін және т.с.с. қолдану жай пікірлерден жаңа, «күрделірек» пікір құруға мүмкіндік береді. Логикалық байланыстардың өзіндік атаулары мен белгіленулері болады:

• 
  «Және» - конъюнкция, & арқылы белгіленеді;
  
• 
  «немесе» - дизъюнкция, V арқылы белгіленеді;
  
• 
  «егер...», «онда» - импликация, → арқылы белгіленеді;
  
• 
  «эквивалентті» - эквиваленттік, ~ (парапарлық) арқылы белгіленеді;
  
• 
  «емес» - терістеу, - үстіндегі сызықшасымен белгіленеді.
  

Күрделі пікірлердің (пікірлер алгебрасы) формулаларынан оларды құрайтын жай пікірлерді әртүрлі мәндеріне сәйкес мәндерінің ақиқаттық кестелерін пайдаланып анықтауға болады.