1.4 Мұнайгаз шоғырларының түрі.
Жаңажолдық мұнайгаз шоғырлары, аймақтық геология бойынша болатын, литологияның әсерінен антиклинальдық шоғырларға жатады.
Сұйықтардағы элементтерінің қозғалысына байланысты, осы мұнайгаз шоғырлары, контурында және табанында су болатын шоғырларға жатады.
Жерасты шоғырларындағы көмірсутектердің бастапқы жату жағдайына байланысты, шоғырымыз бір фазалы және екі фазалы болып бөлінеді. Ал екі фазалы көмірсутекті шоғырлар, өз кезегінде ары қарай мұнайғақанығушылық көлемінің, жалпы көмірсутектердің көлеміне қатынасына байланысты: мұнайлы, газды және мұнайгазды шоғырларға бөлінеді.
Фазалық жағдайының сипатына байланысты КТ – 1 шоғыры, Гсол. өнімді жиынтықтың аймағында қаныққан, ал КТ – 2 шоғыры, газды телпекте қаныққан, мұнайлы сақинада қанықпаған болып келеді. Дсол. және Доңт. шоғырлары, қанықпаған шоғырларға жатады.
Мұнай мен газды игеретін шоғырларды жіктеуге байланысты, Жаңажолдық мұнайгаз шоғырларының түрлері 1.4.1- кестесінде келтіріледі.
Жиынтық
|
Көмірсутектердің жалпы көлеміндегі мұнайдың үлесі
|
Шоғырлардың түрі
|
А оңт.
|
0,09
|
мұнайлы жапсары бар газконденсатты
|
А сол.
|
0,27
|
мұнайгазкоденсатты
|
Б оңт.
|
0,41
|
мұнайгазконденсатты
|
Б сол.
|
0,49
|
мұнайгазкоденсатты
| Кесте 1.4.1
В оңт.
|
0,84
|
газконденсатты телпегі бар мұнайлы
|
В сол.
|
0,63
|
газконденсаттымұнайлы
|
Г сол.
|
0,74
|
газконденсаттымұнайлы
|
Д оңт.
|
1,00
|
мұнайлы
|
Д сол.
|
1,00
|
мұнайлы
| Кесте 1.4.1 жалғасы
1.5 Өткізгіштік бойынша қабаттардың біртекті еместігі.
Қабаттардың ішіндегі өткізгіштің вариация коэффициенті бойынша Г жиынтығы барлығынан төмен (1,555) тұрады, ал басқа (Б,В,Д) жиынтықтары үшін өткізгіштің вариация коэффициенті бірдей және ол 2,62 – ге тең. Өткізгіштік бойынша баспалдақтардың әртектілігі (максималды өткізгіштіктің, минималды өткізгіштікке қатынасы), барлық қабаттарда үлкен айырмашылығымен байқалады, өткізгіштік бойынша баспалдақтардағы әртектілігінің үлкен шамасы КТ – 1 – гі Б жиынтығына (18536,42 рет) тиесілі, ал өткізгіштік бойынша баспалдақтардағы әртектілігінің кіші шамасы В – 1 жиынтығына тиесілі және оның мәні 847,17 ретке жетеді; КТ – 2 үшін, өткізгіштік бойынша баспалдақтардағы әртектілігінің үлкен шамасы Д – 1 жиынтығына (5680 рет) тиесілі, ал өткізгіштік бойынша баспалдақтардағы әртектілігінің кіші шамасы Г – 3 жиынтығына тиесілі және оның мәні 22,69 ретке жетеді.
