Есептеу техникасы және бағдарламалық қамтамасыз ету

 

 

2 

 

МАЗМҰНЫ 

 

Кіріспе 

3 

5В070400  – "Есептеу техникасы және бағдарламалық 

қамтамасыз ету" білім беру бағдарламасының мақсаты мен 

міндеттері 

 

 

4 

Кәсіби қызмет аясы    

4 

Кәсіптік қызмет нысандары 

5 

Кәсіптік қызмет пәні 

5 

Кәсіптік қызмет түрлері 

5 

Кәсіптік қызмет функциялары 

5 

Кәсіптік қызметтің типтік міндеттері 

6 

Түлектердің білім деңгейіне қойылатын талаптар   

6 

Құзыреттіліктің талаптары 

7 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3 

 

КІРІСПЕ 

 

5В070400  –  "Есептеу  техникасы  және  бағдарламалық  қамтамасыз ету" 

білім  беру  бағдарламасы  қазіргі  заманғы  IT-технологиялар  саласындағы  

бакалаврларды  дайындауға  бағытталған.  Түлектер,  ,  мемлекеттік  басқару 

органдарында,  өнеркәсіптік  кәсіпорындарында,  қаржы  ұйымдарында, 

ғылыми-зерттеу  мекемелерінде,  жобалық  ұйымдарда,  оқу  орындарында, 

коммерциялық  компаниялар  мен  фирмаларда  қызмет  ету  үшін,  сондай-ақ  

компьютер және ақпараттық қызмет жасау үшін  дайындалады.  

Білім  беру  бағдарламасы  Қазақстан  Республикасының  білім  беру 

жалпы  міндетті  Мемлекеттік  стандартына  сәйкес,  жоғары  білім  беру 

Магистратура  бағдарламасының  іске  асырылуы  және  оның  дамуы 

«Автоматтандыру  және  ақпараттық  технологиялар»  кафедрасында  мыналар 

негізінде атқарылады: 

- жоғары білім беруден кейінгі білім беру  жалпы міндетті Мемлекеттік 

стандарт, 2012 жыл 23 тамыз № 1080; 

-  кредиттік  технология  бойынша    оқытудың  оқыту  үдерісін 

ұйымдарстырудың Типтік ережелері (2011 жыл 20 сәуір № 152).  

Бағдарламада  түлектердің  әмбебап  жалпы  мәдениеттік  және  кәсіптік 

құзыреттіліктері  қалыптасуын мақсат тұтқан, жаратылыстану ғылымдарына, 

математикалық және инженерллік дайындыққа   ерекше мән берілген. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

4 

 

5В070400 - "

 

Есептеу техникасы және бағдарламалық қамтамасыз ету" 

білім беру бағдарламасының мақсаты мен міндеттері 

 

5В070400  -  "Есептеу  техникасы  және  бағдарлаларымен  қамтамасыз 

ету" білім  беру бағдарламасының мақсаты-қазіргі заманғы IT-технологиялар 

және  технологиялық  бағдарламалаудың  еңбек  нарығындағы  бәсекеге 

қабілетті  мамандарды дайындау  жұмыстары жатады. Түлектер компьютерлік 

және  ақпараттық  қызметтерін,  мемлекеттік  басқару  органдарында, 

өнеркәсіптік  кәсіпорындарда,  қаржы  ұйымдарында,  ғылыми-зерттеу 

мекемелерінде,  жобалық  ұйымдарда,  оқу  орындарында,  коммерциялық 

компаниялар  мен  фирмаларда  орындауға   және басқада жұмыс атқару үшін  

дайындалады. 

