34. Керу функциясын
•тексеруге арналган приборлар
Коргаушы
козілдіріктер
35. Тузетуші куралдар (корсеттер, тесегіштер, супинаторлар)
36. Эртурлі топтагы фармацевтикалык тауарларды сактау
37. Фармацевтикалык жане медициналык тауарлардын жіктелу жане кодтау
38. Тауаркозгалысынын
барлык
кезендерінде медициналык максаттаны
тауарларды сактау жене тасымалдау
39. Тара, тыгындау заттары жане буп-тую материалдары
40. Медициналык гипс. Тану заттары
Таңу материалдары, таңу материалдарының түрлері.
Таңғыш материалдары – талшықтар, жіптер, маталар, пленкалар, тоқыма емес материалдар болып табылатын және өнеркәсіптік кәсіпорындардың таңу материалдарын дайындауға немесе тікелей медицина қызметкерлері мен соңғы тұтынушыларға пайдалануға арналған бұйымдар.
Таңғыштар - парафармацевтикалық өнімдердің ең көне түрлерінің бірі. Олардың мақсаты - белгілі бір орынды бекіту, зардап шеккен аймақтарды сыртқы ортаның әсерінен қорғау, операция кезінде және жараны дренаждау үшін таңу, тампонада және таңғыштар. Таңғыштарға қойылатын қажетті талаптар - беріктік, серпімділік, ауа өткізгіштік, гигроскопиялық, аллергияға қарсы және кейбір жағдайларда стерильділік.
Таңу материалдарының негізгі түрлері:
• Таңғыштар (гипс және дәке). Олар алғашқы көмек көрсетуде, травматологияда, фиксация кезінде қолданылады. Дәке таңғыштары таңғыштың өзін жараға бекітуге, медициналық гипс таңғыштары – аяқ-қолды немесе оның кейбір аймағын қозғалтпай қоюға арналған.
• Медициналық дәке. Дәке - жоғары гигроскопиялық мақта мата. Одан тампондар, майлықтар, шарлар, бинттер жасалады. Дәке жарадан қан мен іріңді жақсы сорады.
• Мақта медициналық. Мақтадан жасалған сіңіргіш мақта жүні жақсы сіңіргіштікке ие және таңғыштың сіңіру қасиетін арттырады, өйткені ол дәке үстіндегі жараға жағылады.
• Лейкопластыри. Олар бекітуші және интегументарлық болып бөлінеді. Бекіту патчтары травматологияда және таңғышты бекітуге арналған хирургияда өзекті болып табылады. Жабық патчтар құрамында дәрілік заттар бар, дерматологияда кейбір тері ауруларын және механикалық жарақаттарды емдеу үшін қолданылады. Жамаудың жабысуынан жараның зақымдануын болдырмау үшін олар жабысқақ жағында дәке төсемімен қамтамасыз етіледі.
Негізгі таңғыштар
• Марля – зығыр, мақта және вискоза талшықтарынан жасалған сирек кездесетін тор тәрізді мата. Ол суды оңай сіңіреді, жеткілікті күш пен серпімділікке ие. Ағартылған вискоза дәке жібектей, бірақ гигроскопиялық және термиялық қасиеттері нашар, кейбір препараттарға төзімділігі төмен және жоғары тұтанғыштығы бар.
• Бинты – ролик түрінде оралған әртүрлі ені бар дәкенің ұзын жолақтары. Олар стерильді емес 20-30 дана пакеттерде немесе ұзақ мерзімді сақтауға жарамды пергамент қағаз қаптамаларында стерильді түрде қол жетімді. Ең көп қолданылатын таңғыштар келесі өлшемдер (см): 16´1000; 14'700; 10'500; 7'500; 5'500. Таңғыштың мықтап және дұрыс жатуы үшін таңғыштың енін таңылатын анатомиялық аймақтың өлшеміне байланысты таңдау керек: ені 10-16 см магистральға, 10-14 см аяқ-қолға арналған таңғыш ұсынылады. , бас үшін 5-7 см, саусақтар мен қолдар үшін 5-7 см
• Майлықтар – тікбұрышты стерильді дәке кесектері (өлшемдері 14x16; және 33x45 см), 3-4 қабатта бүктелген, олардың жиектері төгілмейтін және жіптердің жараға түсуін болдырмас үшін ішке оралған. Майлықтар жараны немесе қуысты дренаждау үшін, хирургиялық алаңды қоршау үшін және әртүрлі қуыстарды (абсцесс, флегмона, қуыс мүшелер және т.б.) ашқанда оны одан әрі оқшаулау үшін қолданылады.
• Тампондар - әр түрлі ені (10 см-ге дейін) дәкенің ұзын жолақтары (50 см-ге дейін), сонымен қатар шеттері ішіне оралған 3-4 қабатқа бүктелген. Олар хирургиялық өрісті шектеу үшін, қан кетуді тоқтату үшін жараларды тампонадалау үшін және дренаж үшін сирек қолданылады.
Медициналық губкалар - құрамында дәрілік және көмекші заттары бар әртүрлі өлшемдегі және пішіндегі кеуекті масса заттар. Губкалар әртүрлі өлшемдегі пластиналар түрінде болады (50 × 50, 100 × 100, 90 × 90, 240 × 140 мм және т.б.). Қазіргі уақытта губкалар негізінен теріден немесе үлкен сіңірлерден алынады ірі қара мал, теңіз балдыры; стерильді түрде шығарылады
Қан тоқтататын губка сарыдан қоңырға дейінгі, сірке қышқылының ерекше иісі бар, кеуекті құрылымы бар, рельефті беті бар, сұйықтықты жақсы сіңіреді, аздап ісінеді.
Гипстік таңулар травматологияда және ортопедияда созылмалы иммобилизацияның негізгі түрі болып саналады. Оларды арнайы үстелдерде көмекші материалдармен салып уақыт өткен соң алып тастайды.
Гипс. Ол өз кезегінде – кальций сульфат болып табылады СаSO4, табиғатта екі молекуласуы бар түрінде таралған СаSО4х2Н2О; ол өзі ақ түсті, кейде сұршыл-жасыл түсті, яғни ол табиғатта таза күйінде өте сирек кездеседі. Гипсті алу үшін, оны жарамды ету үшін оны +130 , +200 қ С-та қыздырады; сол кезде ол өз құрамындағы суын жоғалтып жартылай гипске немесе ангидридке айналады. (СаSО4)2ŸН2О. Күйдіріп болған соң гипсті майдалап, ұнтақтап фосовать етіп тастайды яғни арнайы қалташаларға немесе бөшкелерге салып тастайды.
Гипстің сапасын алдын ала органолептикалық тексереді. Жоғары сапалы гипс құрғақ, түйіршіксіз, ақ түсті, бидай ұны секілді консистенциялы, қолмен ұстағанда оңай себеленеді. Жоғары сапалы гипс сумен араласқанда өзінің түсін және иісін өзгертпеу керек; ал гипс төмен сапалы болса ол сумен араласқанда сұр түске айналып дымқыл жағымсыз иіс шығады (күкіртқышқылының). Сол сияқты гипстің сапасын анықтауда бірнеше әдіс бар:
1. Гипстің аз мөлшерін бұйрек тәрізді тазикке салып, сумен араластырады яғни мына қатынаста: 1 бөлек су +2 бөлек гипстен қаймақ тәрізді консистенсия түзілгенше араластырамыз. Тазиктегі түзілген масса ені 1-2 см-ден аспау керек; 6-7 минуттан кейін гипс қатаяды, сол қатайған пластинканы жерге бірнеше рет ұрып көргенде сол қатты күйде қалу керек, ал сынған жағдайда майда ұсақтанбай сыну керек.
2. Гипстың аз мөлшерін алып тең мөлшерде сумен араластырамыз, түзілген массадан диаметрі 2-3см етіп шарик жасаймыз; масса қатайған соң шариктерді полға тастап көреміз; сонда ол бүтін күйде қалмау керек және бірнеше бөлікке бөлінеді; яғни сапасы төмен гипс өте жай қатаяды (6-8 минуттан көп) және өте майда бөліктерге бөлініп кетеді (ұсақтанады).
3. Гипсті құрғақ бөлмеде сақтау керек. Егер гипс ылғалданса, оның сапасын кептіргіш шкафта 120-1300С -та 6-8 сағат қайта кептіреміз, (қабат қалыңдығы 5-6 см) және периодты түрде орналастырамыз. Гипсті аузы ашық ыдыста, яғни газда кептіруге болмайды, ол жағдайда ол ыдырап кетуі мүмкін және 6000С -та жарамсыз гипс түзіледі және оны «өлік» гипс деп те атайды.
Достарыңызбен бөлісу: |