А жиынтығының жалпы қалыңдықтары 62 м – ден, 134 м – ге дейін өзгереді. Орташа мұнайға қаныққан қалыңдық 12,9 м – ді, ал газға қаныққан қалыңдық 29,1 м – ді құрады. Б жиынтығында жалпы қалыңдықтар 62 м – ден, 134 м – ге дейін өзгереді. Орташа мұнайға қаныққан қалыңдық 11,4 м – ді, ал газға қаныққан қалыңдық 14,1 м – ді құрады. В сол. жиынтығында жалпы қалыңдықтар 232 м – ден, 292 м – ге дейін өзгереді. Орташа мұнайға қаныққан қалыңдық 20,5 м – ді, ал газға қаныққан қалыңдық 18,9 м – ді құрады. В оңт. жиынтығында жалпы қалыңдықтар 232 м – ден, 278 м – ге дейін өзгереді. Орташа мұнайға қаныққан қалыңдық 14,9 м – ді, ал газға қаныққан қалыңдық 26,1 м – ді құрады. Г оңт. жиынтығында жалпы қалыңдықтар 203 м – ден, 314 м – ге дейін өзгереді. Орташа мұнайға қаныққан қалыңдық 36,8 м – ді, ал газға қаныққан қалыңдық 26,1 м – ді құрады.
Кенорынының өнімді қабаттары бойынша қалыңдықтардың өзгеру сипаттамасы, 1.5.1. және 1.5.2. кестелерде келтірілген.
Кесте 1.5.1 - КТ – 1 қабаттарындағы қалыңдықтардың сипаттамасы.
қалың
дық
|
аталуы
|
жиынтықтар
|
А
|
Б
|
В сол.
|
В
оңт.
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
жалпы
|
орташа мәні, м
|
101,2
|
65,4
|
263,3
|
258,5
|
вариация коэффициенті, үл. бөл.
|
|
|
|
|
өзгеру аралығы, м
|
62-134
|
45-90
|
232-292
|
232-278,5
|
мұнайға
қаныққан
|
орташа мәні, м
|
12,9
|
11,4
|
20,5
|
14,0
|
вариация коэффициенті, үл. бөл.
|
|
|
|
|
өзгеру аралығы, м
|
1,2-37
|
1,0-45,5
|
1,0-57,5
|
1,2—38,2
|
Кесте 1.5.1 жалғасы
газға
қаныққан
|
орташа мәні, м
|
29,1
|
14,1
|
18,9
|
6,7
|
вариация коэффициенті, үл. бөл.
|
|
|
|
|
өзгеру аралығы, м
|
1,0-87,4
|
1,0-44,5
|
2,4-62,2
|
1,2-21,6
|
Кесте 1.5.2 - КТ – 2 қабаттарындағы қалыңдықтардың сипаттамасы.
қалың
дық
|
аталуы
|
жиынтықтар
|
Г сол.
|
Г оңт.
|
Д ж оңт.
|
Д т оңт.
|
Д сол.
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
жалпы
|
орташа мәні, м
|
261,3
|
182,2
|
114
|
139,8
|
309,8
|
вариация коэффициенті, үл. бөл.
|
|
|
|
|
|
өзгеру аралығы, м
|
203-314
|
148-207
|
91-136,5
|
123-183,4
|
261-323,5
|
Кесте 1.5.2 жалғасы
мұнайға
қаныққан
|
орташа мәні, м
|
36,8
|
8,0
|
30,7
|
29,7
|
16,8
|
вариация коэффициенті, үл. бөл.
|
|
|
|
|
|
өзгеру аралығы, м
|
2,0-92,2
|
1,2-20,0
|
1,5-75,7
|
1,4-82,0
|
2,0-53,4
|
газға
қаныққан
|
орташа мәні, м
|
26,1
|
|
|
|
|
вариация коэффициенті, үл. бөл.
|
|
|
|
|
|
өзгеру аралығы, м
|
1,2-69,4
|
|
|
|
|
1.5.1 Қабаттағы мұнай мен газдың физикалық, химиялық қасиеттері.
Жаңажол кен орынының жер бетіндегі мұнайының қасиеті, төмен тығыздылығымен, төмен тұтқырлықпен, шайырлы асфальттардың аз болуымен, суу температурасының төмендігімен және жоғары күкірттілігімен сипатталады.