  

5В070400  -  "Есептеу  техникасы  және  бағдарламалармен  қамтамасыз 

ету" білім  беру бағдарламасының міндеттері мыналар жатады: 

• 5В070400 - "Есептеу техникасы және бағдарламаларымен қамтамасыз 

ету"  мамандығы  бойынша  сапалы  білім  беру  үшін  оқыту  қызметтеріне 

қолайлы  жағдай  жасау,  кәсіптік  негізде  жеке  тұлғаның  жалпы  адамзаттық 

құндылықтарын,  ғылым  мен  техниканың  жетістіктерін  қалыптастыру  және 

дамытуға бағытталған; 

•  оқу  үдерісіне  қазіргі заманғы әдістер мен технологияларын оқытуды 

енгізу және пайдалану; 

•  өзін-өзі  жетілдіруге  және  өзін-өзі  дамытуға,  дағдылар  қажеттілігін, 

шығармашылық  жаңа  білімдерді  өз  бетімен белсенді  әзірлеуге қабілеттілігін 

жетілдіру; 

•  жоғары  дәрежедегі  мамандарды  даярлау  және  кәсіптік  мәдениет, 

оның ішінде тиімді қарым-қатынас, азаматтық ұстанымын қалыптсастыру; 

•  таңдаған  бағытында  тереңдетілген  теориялық  және  тәжірибелік 

дайындықтар жасау; 

•  қажетті  дайындықты  жалғастыру  үшін  магистратурада  ғылыми 

жұмысын жалғастыруға ынталандыру және ұйымдастыру қабілетін арттыру, 

ғылыми зерттеу жұмыстарын жүргізуге дағдыландыру. 

 

 

Кәсіби қызмет аясы 

 

Кәсіби  қызмет  саласы:  бітірушілердің  мемлекеттік  және  жеке  меншік 

кәсіпорындар  мен  ұйымдар  әзірлейтін,  енгізетін  және пайдаланатын есептеу 

техникаларын  және  бағдарламалық  қамтамасыз  ету,  әр  түрлі  салалардағы, 

атап 

айтқанда: 

машина 

жасауда, 

металлургияда, 

көлікте, 

телекоммуникацияда,  ғылым  мен  білімде,  денсаулық  сақтауда,  ауыл 

шаруашылығында,  қызмет  көрсету  саласы,  әкімшілік  басқару,  экономика, 

бизнес,  түрлі  технологияларды  басқару,  яғни,  барлығы  іс  жүзінде  адам 

қызметінің салаларында. 

 

 

5 

 

Кәсіби қызмет нысандары 

 

5В070400  -  "Есептеу  техникасы  және  бағдарламалық  қамтамасыз  ету" 

мамандығының түлектерің кәсіптік қызметі бойынша  нысандарына мыналар 

жатады: 

- есептеу машиналары, кешендері, жүйелері және желілері; 

- ақпаратты өңдейтін компьютерлік жүйелері және басқару; 

- автоматтандырылған жобалау жүйелері; 

-  бағдарламаларымен  қамтамасыз  ету,  есептегіш  техника  құралдарын 

және  ақпараттық  жүйелер  (бағдарламалар,  бағдарламалар  кешендері  және 

жүйелер). 

 

Кәсіптік қызметтің пәні: 

 

Бітірушілердің 

5В070400 

- 

"Есептеу 

техникасы 

және 

бағдарламаларымен  қамтамасыз  ету"  мамандығы  бойынша    кәсіптік 

қызметтің  пәндеріне  мыналар  жатады:  жоғарыда  аталған  жүйелердің 

математикалық, 

ақпараттық, 

техникалық, 

эргономикалық, 

ұйымдастырушылық және құқықтық қамтамасыз ету құжаттары.  

 

Кәсіптік қызмет түрлері 

 

5В070400  -  "Есептеу  техникасы  және  бағдарламалық  қамтамасыз  ету" 

бакалавр мамандығы бойынша  келесі кәсіптік қызмет түрлері орындалады; 

- жобалық-конструкторлық; 

- өндірістік-технологиялық; 

- эксперименттік-зерттеу; 

- ұйымдық-басқарушылық; 

- эксплуатациялық. 

 

Кәсіптік қызмет функциялары 

 

5B070400  –  "Есептеу  техникасы  және  бағдарламаларымен  қамтамасыз 

ету"  бакалавр  мамандығы  бойынша,  іргелі және арнайы нысандар бойынша 

кәсіптік  қызмет дайындығына байланысты келесі функциялар орындалады: 

- ақпараттық жүйелерде операциялық жобалау;  

- операциялық және ақпараттық жүйелерді пайдалану;  

- басқару жүйелері мен желілері;   

-  бағдарламалық  өнім  үшін  компоненттерін  жобалау,  жеткілікті 

көлемде оларды құрастыру аясында қойылған тапсырмалар; 

-  бағдарламалық  компонентті  құруды  қамтамасыз  ету  (кодтау, 

сынақтан өткізу, модульдік және интеграциялық тестілеу); 

- ақпараттық жүйелерді сүйемелдеу;  

- тестілеу  жүйелері;  

6 

 

- бағдарламалық-аппараттық қорғауды қамтамасыз ету. 

