И. В. Савельев жалпы физика курсы I том Алматы 2004

мүны пнтегралдасақ, 
t\
мсзеттсн /2 мезсткс дейіп өткен 
уақыт аралыгыидағы импульстыц өсімшесіп береді:
p2- p , = frfp = / W
(22.5)
Атап айтсақ, егср f = const болса, (22.5) формуласы 
т уақыт аралығында пмпульстыц өсімшесі үшіи мына 
мәнді береді: р2 — рі = fr.
(22.3) 
өрнсгінен пмпульстыц уақытқа байлапысты 
өзгерісін біле отырып, денете эсер ететіи күшті апықтау- 
ға болатындыгып сскергеніміз жөн.
§ 23. Ммпульстыц сақталу заңы
Материялық 
N
нүктелердеп түратып системаны ка- 
растыралық (қысқаша оны денелер системасы деп атай- 
мыз). Системаға енетін денслер бір-бірімсн де берілгеп 
системаға жатпайтын денелсрмен де өз ара әсерлесс ала- 
ды. Осыған сәйкес'система дспесіпе эсер стстін күштерді 
ішкі жэне сыртқы күштер деп бөлуге болады. Ішкі күш- 
тер деп берілген дснеге снстемапыц қалғап деиелері эсер 
етуін айтамыз, сыртқы күштер деп системага жатпайтын 
денелердің 
әсерімен 
қамтамасыз 
ететін 
күштерді 
атаймыз.
Сыртқы күш жоқ болып қалғап жағдайда спстемапы 
т ұ й ы қ деп атаГімыз. 
^
Системаныц импульсы 
Р
деп, системами жасайтып 
дене импульстарыныц векторлык қосындысыи аіітамыз:
р
=
р
, +
р
, +
+ Р д г = 2 р с
( і
Снстеманыц и н е р ц и я ц е н т р і деп ксністіктегі 
орны радиус-всктормен берілғеп нүктені айтады ол тө- 
мендсгіше аиыкталады:
m i r i + m-
2
r 2 -\
+
m N r N _ ^ т і г і
' с ~~ 
тх
f
т2
+ . . . +
m N
~~ 
т‘
"w 
’ 
1 
^
мүпдағы 
т і
— мні дспспіц массасы, 
гг -
- осы допсиіц ке- 
цістіктегі орнып апықтамтын радиус-вектор, 
т
— снсте­
маныц массасы.
75

Инерция центрініц декарттық коордппаталары коор- 
дпнаталық осьтердегі 
гс
проекцияларына тец болады:
-ГГЦХі
. 
т
’
-ГПіУі '
_ I/W/gf
л —

жүктеу 28,35 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: