Ғылыми жұмыстың тақырыбы: Алматы облысының кейбір топонимдерінің шығу арналары

Ғылыми жұмыстың тақырыбы: Алматы облысының кейбір топонимдерінің шығу арналары

• Мақсаты:
• Алматы облысы бойынша топонимдерін және тарихи атауларын зерттеп, шығу арнасын, этимологиясын, қалыптасу, даму жолын толық көрсету.
•  Міндеттері:
• Жер – су аттарының этимологиясын зерттеуде сөздердің шығу, даму төркінін анықтау.

• ОНОМАСТИКА- тіл білімінің жалқы есімдерді зерттейтін
• саласы. Жалқы есімдерге кісі, жануарлар
• аттары, халық, ұлт, ру-тайпа атаулары,
• жер-су, аспан денелері жатады.

• ТОПОНИМИКА — ономастиканың жер-су, елді мекен
• атауларының шығуы мен пайда
• болуын (этимологиясын),
• мағынасын зерттейтін құрамдас
• бөлігі.

• ТОПОНИМИКА

• ГИДРОНИМДЕР —
• су атаулары.
• Өзен-көл, қайнар, бастау, бұлақ, құдықтардың жиынтық атауы.

• ОРОНИМДЕР —
• тау, төбе, жота, жайлау сай туралы мағлұмат береді.

• ОЙКОНИМДЕР —
• елді мекендер атауларының этимологиясын, лексика-семантикалық тұрғыдан қарастырады.

• ГИДРОНИМДЕР

• Өзен
• Ақ /сын есім/+ ешкі /зат есім/ - Ақешкі;
• Әшірарық – Әшір /адам аты/ + арық /зат есім/ - антропоним;

• Көл
• Ала /сын есім/ + көл /зат есім/ - Алакөл;
• Қазан /зат есім/ + көл /зат есім/ - Қазанкөл;

• Бұлақ
• Айна /зат есім/ + бұлақ /зат есім/ - Айнабұлақ;
• Бел /зат есім/ + бұлақ /зат есім/ - Белбұлақ;

• ОРОНИМДЕР

• Тау
• Алтынемел - /алтун – эмээл (бел) ер тоқым мағынасында/ алтын ер-тоқымға ұқсатудан туындаған.

• Жайлау
• Аяқсаз – аяқ /үстеу/ + саз /зат есім/;

• Төбе
• Айғайқұм –
• Айғай /зат есім/ + құм /зат есім/

• ОЙКОНИМДЕР

• Аппелятивтердің қосылуымен:
• Алакөл, Көлбай, Қорғас, Қарабұлақ;

• Жер бедеріне, бір нәрсеге ұқсату:
• Ақжар, Керегетас, Круглое;

• Антропоним, этнонимдер:
• Абай, Амангелді, Наймансүйек, Жоламан;

• Жұмыста сегіз ауданның жер-су атаулары қарастырылып, шығу тегі мен мағынасына шолу жасалды.
• Ақсу ауданы, Панфилов ауданы, Сарқан ауданы, Үйгентас ауданы, Бөрлітөбе ауданы, Кербұлақ ауданы, Алакөл ауданы;

• Алматы облысының картасы

• Панфилов ауданының картасы