 

 

Кәсіптік қызметтің типтік міндеттері 

 

- 

сәулет  компоненттерін  жобалауға  аппараттық-бағдарламалық 

кешендеріне  сәйкес адам-машиналы интерфейстері;  

-  бағдарламалау  құралдарын  іске  асыру  үшін  есептеуіш  техника 

құралдарын,  компьютерлік  өңдеу  жүйелерін  ақпарат  және  басқаруды 

қолдану; 

-  математикалық,  ақпараттық  және  бағдарламалық  элементтерінің 

кәсіби жұмыс объектілерін қамтамасыз етуді жобалау; 

-  математикалық  және  бағдарламалық  модельдерін  есептеу  және 

ақпараттық үдерістерді реттеу, байланысты кәсіптік  қызмет нысандарын құру 

және зерттеу; 

-  құбылыстар,  үдерістерді  және  жүйелерді  есептеу  техникасының 

құралдары, математикалық модельдерді таңдау және іске асыру; 

-  аспаптық  бағдарламалық  құралдарының  және  есептеу  техника 

құралдарын әзірлеу және зерттеу нысандарын  таңдау технологиясы; 

-  инсталляция,  күйіне  келтіру  және  қызмет  көрсету,  жүйелік, 

инструментальдық  және  қолданбалы  бағдарламаларымен  қамтамасыз  ету, 

есептеуіш  техниканы  және  компьютерлік  өңдеу  жүйелерін  ақпараттармен 

қамтамассыз ету және басқару; 

-  бағдарламалар  өнімдерін  сүйемелдеу,  компьютер  жүйелерімен 

ақпаратты өңдеу және басқару. 

 

Түлектердің білім деңгейіне қойылатын талаптар 

 

Жалпы білімділікке қойылатын талаптар 

Иеленетін,  кең  іргелі  білімді  кеңінен  меңгерген,  бастапқы  иеленетін 

қабілеті  ғылыми  ізденіске  және  шығармашылыққа,  өзгермелі  еңбек  нарығы 

талаптарына  және  технологияларға  бейімделген  жаңа  формациядағы 

маманды дайындау. 

Әлеуметтік-этикалық құзыреттерге қойылатын талаптар: 

Командада жұмыс істеу, кәсіптік мәдениеті жоғары, оның ішінде кәсіби 

мәдениет,  қарым-қатынас,  азаматтық  ұстанымы  бар,  әр  түрлі  әлеуметтік-

тұлғалық  мәселелерді  шешуге  қабілетті  жаңа  формациядағы  маманды 

дайындау;  өзін-өзі  жетілдіруге  және  өзін-өзі  дамытуға,  қажеттіліктері  мен 

дағдыларын,  өз  бетімен  шығармашылық  жаңа  білімге  белсенді  тіршілік 

қабілеттілікке  жетелеу. 

Экономикалық  және  ұйымдастыру-басқарушылық  құзыреттерге 

қойылатын талаптар  

Бағдарламалық  қамтамасыздандырудың  барлық  өмірлік  айналымында 

функциянальды  талдау  әдісін  меңгеруді  үйрету;  сонымен  қатар,  ІТ-

жобалардың финанстық тиімді бағалау әдістерін, бағдарламалық жобалардың 

7 

 

тәуекелдіктерін  басқару,  нарық  экономикасында  басқару  және  негізгі 

шарттарын  білетін,  басқарудың  принциптері  мен  басқару  әдістерін, 

бағдарламаның бағасын білетін маман даярлау. 

 

Кәсіптік біліктілігіне қойылатын талаптар. 

