Физика курсынан

жүктеу 11,48 Mb.

бет	484/666
Дата	15.01.2020
өлшемі	11,48 Mb.
	#26746
түрі	Практикум

1 ... 480 481 482 483 484 485 486 487 ... 666

ДИФРАКЦИЯЛЫҚ ТОРЛАР
Егер жарық бір саңылаудан емес, қатар жатқан бірнеше саңылаулардан өткізілсе, онда байқалатын дифракциялық жолақтар енсіз және жарығырақ болады. Олай болса, бірдей өзара параллель орналасқан саңылаулар жиынтығы дифракциялық тор деп аталады. Дифракциялық торға түсірілген жарық көршілес күңгірт сызықтар аралығындағы мөлдір саңылаулардан жақсы өтеді.

Енді осындай мөлдір торды схема түрінде көрсетейік. Бұл тордың үш саңылауын ғана кескіндеп, оған монохромат жарықтың параллель шоғы жоғарыдан төмен қарай тік түссін (5.1.2-сурет).

- сурет

Тордағы мөлдір саңылауларлың ені

, ал мөлдір емес аралықтар ені

тең. Ал

дифракциялық тордың тұрақтысы немесе периоды деп аталады. Гюйгенс принципі бойынша саңылаулардың әрбір нүктелері элементар тербелістердің дербес көздері болып табылады да, олардан барлық жаққа когерентті жарық толқындары таралады. Барлық саңылаулардан бастапқы бағытқа

бұрыш жасай таралған жарықтың параллель шоқтары жолында тұрған жинағыш

линзаның бас фокус жазықтығының бір

нүктесінде жиналады. Яғни, экрандағы

нүктенің жарықталынуы сол дифракцияланған шоқтар қосылғандағы интерференция нәтижесіне байланысты, осылайша интерференциялық кескіндер қосылған жарық толқындарының фазаларының айырмасына тәуелді болады. Ал фазалар айырмасы көршілес саңылаулардан таралған жарық шоқтарының сәйкес екі шеткі сәулесінің жол айырмасына байланысты болады, яғни

жүктеу 11,48 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 480 481 482 483 484 485 486 487 ... 666