Физика курсынан

жүктеу 11,48 Mb.

бет	228/666
Дата	15.01.2020
өлшемі	11,48 Mb.
	#26746
түрі	Практикум

1 ... 224 225 226 227 228 229 230 231 ... 666

Тамшылардың массаларын аналитикалық таразының көмегімен өлшеп табуға болады. Бірақ тамшы массасы өте аз шама болғандықтан өлшеулер дәлдігі де төмен болады. Сондықтан, бір тамшының массасын бірнеше тамшы массасын өлшеп алып, сол тамшылар санына бөліп анықтауға болады. Мысалы, белгілі бір сұйықтың 100 тамшысының массасы 2,5 граммға тең болса, сәйкесінше бір тамшысының массасы

граммға тең. Екі сұйықтың бірдей

көлемде

және

тамшылары бар болсын, сонда:

немесе массаны тығыздық және көлем арқылы өрнектесек:

(2.8.4)

Енді (2.8.4) өрнекті (2.8.3) өрнекке қойып, алынған өрнекті ықшамдасақ мынадай өрнек аламыз:

(2.8.5)

(2.8.5) өрнекте көрініп тұрғандай сұйықтың беттік керілу коэффициентін анықтау үшін зерттелетін сұйықтың тығыздығын және эталон ретінде алынатын сұйықтың тығыздығы мен беттік керілу коэффициентін білу жеткілікті.

2.8.2 ЖҰМЫСТЫҢ ОРЫНДАЛУ ТӘРТІБІ

Тігінен орналасқан бюреткалардың біріне эталон сұйық ретінде су, екіншісіне зерттелетін сұйық құйыңыздар. Бюретканың кранын сұйық тамшылап ағатындай аздап ашыңыз. Сұйықтың бірқалыпты тамшылап ағуы қалыптасқан кезде оның бастапқы деңгейін белгілеп алыңыз. Сұйықтың белгілі көлемі ағып кеткенше оның тамшылар санын санаңыз. Осыларды эталон сұйық үшін және зерттелетін сұйық үшін бірнеше рет қайталаңыз. (2.8.5) өрнек бойынша зерттелетін сұйықтың беттік керілу коэффициентін анықтаңыз. Өлшеулер қателігін есептеңіз.

Тәжірибені басқа да сұйықтар үшін қайталаңыз. Өлшеулер нәтижесін кестеге енгізіңіз.

Зерттелетін сұйық	Тамшы саны	Тығыздық	Беттік керілу коэффициенті		Таблицалық мәннен ауытқуы
Зерттелетін сұйық	Тамшы саны	Тығыздық	Тәжірибелік мәні	Таблицалық мәні	Таблицалық мәннен ауытқуы
1	2	3	4	5	6
1
2
3
4
5

2.8.3 БАҚЫЛАУ СҰРАҚТАРЫ

Сұйықтардағы беттік керілу неден пайда болады?
Беттік керілу коэффициенті деген не? Ол неге байланысты?
Лаплас өрнегін жазыңыз және оны түсіндіріңіз.
Капиллярлық құбылыстар жайлы не айта аласыз?
Қысымдарды компенсациялау әдісі туралы не білесіз?
Қандай қысымдар бір-бірін компенсациялайды?

жүктеу 11,48 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 224 225 226 227 228 229 230 231 ... 666