Жалпы дайындық деңгейінің талаптары мыналар жатады: бакалаврдың 

кәсіптік құзыреттілігі, жиынтығы, теориялық және практикалық дағдыларын 

белгіленетін  кәсіптік  білім  беру  бағдарламасы  ретінде  айқындалатын; 

кәсіптік  функцияларды  бір  немесе  одан  да  көп  қызмет  түрлерін  түсіну 

шеңберінде  жүзеге  асыруға  қабілеттілік;  инженерия  және  есептеуіш  техника 

саласындағы  бағдарламалық  негізгі  үдерістерінің  теориясы  мен тәжірибесін 

дамыту. 

 

5В070400 - "Есептеу техникасы және бағдарламалық қамтамасыз ету" 

мамандығы бойынша бакалаврдың кілттік құзыреттілігіне қойылатын 

талаптар 

 

5В070400  -  "Есептеу  техникасы  және  бағдарламалық  қамтамасыз  ету" 

бағыттары  бакалавр  дайындау  үшін  компоненттік  және  жауапты  кәсіптік 

міндеттерді шешуі  тиіс: 

түсінігі болу: 

- 

кәсіптік  қызмет саласыны жөнінде; 

- 

кәсіптік  қызмет  түрлері және обьекттері туралы; 

- 

кәсіптік  қызметтің об обобщенных міндеттері туралы; 

білуі керек: 

- 

басқару жүйесін құрудың күрделі принциптерін; 

- 

негізгі алгоритмдік белгілер және алгоритмдік сызбаларға сәйкес 

жүйелеу классификациясын, тұйық және ашық жүйелердің артықшылықтары 

мен кемшіліктерін,  басқару жүйесіндегі кері байланыс рөлін; 

- 

түрлі  халық  шаруашылығы  салаларында  объектілер  мен 

процестерді  автоматты  және  автоматтандырылған  жүйелерде  бақылау  және 

басқару үшін ұйымдастыру мен сәулет принциптерін; 

-  автоматтандыру  және  басқару  жүйелерін  және  құралдарын  

дамытудың заманауи тенденцияларын ; 

-    ақпараттық  технологияларды  басқаруды  дамытудың  келешегі  мен 

беталысын; 

-  стандарттар,  әдістемелік  және  нормативтік  материалдар,  өндірісті 

жобалау  және  автоматтандыру  және  басқару  құралдар  мен  жүйелерді 

эксплуатациялауды; 

-  есептеу  техникасы,  коммуникация  және  байланыстың  заманауи 

құралдарын; 

-  автоматтандыру  және  басқару  жүйелерін  қамтамасыз  ету  үшін 

математикалық,  лингвистикалық,  ақпараттық  және  бағдарламалық  әдістері 

мен құралдарды дайындауды; 

8 

 

-  автоматтандыру  және  басқару  жүйелерінің  реттеумен  байланысты 

бағдарламалық  қамтамасыз  ететін,  есептеу  және  ақпараттық  процестердің 

талдау әдістерін; 

-  автоматтандыру  және  басқару  жүйелерінің  құру  кезінде  аппараттық 

және  бағдарламалық  құралдарды    кешендеу  әдістері  мен  тәсілдері, 

принциптерін; 

- 

бағдарламалық,  аппараттық  және  бағдарламалық-аппараттық 

кешендерді сертификаттау ережелерін; 

- 

экономикалық-ұйымдастырушылық 

және 

еңбектік-құқықтық 

негіздерін,   өндіріс ұйымдастыру,  ғылыми зерттеулерді ұйымдастыруды; 

-  өмір  тіршілік  қауіпсіздігі,  еңбекті  қорғау  нормаларын  және 

ережелерін; 

- автоматтандыру және басқару құралдарын және жүйелерін  жобалау, 

өндіру  және пайдалану бойынша әдістемелік және нормативтік материалдар; 

қаулылар, өкімдер мен бұйрықтарын; 

-  автоматтандыру  және  басқару  жүйелерін,  құралдарын  пайдалану, 

өндіру және жобалау технологиясын; 

-  техникалық  құжаттаманы  дайындау  қағидаларын,  әдістері  мен 

құралдарын; 

- 

автоматтандыру  және  басқару  жүйесіндегі  бағдарламалық-

техникалық  кешендерді  отандық  және  шетелдік  үлгілерін,  техникалық 

сипаттамалар мен экономикалық көрсеткіштерін. 