КТ – 1 мен КТ – 2 жиынтықтары бойынша қабаттың мұнайы мен газдың физика – химиялық құрамын қарастырайық.
А жиынтығы
Зерттеулер мен есептеулердің нәтижелері бойынша қабаттағы мұнайдың тығыздығы 0,7055 гр/см, қабаттағы температурада мұнайдың газбен қанығу қысымы 24,0 МПа, қабаттағы газды фактор 269,2 м /т , қабаттағы мұнайдың динамикалық тұтқырлығы 0,34 мПа*с. Дифференциалды газсыздандырудан кейінгі, жұмыс жағдайындағы мұнайдың тығыздығы 0,8174 гр/ см, жұмысшы газды фактор 234,8 м/т, көлемдік коэффициент 1,3904, газсыздандырылған мұнайдың динамикалық тұтқырлығы 4,6 мПа*с. Тауарлық сипаттамасы бойынша мұнай күкіртті (күкірттің салмақтық құрауы 1,00 %), шайырлы (5,4 %), парафинді (3,6 %). 300 градусқа дейін мұнайды қыздырған кезде, жеңіл фракциялардың шығу көлемі – 55 %.
Б жиынтығы
Зерттеулер мен есептеулердің нәтижелері бойынша қабаттағы мұнайдың тығыздығы 0,7080 гр/ см, қабаттағы температурада мұнайдың газбен қанығу қысымы 24,8 МПа, қабаттағы газды фактор 286,3 м/т , қабаттағы мұнайдың динамикалық тұтқырлығы 0,36 мПа*с Тауарлық сипаттамасы бойынша мұнай күкіртті (күкірттің салмақтық құрауы 0,83 %), аз шайырлы (4,2 %), парафинді (5,8 %). 300 градусқа дейін мұнайды қыздырған кезде, жеңіл фракциялардың шығу көлемі – 55 %.
В1+В жиынтығы
Зерттеулер мен есептеулердің нәтижелері бойынша қабаттағы мұнайдың тығыздығы 0,6820 гр/ см, қабаттағы температурада мұнайдың газбен қанығу қысымы 25,46 МПа, қабаттағы газды фактор 288,0 м /т , қабаттағы мұнайдың динамикалық тұтқырлығы 0,37 мПа*с Тауарлық сипаттамасы бойынша мұнай күкіртті (күкірттің салмақтық құрауы 0,84 %), аз шайырлы (4,4 %), парафинді (6,0 %). 300 градусқа дейін мұнайды қыздырған кезде, жеңіл фракциялардың шығу көлемі – 53 %.
Г жиынтығы
Зерттеулер мен есептеулердің нәтижелері бойынша қабаттағы мұнайдың тығыздығы 0,6389 гр/ см, қабаттағы температурада мұнайдың газбен қанығу қысымы 32,22 МПа, қабаттағы газды фактор 392,5 м/т , қабаттағы мұнайдың динамикалық тұтқырлығы 0,29 мПа*с Тауарлық сипаттамасы бойынша мұнай күкіртті (күкірттің салмақтық құрауы 0,66 %), аз шайырлы (3,9 %), жоғары парафинді (10,1 %). 300 градусқа дейін мұнайды қыздырған кезде, жеңіл фракциялардың шығу көлемі – 53 %.
Д жиынтығы
Зерттеулер мен есептеулердің нәтижелері бойынша қабаттағы мұнайдың тығыздығы 0,6838 гр/ см, қабаттағы температурада мұнайдың газбен қанығу қысымы 27,57 МПа, қабаттағы газды фактор 275,5 м /т , қабаттағы мұнайдың динамикалық тұтқырлығы 0,39 мПа*с Тауарлық сипаттамасы бойынша мұнай күкіртті (күкірттің салмақтық құрауы 0,82 %), шайырлы (5,1 %), жоғары парафинді (7,7 %). 300 градусқа дейін мұнайды қыздырған кезде, жеңіл фракциялардың шығу көлемі – 52 %.
Достарыңызбен бөлісу: |