Физика курсынан

СҰЙЫҚТЫҢ БЕТТІК КЕРІЛУ КОЭФФИЦИЕНТІН САҚИНАНЫ

жүктеу 11,48 Mb.

бет	159/666
Дата	15.01.2020
өлшемі	11,48 Mb.
	#26746
түрі	Практикум

1 ... 155 156 157 158 159 160 161 162 ... 666

2.2 СҰЙЫҚТЫҢ БЕТТІК КЕРІЛУ КОЭФФИЦИЕНТІН САҚИНАНЫ

СҰЙЫҚ БЕТІНЕН ЖҰЛЫП АЛУ ӘДІСІМЕН АНЫҚТАУ

ҚАЖЕТТІ ҚҰРАЛ -ЖАБДЫҚТАР: техникалық таразы, штангенциркуль, металл сақина, зерттелетін сұйықтығы бар ыдыс, құм.

ҚЫСҚАША ТЕОРИЯЛЫҚ КІРІСПЕ

Тәжірибенің мақсаты жіңішке сақинаны сұйық бетінен жұлып алу үшін

жұмсалатын күшті өлшеу.

Сұйықтың беткі қабатында болатын молекулалық тартылыс күштері

сұйық массасының ішіне қарай бағытталады. Егер, сұйыққа ешбір басқа күш әсер етпесе, онда молекулалық тартылыс күштері бетке перпендикуляр (нормаль) бағытпен әсер еткенде ғана сұйық беті тепе-теңдік қалыпта бола алады. Сыртқы күштер әсер етпейтін сұйық массасы молекулалық қысым күштерінің әсерінен сфералық формаға келуі керек. Сұйықтың ауырлық күшінің рөлі аз болатын кішкене тамшысы шынында дұрыс сфера түрінде болады.

Көлемдері бірдей геометриялық денелердің ішіндегі беті ең кішкене

болатыны – сфералық емес формадан сфералық формаға көшкенде оның беті кішірейе береді. Олай болса, егер сұйықтың беті жиырылуға тырысатын керілген қабыршықпен қапталған деп есептегенде осы қабыршақ сұйық бетіне қандай әсер ететін болса, сұйықты сфералық формаға келтіретін молекулалық қысым күштері сұйыққа сондай әсер етеді.

Керілген қабыршақты тепе-теңдік қалыпта ұстап тұру үшін сұйық

бетіне жанама бағытпен оның шекара сызығына (2.2.1-сурет)

күш түсіру керек; бұл күш беттік керілу күші деп аталады.

Қабыршақтың шекара сызығы

неғұрлым

ұзын болса, бұл күш те соғұрлым үлкен

болады:

(2.2.1)

Сұйықтың табиғатына байланысты болатын

коэффициент беттік керілу коэффициенті

деп аталады. (1) өрнектен мынаны жазуға

жүктеу 11,48 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 155 156 157 158 159 160 161 162 ... 666