қабілетті болу керек: 

- 

өндірісті  және  техникалық  үдерістерді,  техникалық  жүйелердің   

жүйелік талдауын жүзеге асыруға; 

- 

техникалық жүйенің математикалық моделін құруға; 

- 

нысандардың  әртүрлі  физикалық  табиғаттын  автоматтандыру 

және  басқару  жүйелерінде  алгоритмдік  және  бағдарламалармен  қамтамасыз 

етуді дайындауға; 

- 

автоматтандыру  және  басқару  жүйесінің  жұмыс  істеу  сапасын 

арттыруға  және талда,а; 

- 

автоматтандыру  және  басқару  жүйесінде  және  құралдардарды 

техникалық  –бағдарлмалық  жетілдіру  және  құру  барысында  жобалаудың 

автоматтандырылған жүйесін және математикалық моделін қолдануға; 

- 

әртүрлі 

халық 

шаруашылық 

салаларында 

басқаруды 

автоматтандыру  кезінде  жобалық-конструкторлық  шешімдерді  енгізуде 

экономикалық тиімділікті  есептеуге; 

- 

ұжымдарда  автоматтандыру  және  басқару  жүйелерін,  өндіріс 

құрадарын, дайындауды іске асыруды ұйымдастыруда; 

- 

өндірістік  жарақаттар  және  кәсіптік  аурудың  алдын  алу  үшін  іс-

шаралар ұйымдастыруда.  

 

- жекелеген құрылғылар мен ЭЕМ-да, сондай-ақ жүйелерді, кешендерді 

және ЭЕМ негізгі принциптерін ұйымдастыру және оның жұмыс істеуде; 

9 

 

- 

кеңнен  таралған  ЭЕМ-нің  сынып  типтегі  сипаттамалары, 

мүмкіндіктері  және қолдану аймағын; 

- сәулеттік  есептегіш жүйелердің принциптерін; 

-  бағдарламалық  өнімнің  технологиясы,  әдістері  мен  құралдарын 

өндіруді; 

-  қазіргі  заманғы  операциялық  жүйелер  мен  жүйелік  бағдарламалық 

қамтамасыз  ету,    сәулеттік  мәлімет  базаларын  басқару  жүйелерінің 

принциптерін; 

-  зияткерлік  тапсырмаларды  шешуді  компьютерлік  жүйелерде 

автоматтандыру  үшін  негізгі  модельді,  әдістерді  және  инструменталдық 

құралдарды пайдалануда; 

- сараптамалық жүйелердің құру принциптері мен әдістерін әзірлеуде; 

-графикалық сұбхаттасуды, графикалық бақылаушылар мен процессор 

функцияларын  ұйымдастыру  принциптерін,  құрылымы,  техникалық  және 

бағдарламалық құралдарды, компьютерлік графиканың негізгін, алгоритмдік 

жүйелер  мен  әдістерін  қалыптастыруды  және  суреттерді  түрлендіру 

әдістерін; 

- 

тіршілік 

қауіпсіздігінің 

принциптерін 

пайдалану 

кезінде, 

автоматтандырылған  жүйелердің  әртүрлі  жағдайларын  қамтамасыз  етуді 

бақылауды. 

білуі керек: 

- 

жүйелік 

талдау 

әдістерінің 

нысандары  мен  үдерістерін, 

операцияларды зерттеу және шешім қабылдауды; 

- 

функциональдық 

және 

техникалық 

құрылымдардың 

автоматтандырылған 

жүйелерінің 

формалар  құралдарын  талдауды, 

ұйымдастырушылық құрамын анықтау міндеттері үшін шешілетін жүйені; 

-  жүйелі  зерттеу  және  жобалау  кезінде  үлгілеу  жүйелерінің 

сұлбаларының  әдістерін,  модельдеуші  алгоритмді,  модельдеу  тілдері  мен 

қолданбалы бағдарлама пакетін модельдеудің дискретті жүйелерін; 

-  детерминирленген  және  кездейсоқ  құбылыстар  мен  үдерістерді 

басқару  жүйелерінде  математикалық  модельдер  мен  әдістерді  талдауды, 

есептеуді, оңтайландыруды; 

