Философия тарихындағы адамның негізгі бейнелері
Орындаған: Тұрлыбай Айсана
Қабылдаған:Бегдаулетова Қарлығаш
«ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК ПЕДАГОГИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ»
Адам философиясы Философиялық антропология –адам туралы философиялық ілім немесе адам философиясы. Философиялық антропологияның басқа ғылымдардан айырмашылығы, ол адамды жалпы дүниетанымдық тұрғыдан зерттейді.
“
01 Адам туралы алғашқы идеялар философия пайда болғаннан көп уақыт бұрын айтыла бастады. Ертедегі Шығыс ойшылдарының көбі, өздерінің философия жүйелерінің негізгі өзегі етіп тікелей адам проблемаларын алған.
Ортағасырлық адам -құдай бекіткен әлемдік тәрбиенің бөлігі
Жаңа заман адамы-жаңа мәдениет пен ғылыми білімнің ықпалымен қалыптасты
Жаңғыру дәуірінің философиясы адамды жерге түсіріп, оның мәселесін осы түбірде шешуге тырысады.
Философиялық антропология
Грек философиясындағы адам мәселесі Ежелгі грек философиясында адам бастапқыда өз-өзінен өмір сүрмейді, тек абсолюттік тәртіп ретінде қабылданатын белгілі бір қатынастар жүйесінде өмір сүреді. Тікелей антропологияға өту софистердің сыншыл, ағартушылық әрекетімен және Сократтың еңбегімен байланысты болды. Ежелгі Үнді философиясында адам әлемдік жанның бөлігі ретінде пайымдалады. Жанның көшуі туралы ілімде тірі жандар мен құдайлар арасындағы шекара шартты және өтпелі болады.
Буддизмде өмірдің өзі азап шегуден тұрады,бұл дүниеде адамды азаптан құтқару құайлардың қолынан келмейді,азаптан құтылудың жалғыз жолы- ол адамның өзіне байланысты сансардан кету.
Философиялық антропология И.Канттан бастап немістің классикалық философиясы адамды философиялық зерттеулердің негізгі объектісіне айналдырады. Фейербах болса тірі, эмперикалық адамның маңыздылығын тиянақтайды. Ол адамды ең алдымен табиғаттың бөлігі, сезімдік-тәндік жан ретінде таниды.
Философиялық антропология өкілдері – Г.Хенгстенберг, А.Гелен, П.Ландсберг, Э.Ротхакер және басқалары адамның «синтетикалық» концепциясын жасауға бағытталды. Олар философияны «адамның мәні және мәндік құрылымы», «адамның өз болмысынан қарағандағы адам» туралы ілім ретінде қарастырады.
Философиялық антропология өкілдері
«Егер де біздің өтпелі, асығыс заманымызда шешімін қажет ететін философиялық мәселе бар болса, ендеше ол - философиялық антропология »
-Макс Шелер
Философиядағы адам мәселесі Адам феноменін түсіндіруде әртүрлі дүниетанымдық көзқарастар орын алған. Жаратылыстану ғылымы адамды жер бетіндегі себептердің,яғни материяның дамуының нәтижесі ,салдары деп түсінеді.оның қалыптасуының маңызды алғышарты- еңбек ету мен сөйлеп үйрену. 01 Христиандық антропология адамды Құдайдың жаратқан санаға ие туындысы деп анықтайды. Ежелгі əлемнің Құдайы көбінесе адамды өзінің пайдасына, яғни мұнда адамды табыну мен құрбандықтар шалу үшін жаратқандай. ХХ ғасыр лаңкестік жағдайлары мен қан төгісті дүние жүзілік соғыстармен толыққан дəуірде адам мəселелі жəне құпия мəнге ие болды Ренессанс пен Жаңа Дəуірдеге философияда адам зерттеу пəні мен дербес «субъект» ретінде қоғам мен ойшылдардың назарын өзіне аудартты.
Достарыңызбен бөлісу: |