-  ақпараттық  технология  және  оның  құралдарын  әзірлеу  мен 

автоматтандыру жүйелерін жобалау әдістерін; 

-  электронды  схемаларды,  микропроцессорлық  құралдарды  құру 

кезінде  аппараттық-бағдарламалық  кешендерге  анализ  және  синтез  жасау 

әдістерін; 

-  компьютерлік  өңдеу  жүйелері  ақпарат  және  басқару  жүйелерін  құру 

кезінде мүмкіндіктерін  есептеуді; 

-  алгоритмдер  және  бағдарламалар  тәсілдерінің  әдістері  мен 

құралдарын  әзірлеуді,  құрылымдық  программалау  тәсілдерін  жазуды, 

алгоритм  тілінде  жоғары  деңгейдегі  тәсілдерін,  бағдарламаларды  жөндеу, 

сынау және құжаттандыруды; 

10 

 

-  құралдардың  бағдарламалық жүйелері және операциялық жүйелер ді, 

оларға қызмет көрсететін сервистік бағдарламаларды; 

-  білім  моделін ұсыну, нысандандыру және  компьютерлік жүйелердің 

зияткерлік құрылымын әзірлеуді; 

- негізгі аспаптық құралдарды әзірлеу, жүйелерді сараптауды; 

- аспаптық құралдар, компьютерлік кесте және кестелік сұхбаттасуды. 

дағдылары болуға тиіс: 

-  ақпаратты  өңдеу  және  басқаруды    компьютерлік  жобалау  жүйесінде 

теориялық әдістерді  тәжірибеде қолдануда;  

-  мақсат  қою,  модельді,  әдістерді,  ақпараттық  технологиялардың 

құрылымдарын,  ақпараттты  өңдеу және басқарудың  компьютерлік жүйесін 

құруда пайдалану; 

-  модельдік  тілді  ақпаратты  өңдеу  және    басқару    және  жүйеішілік  

компьютерлік жобалау жүйесінде және зерттеу үшін қолдануда; 

-  ЭЕМ-ге  негізделген,  уақытша  және  жеке  аймақтарда  әртүрлі  іс-

әрекеттер электр тізбектерін талдауда ; 

- жүйелеу, талдау және сәулет  есептегіш жүйелерін бағалауды ЭЕМ-де 

кешендеуді; 

-  сандық    және  символдық  ақпаратты  өңдеу  мақсатында,  жоғары  тіл 

деңгейінде 

бағдарламаны 

жөндеу, 

тестілеу 

және 

бағдарламаны 

құжаттандыру, өндіріске енгізуге дайындауды; 

-  қазіргі  заманғы  операциялау  және  басқару  жүйесінде  деректер 

базасында бағдарлама құруды; 

- ақпаратты өңдеу және   сараптаманы компьютерлік жүйеде есептерді 

шешу үшін зияткерлік құралдарды әзірлеу; 

-  қауіпсіздік  жобалау  сатысында  қауіпсіздіктің  техникалық  және 

ұйымдастыру іс-шараларын талдауды; 

-  ақпаратты  өңдеу  және басқару компьютерлік жүйелерін дайындауды 

және құралдарын пайдалануды. 

 

құзыреттілік болуға тиіс: 

-  өндірістік-технологиялық  және  ұйымдық-басқарушылық  қызметте, 

жобалау-конструкторлықта, ғылыми-зерттеуде, компьютерлік технологиялар 

және оның қолданысының жолдарында заманауи тенденциялары бойынша; 

-  әдістемелік  және  нормативтік  материалдарды  айқындауда,  жобалау 

және  әзірлеуге  кәсіптік  жұмыс  нысандарының  стандарттарын  қолдану 

бойынша; 

- ақпаратты өңдеу және басқаруда компьютерлік жүйелердің үлгілерін, 

математикалық,  лингвистикалық,  ақпараттық  және  бағдарламалық  әдістері 

мен құралдарын талдау және әзірлеуді, қолдануды қамтамасыз етуде;  

-  пайдаланушы  интерфейсінің  бағдармалар  жүйесін  ұйымдастырудың 

негізгі қағидалары бойынша; 

11